Դրակուլայի որդին (ֆիլմ, 1943)
«Դրակուլայի որդին» (անգլ.՝ Son of Dracula), 1943 թվականի ամերիկյան սարսափ ֆիլմը, որի ռեժիսորն է Ռոբերտ Սիոդմակը, հիմնված է նրա կրտսեր եղբոր՝ Կուրտ Սիոդմակի բնօրինակ պատմության վրա։ Ֆիլմում նկարահանվել են Լոն Չեյնի Կրտսերը, Լուիզ Օլբրիտոնը, Ռոբերտ Փեյջը, Էվելին Անկերսը և Ֆրենկ Քրևենը։ Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում ԱՄՆ-ում, որտեղ նոր է բնակություն հաստատել կոմս Ալուկարդը (Չեյնի Կրտսեր): Քեթրին Քալդվելը (Օլբրիտոն), որն ուսումնասիրում է օկուլտիզմ, հրապուրվում է Ալուկարդով և ի վերջո ամուսնանում նրա հետ։ Քեթրինը սկսում է իրեն տարօրինակ պահել, ինչը ստիպում է նրան սիրահարված Ֆրենկ Սթենլիին (Փեյջ) կասկածել, որ նրա հետ ինչ-որ բան է պատահել: Նրան օգնում են դոկտոր Բրյուսթերը (Քրևեն) և հոգեբան Լազլոն (Բրոմբերգ), ովքեր գալիս են այն եզրակացության, որ Ալուկարդը վամպիր է։
Դրակուլայի որդին անգլ.՝ Son of Dracula | |
---|---|
![]() | |
Երկիր | ԱՄՆ |
Ժանր | սարսափ ֆիլմ[1][2] և վամպիրների մասին ֆիլմ |
Թվական | 1943 |
Լեզու | անգլերեն |
Ռեժիսոր | Ռոբերտ Սիոդմակ[1][2] |
Պրոդյուսեր | Ֆորդ Բիբի |
Սցենարի հեղինակ | Կուրտ Սիոդմակ |
Դերակատարներ | Լոն Չեյնի Կրտսեր[3], Robert Paige?[2][3], Evelyn Ankers?[2][3], Ադելին դը Ուոլթ Ռեյնոլդս[3], Սեմուել Հինդս[3], Ջորջ Իրվինգ[3], Robert Dudley?[3], Etta McDaniel?[3], Walter Sande?[3], Frank Craven?[3], Ջ. Էդվարդ Բրոմբերգ[3] և Louise Allbritton?[2][3] |
Օպերատոր | Ջորջ Ռոբինսոն |
Երաժշտություն | Hans J. Salter? |
Կինոընկերություն | Universal Studios |
Տևողություն | 80 րոպե |
Նախորդ | Դրակուլայի աղջիկը |
Հաջորդ | Դրակուլայի տունը |
![]() |
Ֆիլմը Դրակուլայի մասին թվով երրորդ ֆիլմն է Universal ընկերության դասական սարսափ ֆիլմերի շարքում, նախորդը «Դրակուլայի աղջիկը» (1936 թվական) ֆիլմն էր։ Ֆիլմը նկարահանվել է շարքի նախորդ երկու ֆիլմերից տարբերվող հանգամանքներում: Universal-ում փոխվել էր տնօրենների խորհրդի նախագահը, և «Ֆրանկենշտեյնի որդին» (1939 թվական) ֆիլմի հաջողությունից հետո որոշվել էր զբաղվել այլ շարունակություններով։ Սկզբում ֆիլմի սցենարով զբաղվել է Կուրտ Սիոդմակը, որին հետագայում փոխարինել է Էրիկ Թեյլորը: Նկարահանումները սկսվել են 1943 թվականի հունվարի 7-ին և ավարտվել փետրվարի 2-ին։ Ստուդիայի նյութերից կամ առևտրային հաշվետվություններից պահպանվել են ֆիլմի արտադրության հետ կապված քիչ փաստաթղթեր։
Ֆիլմի պրեմիերան տեղի է ունեցել նկարահանումների ավարտից մոտ կես տարի անց՝ 1943 թվականի հոկտեմբերի 20-ին Մեխիկոյի Cine Olimpia կինոթատրոնում։ Ֆիլմի թողարկումից հետո Boxoffice ամսագիրը «Դրակուլայի որդին» հռչակել է հիթ Միացյալ Նահանգներում, որտեղ նրա վաճառքը միջինից 23%-ով բարձր էր: Ֆիլմի նախնական ընդունելությունը կինոպատմաբան Հարի Դ. Ռոդսը բնութագրել է որպես «բազմազան»։
Սյուժե
Կոմս Ալուքկարդը՝ առեղծվածային անծանոթը, ժամանում է ԱՄՆ՝ Նոր Օռլեանի գնդապետ, Քալդվելի պլանտացիայի սեփականատիրոջ դուստրերից մեկի` Քեթրին Քալդուելի հրավերով։ Նրա ժամանումից անմիջապես հետո գնդապետը մահանում է և իր հարստությունը թողնում երկու դուստրերին. Քլերը ստանում է ամբողջ գումարը, իսկ Քեթրինը՝ նրա «Մութ կաղնիներ» պլանտացիան։ Քեթրինը գաղտնի ամուսնանում է Ալուկարդի հետ՝ խուսափելով իր վաղեմի ընկեր Ֆրենկ Սթենլիից։ Ֆրենկը փորձում է խանգարել զույգին և կրակում է Ալուկարդի վրա, բայց փամփուշտներն ուղիղ անցնում են կոմսի մարմնի միջով և խոցում Քեթրինին՝ ըստ երևույթին սպանելով նրան:
Ցնցված Ֆրենկը վազում է պրոֆեսոր Բրյուսթերի մոտ և ամեն ինչ պատմում նրան, պրոֆեսորը գալիս է «Մութ կաղնիներ» և այնտեղ հանդիպում Ալուկարդին և կենդանի Քեթրինին։ Զույգը պատմում է նրան, որ այսուհետ իրենց օրերը նվիրելու են գիտական հետազոտություններին, իսկ հյուրերին ընդունելու են միայն գիշերը։ Ֆրենկը գալիս է ոստիկանություն և խոստովանում, որ սպանել է Քեթրինին։ Բրյուսթերը փորձում է համոզել շերիֆին, որ ինքը տեսել է Քեթրինին ողջ և առողջ, և որ նա ամբողջ օրը զբաղված է լինելու, բայց շերիֆը պնդում է, որ գնա «Մութ կաղնիներ»: Նա գտնում է Քեթրինի դիակը և բերում դիահերձարան:
