ԽՍՀՄ Գերագույն խորհուրդ

Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միության (ԽՍՀՄ) Գերագույն խորհուրդ (ռուս.՝ Верховный Совет Союза Советских Социалистических Республик (СССР)), պետական իշխանության բարձրագույն ներկայացուցչական և միակ օրենսդիր մարմին նախկին Խորհրդային Միությունում։ որպես երկրի պետական իշխանության բարձրագույն օրգան ստեղծվել է 1936 թվականի դեկտեմբերի 5-ի սահմանադրությամբ, պետական իշխանության բարձրագույն մարմնի դերում փոխարինելով խորհուրդների համագումարին, իսկ նստաշրջանների միջև ընկած ժամանակամիջոցում՝ Կենտրոնական գործադիր կոմիտեին (ԿԳԿ)։

ԽՍՀՄ Գերագույն խորհուրդ
Верховный Совет Союза Советских Социалистических Республик
Изображение логотипа
Տեսակ
Տեսակերկպալատ խորհրդարան
Պատմություն
Հիմնադրվածհունվարի 12, 1938
Լուծարվածդեկտեմբերի 26, 1991
ՆախորդԽորհրդային Միության Սովետների Համագումար
ՀաջորդԽՍՀՄ Ժողովրդական պատգամավորների համագումար
ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահ

Գերագույն խորհրդի բացառիկ իրավասությանն է պատկանել Խորհրդային Միությունում օրենքների հրապարակումը, պլանային տնտեսության սահմանումը, պետական բյուջեի և դրա կատարման վերաբերյալ հաշվետվության հաստատումը, հողօգտագործման, հողի ընդերքից, անտառներից, ջրերից օգտվելու, լուսավորության և առողջապահության հիմունքնևրի, աշխատանքային օրենսդրության, դատարանակազմության և դատավարության օրենսդրության, ինչպես նաև քաղաքացիական ու քրեական, ամուսնության և ընտանիքի մասին օրենսդրության հիմունքների և այլ օրենսգրքերի ու օրենսդրության հիմունքների սահմանումը, համաներման մասին համամիութենական ակտերի հրապարակումը։

Գերագույն խորհրդի իրավասության մեջ կենտրոնական տեղ են գրավել պատերազմի և խաղաղության հարցերի լուծման հետ կապված լիազորությունները, հնարավորության դեպքում ԽՍՀՄ կազմում նոր միութենական հանրապետություն ընդունելու, միութենական հանրապետությունների միջև եղած սահմանները փոփոխելու, միութենական հանրապետության կազմում նոր ինքնավար հանրապետությունների և ինքնավար մարզերի կազմավորումը հասաատելու իրավունքները։

Գերագույն խորհուրդն իրավասու է եղել ընտրելու երկրի ղեկավարին, կազմավորել նախագահություն (նախագահի, նրա 15 տեղակալի (յուրաքանչյուր միութենական հանրապետության գերագույն խորհրդի նախագահության նախագահները), քարտուղարի և 20 անդամի կազմով), Մինիստրների խորհուրդ, ընտրել գերագույն դատարան, նշանակել գլխավոր նախագահ[1]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Արմսթրոնգ, Ջոն Ալեքսանդր (1978 թ․ հունվարի 1). Ideology, Politics, and Government in the Soviet Union: An Introduction– Google Knihy. ISBN 9780819154057. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 26-ին.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 25