Վալդեմար Յուհաննես Ասպելին (շվեդ.՝ Waldemar Johannes Aspelin, սեպտեմբերի 26, 1854(1854-09-26)[1][2], Koski Tl, Վարսինայս-Սուոմի, Տուրկու և Փորի նահանգ, Ֆինլանդիայի մեծ իշխանություն, Ռուսական կայսրություն[1][2] - նոյեմբերի 10, 1923(1923-11-10)[1][2], Հելսինկի, Ֆինլանդիա[1]), շվեդական ծագմամբ ֆինն ճարտարապետ, էկլեկտիկական ուղղության ներկայացուցիչ։

Վալդեմար Ասպելին
շվեդ.՝ Waldemar Johannes Aspelin
Ծնվել էսեպտեմբերի 26, 1854(1854-09-26)[1][2]
ԾննդավայրKoski Tl, Վարսինայս-Սուոմի, Տուրկու և Փորի նահանգ, Ֆինլանդիայի մեծ իշխանություն, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Մահացել էնոյեմբերի 10, 1923(1923-11-10)[1][2] (69 տարեկան)
Վախճանի վայրՀելսինկի, Ֆինլանդիա[1]
ԿրթությունՀելսինկիի պոլիտեխնիկական համալսարան
 Waldemar Aspelin Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Վալդեմար Ասպելինը ծնվել է արդյունաբերող Վիլհելմ Ասպելինի ընտանիքում։ Սովորել է Շվեդիայում, իսկ 1883-1886 թվականներին՝ Հելսինգֆորսի պոլիտեխնիկական ուսումնարանի ճարտարապետական բաժնում։ Աշխատել է Ֆրանս Շյոստրյոմի, Գուստավ Նյուստրյոմի և Թեոդոր Հոյերի ճարտարապետական բյուրոյում, նախագծել է տներ Հելսինգֆորսում։ 1887 թվականին բացել է իր սեփական ճարտարապետական բյուրոն Ֆրիդրիխսհամում, իսկ 1889 թվականին այն տեղափոխել է Հելսինգֆորս։ 1894 թվականից աշխատել է ճարտարապետ Կ. Ռ. Բյորնբերգի հետ միասին։ Ճարտարապետական պրակտիկան զուգորդել է մանկավարժական գործունեության հետ։ Շինարարական բումի ընթացքում, երբ 1880-1910 թվականներին Հելսինգֆորսի քարե շենքերի թիվը եռապատկվել է, նա ակտիվորեն նպաստել է Ֆինլանդիայի մայրաքաղաքի նոր տեսքի ձևավորմանը, բազմաբնակարան շենքերի, ձեռնարկությունների և հասարակական շենքերի, ինչպես նաև արվարձանների մասնավոր տների նախագծերի մշակմանը։ Ասպելինի շենքերը Վիբորգում, մասնավորապես ՝ Հյուսիսային երկրների բանկի հոյակապ շենքը Թատերական և Շուկայի հրապարակների անկյունում, քաղաքաշինական մեծ նշանակություն ունեն։ Ճարտարապետը անհաջող փորձեր է կատարել «Կլոր աշտարակի» շենքի քանդման ուղղությամբ, քանի որ այն փակում էր նեոռենեսանսի ոճով կառուցված բանկի հյուսիսային ճակատը։

Ասպելինի հետագա աշխատանքներում (օրինակ՝ Ֆինլանդիայի Գերագույն վարչական դատարան, Տավաստեգուսի դիտակետ ի հայտ են գալիս մոդեռնի առանձնահատկությունները[3]։

Պատկերասրահ

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Գրականություն

խմբագրել
  • Неувонен П., Пёюхья Т., Мустонен Т. Выборг. Архитектурный путеводитель / Пер. Л. Кудрявцевой. — 2-е изд. — Выборг: «СН», 2008. — 160 с. — ISBN 5-900096-06-8
  • Кепп Е.Е. Выборг. Художественные достопримечательности / Ред. О.В. Казаков. — Выборг: «Фантакт», 1992. — 200 с.