Այդ ընթացքում Բրյուսթերի տուն է ժամանում հունգարացի պրոֆեսոր Լազլոն։ Բժիշկ Բրյուսթերը նկատում է, որ Ալուկարդ բառը հակառակ ընթերցմամբ կլինի Դրակուլա, և հասկանում է, որ նա վամպիր է: Ավելի ուշ մայրը որդուն բերում է պրոֆեսորի մոտ կծված պարանոցով, և դա միայն հաստատում է Լազլոյի ենթադրությունները։ Ավելի ուշ կոմսը գալիս է Բրյուսթերի և Լազլոյի մոտ, բայց նրանք հանում են խաչը, ուղղում այն կոմսի վրա, և նա անհետանում է:
Վամպիր Քեթրինը մտնում է Ֆրենկի խուց և բացատրում, որ ինքը դեռ սիրում է նրան, որ նա ամուսնացել է Ալուկարդի հետ միայն անմահության հասնելու համար, և որ նա ցանկանում է անմահությունը կիսել նրա հետ: Ֆրենկը սկզբում չի համաձայնում, բայց հետո զիջում է նրան, քանի որ նա ասում է նրան, թե ինչպես ոչնչացնել Ալուկարդին: Ֆրենկը փախչում է բանտից և փնտրում Ալուկարդի թաքստոցը. այն գտնվում է քարանձավի ճահիճներում, այնտեղ է նրա դագաղը, որի մեջ կոմսը թաքնվում է արևի լույսից։ Ֆրենկը այրում է նրա դագաղը: Կոմսն այլևս արևի ճառագայթներից թաքնվելու տեղ չունի և մահանում է։ Բրյուսթերը, Լազլոն և շերիֆը գտնում են այն վայրը, որտեղ ցերեկը քնում էր Ալուկարդը, և հայտնաբերում միայն նրա կմախքը։ Այնուհետև նրանք գնում են «Մութ կաղնիներ», որտեղ իմանում են, որ Ֆրենկը հրկիզել է նաև Քեթրինին և դրանով իսկ ոչնչացրել նրան:
Թիմ
Դերերում[4]
- Լոն Չեյնի Կրտսեր` կոմս Ալուկարդ (Դրակուլա)
- Էվելին Անկերս` Քլեր Քալդուել
- Ռոբերտ Փեյջ` Ֆրենկ Սթենլի
- Լուիզ Օլբրիտոն` Քեթրին Քալդուել
- Ֆրենկ Քրավեն` դոկտոր Բրյուսթեր
- Ջ. Էդվարդ Բրոմբերգ` պրոֆեսոր Լազլո
- Սեմուել Հինդս` դատավոր Սիմոնս
- Ադելին Դե Ուոլթ Ռեյնոլդս` մադամ Զիմբա
- Պատրիկ Մորիարտի` շերիֆ Դևիս
- Էտտա ՄակԴենիել` Սառա
- Ջորջ Իրվինգ` գնդապետ Քալդուել
- Չարլզ Բեյթս` Թոմի Լենդ (տիտրերում նշված չէ)
- Ջոան Բլեր` տիկին Լենդ (տիտրերում նշված չէ)
- Ջես լի Բրուքս` կամերդիներ Սթիվեն (տիտրերում նշված չէ)
- Ջիմի Քրոու` մադամ Զիմբայի օգնականը (տիտրերում նշված չէ)
- Սիրիլ Դելևանտի` բժիշկ Փիթերս (տիտրերում նշված չէ)
- Ռոբերտ Դադլի` համաշխարհային դատավոր Ջոնաթան Քիրբի (տիտրերում նշված չէ)
- Բեն Իրվեյ` Չարլի, գնացքի վագոնավար (տիտրերում նշված չէ)
- Ռոբերտ Ֆ. Հիլ` Ֆրենկի տեղակալ (տիտրերում նշված չէ)
- Սեմ ՄակԴենիել` Էնդի, ծառա, որը ողջունում է Դրակուլային (տիտրերում նշված չէ)
- Ջորջ Միքեր` երեկույթի հյուր (տիտրերում նշված չէ)
- Չարլզ Ռ. Մուր` Մեթյու, պլանտացիայի աշխատող (տիտրերում նշված չէ)
- Ջեք Ռոքվել` Ջեք, տեղակալ (տիտրերում նշված չէ)
- Ուոլտեր Սենդ` Մաք, տեղակալ (տիտրերում նշված չէ)
- Էմմեթ Սմիթ` ծառա (տիտրերում նշված չէ)
Նկարահանող խումբ[4]
- Ռեժիսոր` Ռոբերտ Սիոդմակ
- Սցենարիստ` Էրիկ Թեյլոր
- Բնօրինակ պատմություն` Կուրտ Սիոդմակ
- Պրոդյուսեր` Ֆորդ Բիբի
- Ասոցացված պրոդյուսեր` Դոնալդ Հ. Բրաուն
- Գործադիր պրոդյուսեր` Ջեք Ջ. Գրոս
- Կոմպոզիտոր` Հանս Զալտեր
- Ձայնային ռեժիսոր` Բեռնարդ Բ. Բրաուն
- Օպերատոր` Ջորջ Ռոբինսոն
- Գեղարվեստական ղեկավարներ` Ջոն Բ. Գուդման, Մարտին Օբզինա
- Զգեստների դիզայներ` Վերա Ուեսթ
- Դեկորացիայի նկարիչներ` Ռասել Ա. Գաուսման, Էդվարդ Ռ. Ռոբինսոն
- Մոնտաժ` Սոլ Ա. Գուդկայնդ
- Տեխնիկական մասնագետ` Չարլզ Քերոլ
- Ռեժիսորի օգնական` Մելվիլ Շայեր
- Հանդերձապան` Վերա Ուեսթ
Արտադրություն
Արտադրության մշակում և պատրաստում
«Դրակուլայի որդին» դարձել է Դրակուլայի մասին թվով երրորդ ֆիլմը, որը թողարկել Է Universal ընկերությունը, նախորդը «Դրակուլայի աղջիկն» էր (1936 թվական)[5]: Թոդ Բրաունինգի «Դրակուլայի» (1931 թվական) պրեմիերայից հետո` երեք շաբաթվա ընթացքում, Universal-ը Հեյսի գրասենյակ է ներկայացրել երեք ֆիլմերի շարունակությունների անունները՝ «Ժամանակակից Դրակուլա» (անգլ.՝ Modern Dracula), «Դրակուլայի վերադարձը» (անգլ.՝ The Return of Dracula) և «Դրակուլայի որդին» (անգլ.՝ The Son of Dracula)[6]: Այս ֆիլմերից որևէ մեկի հնարավոր սյուժեի վերաբերյալ նշումներ չկան[6]։ «Դրակուլայի որդին» արտադրվել է Universal-ում նախորդ երկու ֆիլմերից տարբերվող չափանիշներով: Ընկերությունը սարսափ ֆիլմերի արտադրության վրա աշխատանքը վերսկսել է միայն 1938 թվականին, առաջին թողարկված ֆիլմը դարձել է «Ֆրանկենշտեյնի որդին» (1939 թվական), իսկ Universal-ի խորհրդի նոր նախագահ Ջոն Չիվեր Քաուդին ակտիվ մասնակցություն է ունեցել ընկերության ստեղծման գործում[7]: Universal ընկերության շահույթը 1941 թվականին ավելի բարձր էր, քան 1940 թվականին, իսկ «Դրակուլա» և «Ֆրանկենշտեյն» (1931 թվական) ֆիլմերի ընդհանուր եկամուտը 1942 թվականի սկզբին Motion Picture Herald թերթի կողմից հայտարարվել է որպես «ապշեցուցիչ լավ բիզնես»[8]: Այս իրադարձություններից հետո` հունիսի 5-ին, Daily Variety-ն հայտարարել է, որ ազդարարվել են Լոն Չեյնի Կրտսերի մասնակցությամբ երկու նոր սարսափ ֆիլմեր՝ «Ֆրանկենշտեյնը հանդիպում է գայլ մարդուն» (1943 թվական) և «Դրակուլայի որդին»[9]:
1942 թվականի մայիսին Կուրտ Սիոդմակին հանձնարարվել է գրել ֆիլմի սցենարը[10]: Հունիսի 8-ին Լոս Անջելես Թայմս թերթը հայտնել է, որ Կուրտ Սիոդմակը դեռևս գրում է սցենարը[11]: Կուրտ Սիոդմակի նախորդ աշխատանքները հիմնված էին «Ֆ. Պ.-1-ը չի արձագանքում» (1932 թվական) ֆիլմի բնօրինակ վեպի և սցենարի «սարսափի» և գիտաֆանտաստիկայի, ինչպես նաև «Սև ուրբաթ» (1940 թվական), «Անտեսանելի մարդու վերադարձը» (1940 թվական), «Կապիկը» (1940 թվական), «Գայլ մարդը» (1941 թվական) և «Անտեսանելի գործակալը» (1942 թվական) ֆիլմերի հոլիվուդյան սցենարների վրա[11]: Հուլիսի 24-ին Motion Picture Herald-ը հայտնել է, որ Universal-ը ձեռք է բերել Սիոդմակի սցենարի սևագիր տարբերակը[9] ։ Daily Variety-ն նշել է, որ Էրիկ Թեյլորին հանձնարարվել է գրել վերջնական սցենարը[12]։ Թեյլորը նախկինում Սիոդմակի հետ աշխատել էր «Սև ուրբաթի» վրա, ինչպես նաև «Օպերայի ուրվականը» (1943 թվական) և «Ֆրանկենշտեյնի ուրվականը» (1942 թվական) ֆիլմերում[13]: 1984 թվականին Թոմ Ուիվերին տված հարցազրույցում Կուրտ Սիոդմակը ասել է, որ այն բանից հետո, երբ իր եղբայրը՝ Ռոբերտ Սիոդմակը, աշխատանքի է ընդունվել որպես ֆիլմի ռեժիսոր, նա ստիպել է եղբորը լքել նախագիծը[10][13]: Կուրտը բացատրել է, որ իրենք «եղբայրական թշնամություն են ունեցել: Երբ մենք Գերմանիայում էինք, Ռոբերտը ամսագիր ուներ, և երբ ես գրում էի նրա համար, ստիպված էի փոխել անունս։ Նրան միայն մեկ Սիոդմակ էր պետք։ Դա տևեց 71 տարի, մինչև նա մահացավ»[10]: «Դրակուլայի որդու» արտադրության պատմության մասին իր գրքում Գարի Դ. Ռոդսը ենթադրել է, որ Կուրտը կարող էր սխալվել այս կոնկրետ իրավիճակում, քանի որ որևէ ցուցում չկա, որ Ռոբերտն արդեն աշխատանքի է ընդունվել որպես ռեժիսոր, երբ Թեյլորն աշխատանքի է ընդունվել սցենարի վրա աշխատելու համար[13]: Ուիվերը ենթադրել է, որ ֆիլմի գործողությունները տեղի չեն ունենում «Դրակուլա» (1931 թվական) և «Դրակուլայի աղջիկը» (1936 թվական) ֆիլմերի շրջանակներում[14]։ Ուիվերը նշել է, որ «Դրակուլայի որդին»-ում պրոֆեսոր Լազլոն հայտարարում է, որ Կոմս Դրակուլան ոչնչացվել է 19-րդ դարում, ինչը չի համապատասխանում նախկինում հիշատակված երկու ֆիլմերի պատմությանը[15]։ Ուիվերը նաև ուշադրություն է հրավիրել մամուլի այն հոդվածի վրա, որում ասվում է, որ «թեև «Դրակուլայի որդին» շարունակություն չէ (1931 թվականի «Դրակուլայի»), այնուամենայնիվ այն հիմնված է հիմնականում վամպիրի մասին նույն սարսափելի լեգենդի վրա»[15]:
Լուիզ Օլբրիտթոնն ընտրվել է Քեթրինի դերի համար, իսկ նրա դերը Universal-ի կողմից հայտարարվել է հունվարի 7-ին։ Իմանալով այս ամսաթիվը՝ Ռոդսը ենթադրել է, որ դերասանուհուն դերի համար ընտրել են հենց վերջին պահին[16]։ Մամուլի հաղորդագրությունների համաձայն՝ Էվելին Անկերսը Քլերի դերի համար ընտրվել է դերասանների մեծ մասի ընտրությունից առաջ։ Չեյնին իր դերը ստացել է հենց առաջինը[16]: Անկերսը նախկինում արդեն նկարահանվել էր Universal-ի այլ ֆիլմերում, այդ թվում՝ «Կալանավորեք այս ուրվականին» (1941 թվական), «Գայլ մարդը», «Ֆրանկենշտեյնի ուրվականը», «Վայրի գերուհին» (1943 թվական) և «Խելագար Գուլը» (1943 թվական)[17]։ Universal-ը հայտարարել է, որ Ֆրենկ Քրևենը և Ջ. Էդվարդ Բրոմբերգը քասթինգ են անցել 1943 թվականի հունվարի 12-ին[18]:
Նկարահանումներ
1942 թվականի հուլիսի 14-ին հայտարարվել է, որ նկարահանումները պետք է սկսվեն սեպտեմբերին[11]։ Ավելի ուշ՝ 1942 թվականի դեկտեմբերին, The Hollywood Reporter-ը հայտարարել է, որ նկարահանումները կսկսվեն 1943 թվականի հունվարի 4-ին[19]։ Այս վերջնաժամկետը պահպանելու համար Universal-ը դեկտեմբերի 29-ին Արտադրական օրենսգրքի ադմինիստրացիա (PCA) ներկայացրել է սցենարի նոր նախագիծ հաստատման համար, սցենարը կոչվում էր «Ճակատագիր» (անգլ.՝ Destiny)[19]: Դեկտեմբերի 31-ի պատասխանում ասվում էր, որ ներկայիս սցենարը չի հաստատվի PCA-ի կողմից, 1943 թվականի հունվարի 4-ին քննարկման է ուղարկվել սցենարի մեկ այլ տարբերակ, ինչը հանգեցրել է ֆիլմի նկարահանումների հետաձգման[20]։ Ֆիլմի նկարահանումները սկսվել են 1943 թվականի հունվարի 7-ին[5][20]:
Ջորջ Վագներն ի սկզբանե պետք է դառնար ֆիլմի պրոդյուսերի օգնականը, սակայն չափազանց զբաղված էր «Օպերայի ուրվականը» (1943 թվական) ֆիլմով[9][10]: Հունվարի կեսերին նրան փոխարինել է Ֆորդ Բիբին[10][20]։ Բիբին նախկինում եղել էր «Ֆլեշ Գորդոնի ճանապարհորդությունը դեպի Մարս» (1938 թվական), «Բաք Ռոջերս» (1939 թվական), «Ուրվականի սպառնալիքը» (1939 թվական), «Ֆլեշ Գորդոնը նվաճում է տիեզերքը» (1940 թվական) սերիալների, ինչպես նաև գեղարվեստական ֆիլմերի, ինչպիսին էր, օրինակ, «Գիշերային հրեշը» (1942 թվական), համառեժիսորը[21]: Նա դարձել է ֆիլմի երկրորդ ռեժիսորը։ Նկարահանման հրապարակում տեղի է ունեցել դերասանների փոփոխություն. սկզբում Ֆրենկի դերի համար հրավիրվել էր Ալան Քերթիսը, սակայն նրան փոխարինել է Ռոբերտ Փեյջն այն բանից հետո, երբ Քերթիսը ծնկի վնասվածք է ստացել «Միս և ֆանտազիա» (1943 թվական) ֆիլմի եզրափակիչ տեսարանների նկարահանումների ժամանակ[22]։ Ռոդսի խոսքով՝ «Դրակուլայի որդու» արտադրության մասին քիչ մանրամասներ են պահպանվել ստուդիական ֆայլերի կամ առևտրային հաշվետվությունների տեսքով[23]։ Ֆիլմի նկարահանումներն ավարտվել են փետրվարի 2-ին[24]։
Ռոբերտ Սիոդմակը, որն այն ժամանակ պայմանագիր է կնքել շաբաթական 150 դոլարով, ասել է, որ չի ցանկանում նկարահանել այս ֆիլմը. նա սցենարն անվանել է «սարսափելի. այն հավաքվել է մի քանի օրում»: Նա հայտարարել է, որ այդ աշխատանքն անել իրեն համոզել է իր կինը, ով ասել է, որ եթե ցույց տա, որ «մի փոքր ավելի լավն է», քան Universal-ի մյուս ռեժիսորները, դա տպավորություն կթողնի ստուդիայի վրա: Նկարահանումների մեկնարկից երեք օր անց նրան առաջարկել են յոթ տարվա պայմանագիր։ «Մենք շատ վերաշարադրումներ ենք արել, և արդյունքը վատ չի ստացվել», - ասել է նա: «Այն լավը չէր, բայց որոշ տեսարաններ հաստատ որակյալ են ստացվել»[25]։
Ֆիլմը մոնտաժել է Սոլ Ա. Գուդքայնդը[23][24]։ Նա նախկինում աշխատել էր Բիբիի հետ՝ մոնտաժելով «Ֆլեշ Գորդոն» և «Ճանապարհորդություն դեպի Մարս» ֆիլմերը։ Ռոդսը մեկնաբանել է, որ քիչ բան է հայտնի ֆիլմի հետարտադրության մասին։ Նա նշել է, որ ֆիլմում առկա են միայն աննշան փոփոխություններ երկխոսություններում, որոնք դուրս են այն ամենից, ինչ գրված է սցենարի վերջնական տարբերակում[26]։
1943 թվականի մամուլի առաջին հաղորդագրություններում ասվում էր, որ որ ֆիլմի վամպիրը Դրակուլայի հետնորդն է, ինչն արտացոլված է ֆիլմի վերնագրում։ Սա հաստատվում է երկու կերպարների երկխոսության մեջ: Պրոֆեսոր Լազլոն և դոկտոր Բրյուսթերը մտածում են այն մասին, որ նա կարող է լինել իրական Դրակուլայի հետնորդը, սակայն ավելի ուշ տեսարաններից մեկում Քեթրինը, խոսելով վամպիրի մասին, արտասանում է «նա Դրակուլան է» արտահայտությունը[27]:
Այս ֆիլմն առաջինն էր, որ ցույց է տվել, թե ինչպես է չղջիկը վերածվում մարդու: Հնարքը կատարել է հատուկ հնարքների վարպետ Ջոն Փ. Ֆուլթոնը: Ֆուլթոնը Universal-ի հատուկ հնարքների գլխավոր նկարիչն էր 1933 թվականի «Անտեսանելի մարդը» ֆիլմից[28]:
Թողարկում
Նկարահանումների ավարտից հետո, մինչև դրա թողարկումը, անցնում է մոտ վեց ամիս[29]: 1943 թվականի փետրվարի 27-ի համարում Motion Picture Herald թերթը ֆիլմը համարել է 162 ֆիլմերից մեկը, որոնց համար հոլիվուդյան ստուդիաները դեռ չեն նշել պրեմիերայի ամսաթիվ[29]։ Քննարկելով ֆիլմի թողարկումը՝ Ռոբերտ Ջ. Քիսը ենթադրել է, որ ուշացումը պայմանավորված է ռազմական ֆիլմերով, որոնք, որպես կանոն, պետք է հնարավորինս արագ թողարկվեին, որպեսզի պահպանեին իրենց արդիականությունը, քանի որ Միացյալ Նահանգները ներգրավվել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի մեջ[30]: ԱՄՆ-ում լայն վարձույթ դուրս գալուց առաջ ֆիլմը ցուցադրվել է Մեխիկոյի Սինե Օլիմպիա կինոթատրոնում 1943 թվականի հոկտեմբերի 20-ին: Այն թողարկվել է իսպանական կրկնօրինակով` El hijo de Dracula անվանմամբ: Դա կրկնակի ցուցադրություն էր, որին հաջորդել է «Վայրի գերուհին» (1943 թվական) ֆիլմը։ Այնուհետև տեղի է ունեցել ֆիլմի եռօրյա ցուցադրություն Կանադայում` Բրենդոն քաղաքում` «Capitol» կինոթատրոնում` սկսած 1943 թվականի նոյեմբերի 1-ից[31]։
«Դրակուլայի որդին» և «Խելագար Գուլը» ցուցադրվել են հոկտեմբերի 30-ին՝ կեսգիշերին, Միացյալ Նահանգների մեծ և փոքր քաղաքներում[32]: Օրինակ, այն ցուցադրվել է Միսսուրի նահանգի Մերիվիլ քաղաքի «Թիվոլի» թատրոնում և Յուտա նահանգի Սիդար Սիթի քաղաքի «Փարքսա» թատրոնում[33]։ Տպագիր հրատարակությունների մեծ մասը ֆիլմի պրեմիերայի մասին հայտարարել Է Նյու Յորքի «Ռիալտո» կինոթատրոնում նոյեմբերի 5-ին, թեև կինոթատրոնն ինքը չի հայտարարել այդ մասին[34][35]։ Ռիալտո կինոթատրոնում ֆիլմը նախապես նախատեսված երկշաբաթյա ցուցադրությունից տեղափոխվել է չորսշաբաթյա ցուցադրություն՝ առաջին շաբաթվա ընթացքում հավաքելով 11000 դոլար[35]: Boxoffice ամսագրի 1944 թվականի նոյեմբերի 11-ի համարում հրապարակվել է զեկույց 336 ֆիլմերի առաջին ցուցադրությունների մասին, որոնք թողարկվել են 1943 թվականի երրորդ եռամսյակից մինչև 1944 թվականի կեսերը ամերիկյան 22 խոշոր քաղաքներում: «Դրակուլայի որդին» ֆիլմի տոմսերի վաճառքը միջինից 23%-ով բարձր է եղել, և հրատարակությունը ֆիլմը հիթ է անվանել: Դա Universal-ի ամենահաջողված սարսափ և գիտաֆանտաստիկ ֆիլմն էր այս ժամանակահատվածում: Համեմատության համար նշենք, որ Universal-ի «Ջունգլիների կինը» (1944 թվական) և «Անտեսանելի տղամարդու վրեժը» (1944 թվական) ֆիլմերը ունեցել են համապատասխանաբար միջինից բարձր 14% և 13% արդյունքներ: Միևնույն ժամանակ, «Մումիայի ուրվականը» (1943 թվական) և «Խենթ գուլը» (1944 թվական) ֆիլմերը համապատասխանաբար միջինից 5%-ով բարձր և միջինից 2%-ով ցածր արդյունք են ունեցել: Եթե համեմատենք ֆիլմը այլ ընկերությունների ֆիլմերի հետ, ապա այն չի հասել նույն բարձր ցուցանիշներին, ինչպես 20th Century Fox ընկերության «Վարձակալը» (1944 թվական) կամ Paramount Pictures ընկերության «Անկոչները» (1944 թվական), ունեցել է նույն միջին ցուցանիշները, ինչ RKO ընկերության «ՈՒրվական նավը» (1943 թվական), և շրջանցել է Columbia Pictures-ի «Վամպիրի վերադարձը» ֆիլմը[36]։ Խոշոր քաղաքներից դուրս «Դրակուլայի որդին» ֆիլմի տոմսերի ամրագրումը տևել է երկու-երեք օր, ինչը ժամանակի սովորական պրակտիկա էր[37]:
«Դրակուլայի որդին» առաջին անգամ վերաթողարկվել է կինոթատրոններում 1948 թվականին[38]։ 1951 թվականի օգոստոսին Realart Pictures ընկերությունը, որը զբաղվում էր կինոթատրոններում ֆիլմերի կրկնակի վարձույթով, կինոթատրոններում 1948 թվականին «Դրակուլայի որդին» թողարկել է որպես «Սարսափի 7 օրեր» (անգլ.՝ 7 Days of Horror) փաթեթի մի մաս, որի արդյունքում մեկ շաբաթվա ընթացքում ցուցադրվել են 14 Universal ֆիլմեր[39]: Ֆիլմը ներառված է նաև «Շոկ» փաթեթում (անգլ.՝ Shock!)` բաղկացած Screen Gems ընկերության Universal-ի 52 գեղարվեստական ֆիլմերից, որոնք թողարկվել են մինչև 1948 թվականը և ցուցադրվել հեռուստատեսությամբ 1957 թվականի հոկտեմբերին[40]: 1958 թվականի հոկտեմբերին «Դրակուլայի որդին» ցուցադրվել է ամբողջ Ամերիկայի հեռուստաալիքներով[38][40]: «Դրակուլայի որդին» առաջին անգամ թողարկվել է ՏՎՀ ձևաչափով և Betamax-ով 1988 թվականին[38]։ Այն 2004 թվականի ապրիլին թողարկվել է նաև DVD-ով` որպես Dracula: The Legacy Collection-ի մաս և որպես Monster Legacy Collection, ինչպես նաև Blu-ray-ով 2017 թվականի մայիսի 16-ին` որպես Dracula: Complete Legacy Collection հավաքածուի մաս[41][42]։ Ռուսաստանում ֆիլմը պաշտոնապես չի թողարկվել:
Քննադատություն
Կինոգետ Հարի Ռոդսը հայտարարել է, որ «Դրակուլայի որդին» ֆիլմի առաջին քննադատական ընդունելությունը «բազմազան» է եղել[43]։ Ժամանակակից գրախոսականներից The Hollywood Reporter-ը նշել է, որ «Դրակուլայի որդին» սարսափ ֆիլմերի «ցուցակում առաջինն է», քանի որ այն «լավ է նկարահանվել» «Ռոբերտ Սիոդմակի խելացի ուղղորդմամբ», և որ «Չեյնիի մարմնավորած Դրակուլան հիանալի ներկայացում է` առանց դիմահարդարման առատության, որով նրան սովորաբար շպարում են»[44]: The New York Post-ից Իռեն Թիրերը ֆիլմը գնահատել է որպես «ընդունելի/լավ»՝ համարելով այն «կոկիկ արված... և, իհարկե, երաշխավորելով փշաքաղվելը` ծիծաղով շաղախված»[45]: Նյու Յորք Թայմսից Աբրահամ Վեյլերը ֆիլմը համարել է «որքան ակամա ծիծաղելի, նույնքան էլ սարսափելի» և եզրակացրել, որ այն «բավականին անգույն առաջարկ էր»[45]: Harrison’s Reports ամսագրում հրապարակված ակնարկը նշել է, որ «Դրակուլայի որդին» «չափազանց տարօրինակ, ֆանտաստիկ և հիվանդագին ֆիլմ է, բայց քանի որ այդ թեման օգտագործվել է բազմիցս, այն չի կարողացել հասնել բնօրինակի սարսափելի ազդեցությանը»[45]:
Իրենց Universal Horrors գրքում Թոմ Ուիվերը, Մայքլը և Ջոն Բրունասները հայտարարել են, որ սարսափի ուսումնասիրության առաջին տարիներին «Դրակուլայի որդին» հաճախ զուգորդվել է 40-ականների Universal-ի հրեշների մասին մնացած ֆիլմերի հետ, բայց աստիճանաբար այն սկսել են դիտել որպես ավելի նրբաճաշակ մտածողության արդյունք»: Իսկ Ռոբերտ Սիոդմակի կարիերայի Կանոնում «Դրակուլայի որդին» դեռևս դիտվում է որպես աննշան փաստ, աստիճանիկ դեպի նրա հետագա, բարձր գնահատականի արժանացած նուար ժանրի ստեղծագործությունների ելակետ»[46]:
AllMovie-ի հաղորդավար Բոբ Մաստրանջելոն ֆիլմն անվանել է «խիստ երկրորդական, անվնաս զվարճանք, որն այդպես էլ չի բացահայտում իր ներուժը»` նշելով, որ Չեյնին «այնքան էլ լավ չի կատարել իր աշխատանքը», բայց «Չեյնիի սահմաններից «Դրակուլայի որդու» խնդիրները դուրս են, քանի որ սցենարը երբեք չի օգտագործում պատմության հարուստ ներուժը և զուրկ է մռայլ հումորից ու հիանալի մթնոլորտից, որոնք Universal-ի լավագույն սարսափ ֆիլմերն այդքան հավերժական են դարձնում»[47]:
Շոն Էքսմեյքերը The Seattle Times-ում գրել է, որ «Դրակուլայի որդին» «մանրիկ, քմահաճ գոհար» էր, որը զսպված էր «սկեպտիկ ոստիկանների անշնորհք չարաճճիություններով և հոգնեցուցիչ ցուցադրությամբ, որը պատմում էր կարպատյան ծեր բժիշկը»[48]: Movie Chambers կայքի քննադատ Փոլ Չեմբերսը, ընդհակառակը, Լոն Չեյնի Կրտսերի խաղն այս ֆիլմում համարել է վատթարագույնը իր ողջ կարիերայի ընթացքում. «Սյունն ավելի շատ խարիզմա ունի, քան Չեյնին Ալուկարդի դերում։ Նրա խաղը ցավալիորեն դանդաղ է և անհարմար»[49]:
Club Creek կայքի քննադատին ընդհանուր առմամբ դուր է եկել ֆիլմի սյուժեն։ Նա նաև նշել է Լոն Չեյնի Կրտսերի «հիանալի խաղը», որն «իր տաղանդով ինչ-որ նոր բան բերեց աշխատանքին»։ Համեմատելով Լուգոսիի Դրակուլան Չեյնիի մարմնավորած Դրակուլայի կերպարի հետ՝ քննադատը գրում է, որ «նա ակնհայտորեն ցուցադրական ինքնավստահ է և ավելի ուժեղ, կարիք չունի կեղծ ժպիտ ունենալու և խորամանկելու, այս վամպիրը նախընտրում է բացահայտ գործել՝ օգտագործելով իր ողջ հզորությունը»[50]:
Կինոքննադատ Դենիս Շվարցը նույնպես քննադատել է Չեյնիի խաղը՝ ընդգծելով, որ «վամպիրը խոսում է ամերիկյան առոգանությամբ, չնայած նա եկել է Հունգարիայից»[51]:
Գրախոսությունների ագրեգատոր Rotten Tomatoes-ը ֆիլմին տվել է 60% վարկանիշ՝ հիմնված 15 գրախոսականների վրա։ Հանդիսատեսները ֆիլմը գնահատել են 32%[52]:
1990 թվականին Starlog ամսագրին տված հարցազրույցում Կուրտ Սիոդմակը, անդրադառնալով «Դրակուլայի Որդին» ֆիլմին, հայտարարել է, որ ֆիլմը «դարձել է դասական՝ շնորհիվ Ռոբերտի (Սիոդմակ) լույսի և ստվերի հետ վարվելու: Նա հիանալիորեն է փոխանցել տրամադրությունը, բնավորությունը, մթնոլորտը, հոգեբանությունը։ Նա գիտեր հրաշալի տեսարաններ ստեղծել։ Բայց նա գրել չգիտեր»[53]:
Շարունակություններ և Ժառանգություն
Արդեն հաջորդ տարի էկրան է բարձրացել «Ֆրանկենշտեյնի տունը» (1944 թվական) ֆիլմը, որին հաջորդել է «Դրակուլայի տունը» (1945 թվական), որտեղ Դրակուլան նույնպես հայտնվում է, բայց այլևս գլխավոր հերոսը չէ։ Երկու շարունակություններում էլ վամպիրի դերը խաղացել է Ջոն Քերադայնը[54]:
Ֆիլմում առաջին անգամ օգտագործվել է Դրակուլայի անվան հակառակ ուղղագրությունը՝ Ալուկարդ: Հետագայում այս փոփոխությունը բազմիցս օգտագործվել է վամպիրների մասին ստեղծագործություններում հերոսներին անվանակոչելու համար: Castlevania տեսախաղերի շարքում կա Ալուկարդ անունով մի կերպար, որը նույնպես Դրակուլայի որդին է։ Ըստ խաղի սյուժեի, նա դեմ է գնացել իր հորը և իր համար վերցրել այս անունը, որպեսզի ցույց տա, որ ինքը կոմսի հակառակն է։ Հորից ժառանգել է նաև չղջիկի վերածվելու ունակությունը[55]: Առաջին անգամ այս կերպարը հայտնվել է Castlevania III: Dracula's Curse-ում՝ որպես բոս, որտեղ նրան հաղթելուց հետո դառնում էր խաղարկային կերպար[56]:
Մանգայում և դրա վրա հիմնված անիմեներում, ինչպես նաև OVA «Hellsing»-ում Ալուկարդ անունը կրում է ինքը՝ Կոմս Դրակուլան[57]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ 1,0 1,1 http://www.imdb.com/title/tt0036376/
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://stopklatka.pl/film/syn-draculi
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 http://www.imdb.com/title/tt0036376/fullcredits
- ↑ 4,0 4,1 Rhodes, 2019, Son of Dracula (Universal, 1943)
- ↑ 5,0 5,1 «Son of Dracula». American Film Institute (անգլերեն). 2021 թ. մայիսի 03. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ. մայիսի 03-ին. Վերցված է 2021 թ. օգոստոսի 03-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ 6,0 6,1 Rhodes, 2019, էջ 48
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 49
- ↑ Rhodes, 2019, էջեր 50—51
- ↑ 9,0 9,1 Rhodes, 2019, էջ 52
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Brunas, Weaver, Brunas, 2007, էջ 366
- ↑ 11,0 11,1 11,2 Rhodes, 2019, էջ 53
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 55
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Rhodes, 2019, էջ 56
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 146
- ↑ 15,0 15,1 Rhodes, 2019, էջ 147
- ↑ 16,0 16,1 Rhodes, 2019, էջ 63
- ↑ Rhodes, 2019, էջեր 63—64
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 65
- ↑ 19,0 19,1 Rhodes, 2019, էջ 59
- ↑ 20,0 20,1 20,2 Rhodes, 2019, էջ 61
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 62
- ↑ Rhodes, 2019, էջեր 65—66
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 67
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 70
- ↑ Taylor, 1959, էջ 180
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 72
- ↑ «Press kit from 1943 film». Universal publicity department. 1943. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ. ապրիլի 19-ին. Վերցված է 2018 թ. հուլիսի 31-ին.
- ↑ Ron Miller Special Effects: An Introduction to Movie Magic. — Twenty-First Century Books, 2006 թ. հունվարի 01. — 134 с. — ISBN 9780761329183
- ↑ 29,0 29,1 Rhodes, 2019, էջ 94
- ↑ Rhodes, 2019, էջեր 94—95
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 95
- ↑ Rhodes, 2019, էջեր 97—98
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 98
- ↑ «Son of Dracula». IMDB.Com. 1943 թ. նոյեմբերի 05. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ. մարտի 26-ին. Վերցված է 2018 թ. հուլիսի 31-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (օգնություն); Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ 35,0 35,1 Rhodes, 2019, էջ 100
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 93
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 109
- ↑ 38,0 38,1 38,2 Rhodes, 2019, էջ 91
- ↑ Rhodes, 2019, էջ 122
- ↑ 40,0 40,1 Rhodes, 2019, էջ 123
- ↑ Video Chopping List(անգլ.) // Fangoria : журнал. — 2004. — № 232. — P. 14.
- ↑ John Squires (2017 թ. փետրվարի 23). «'Dracula' and 'The Mummy' Complete Legacy Collections Coming to Blu-ray». Bloody Disgusting! (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ. նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ. սեպտեմբերի 24-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ Rhodes, 2019, էջ 76
- ↑ Brunas, Weaver, Brunas, 2007, էջեր 372—373
- ↑ 45,0 45,1 45,2 Brunas, Weaver, Brunas, 2007, էջ 373
- ↑ Brunas, Weaver, Brunas, 2007, էջեր 368—369
- ↑ Mastrangelo, Bob. «Son of Dracula (1943) - Robert Siodmak | Review | AllMovie» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ. մայիսի 04-ին. Վերցված է 2021 թ. սեպտեմբերի 24-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ Axmaker, Sean (2020-10-26). «A monster movie mash: Looking back at 'Dracula,' 'Frankenstein' and other films of the '30s and '40s». The Seattle Times (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ. նոյեմբերի 05-ին. Վերցված է 2021 թ. սեպտեմբերի 24-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Hollywood@Home: Universal Classic Monsters-Complete 30-Film Collection». Movie Chambers (անգլերեն). 2014 թ. հոկտեմբերի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ. սեպտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2018 թ. օգոստոսի 01-ին.
- ↑ MIDNIGHTMAN (2012 թ. մարտի 03). «Завидный жених — граф Алукард — отзыв на фильм «Сын Дракулы» (Son of Dracula, 1943)». КЛУБ-КРИК (ռուսերեն). klubkrik.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ. օգոստոսի 01-ին. Վերցված է 2018 թ. օգոստոսի 01-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ Dennis Schwartz. «sonofdracula». homepages.sover.net. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ. դեկտեմբերի 04-ին. Վերցված է 2018 թ. օգոստոսի 01-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Son of Dracula». rottentomatoes.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ. դեկտեմբերի 03-ին. Վերցված է 2018 թ. հուլիսի 31-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ Server, Lee The Man with Donovan's Brain(անգլ.) // Starlog : журнал. — 1990. — № 150.
- ↑ Tom Weaver, John Brunas Universal Horrors: The Studio’s Classic Films, 1931–1946, 2d ed. — McFarland, 2011 թ. դեկտեմբերի 06. — 617 с. — ISBN 9780786491506
- ↑ «Персонажи Castlevania: Symphony of the Night, Nocturne in the Moonlight, Playstation, Saturn». castleofdracula.com.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ. օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2021 թ. սեպտեմբերի 24-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ Lucas M. Thomas (2009 թ. հունվարի 12). «Castlevania III: Dracula's Curse Review» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ. նոյեմբերի 21-ին. Վերցված է 2018 թ. օգոստոսի 01-ին.
{{cite web}}
: Unknown parameter|deadlink=
ignored (|url-status=
suggested) (օգնություն) - ↑ «Alucard». MyAnimeList.net (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ. մայիսի 27-ին. Վերցված է 2018 թ. օգոստոսի 01-ին.
Գրականություն
- Axmaker, Sean (October 26, 2020). «A Monster Movie Mash: Looking back at 'Dracula', 'Frankenstein' and other films of the '30s and '40s». The Seattle Times. Արխիվացված է օրիգինալից November 5, 2020-ին. Վերցված է 2021 թ. մայիսի 13-ին.
- Browning, John Edgar; Picart, Caroline Joan (Kay) (April 8, 2009). Draculas, Vampires, and Other Undead Forms: Essays on Gender, Race and Culture (illustrated ed.). Lanham, Maryland, USA: Scarecrow Press. ISBN 9780810869233. OCLC 371085890. Վերցված է 2013 թ. մարտի 4-ին.
- Guiley, Rosemary (2004). The Encyclopedia of Vampires, Werewolves and Other Monsters. New York City, New York, USA: Infobase Publishing. էջ 63. ISBN 9781438130019. OCLC 593218217. Վերցված է 2013 թ. մարտի 4-ին.
- Kiss, Dr. Robert J. (2019). «Son of Dracula: The Release History». Son of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1-62933-430-1.
- Weaver, Tom (2019). «Fun Facts». Son of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1-62933-430-1.
- Mastrangelo, Bob. «Son of Dracula (1943)». AllMovie. Վերցված է 2020 թ. դեկտեմբերի 1-ին.
- Rhodes, Gary D. Son of Dracula. — BearManor Media, 2019. — 296 p. — ISBN 978-1-62933-430-1
- Server, Lee (January 1990). «The Man with Donovan's Brain». Starlog. No. 150.
- Smith, Don G. (2004 թ. մայիսի 1). Lon Chaney, Jr.: Horror Film Star, 1906-1973 (illustrated ed.). Jefferson, North Carolina, USA: McFarland & Company. էջ 89. ISBN 9780786418138. Վերցված է 2013 թ. մարտի 4-ին.
- Squires, John (2017 թ. փետրվարի 23). «Movies 'Dracula' and 'The Mummy' Complete Legacy Collections Coming to Blu-ray». Bloody Disgusting. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ. նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ. մայիսի 13-ին.
- Taylor, Russell Encounter with Siodmak(անգլ.) // Sight and Sound. — 1959. — Т. 28. — № 3. — P. 180.
- Weaver, Tom; Brunas, Michael; Brunas, John Universal Horrors: The Studio's Classic Films, 1931—1946. — 2-е изд. — McFarland & Company, 2007. — 608 p. — ISBN 978-0786429745
Արտաքին հղումներ
- Son of Dracula(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
- Դրակուլայի որդին (ֆիլմ, 1943)(անգլ.) ֆիլմը Rotten Tomatoes կայքում
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դրակուլայի որդին (ֆիլմ, 1943)» հոդվածին։ |