Դրակուլայի տունը (անգլ.՝ House of Dracula), սարսափ ֆիլմ Universal-ի դասական սարսափ ֆիլմերի շարքից։ Ֆիլմը միանգամից երեք ցիկլերի շարունակությունն է՝ Դրակուլայի, Գայլ մարդու և Ֆրանկենշտեյնի հրեշի մասին։

Դրակուլայի տունը
կինոնկար Խմբագրել Wikidata
ՇարքDracula, Frankenstein, The Wolf Man Խմբագրել Wikidata
Ժանրսարսափ ֆիլմ, քրոսովեր, վամպիրների մասին ֆիլմ, ֆանտաստիկ ֆիլմ, մարդագայլ ֆիլմ Խմբագրել Wikidata
Ծագման երկիրԱմերիկայի Միացյալ Նահանգներ Խմբագրել Wikidata
Աշխատանքի բնօրինակ լեզունանգլերեն Խմբագրել Wikidata
Թողարկման ամսաթիվ1945 Խմբագրել Wikidata
ՌեժիսորErle C. Kenton Խմբագրել Wikidata
Սցենարի հեղինակEdward T. Lowe, Jr. Խմբագրել Wikidata
ԿինոօպերատորՋորջ Ռոբինսոն Խմբագրել Wikidata
ՄոնտաժողRussell F. Schoengarth Խմբագրել Wikidata
ԿոմպոզիտորWilliam Lava Խմբագրել Wikidata
ՊրոդյուսերJoseph E. Gershenson Խմբագրել Wikidata
Արտադրող ընկերությունUniversal Studios Խմբագրել Wikidata
Բաշխիչ ընկերությունUniversal Studios Խմբագրել Wikidata
ՏեսարանՇվեյցարիա Խմբագրել Wikidata
Տևողություն67 րոպե Խմբագրել Wikidata
Գույնսև ու սպիտակ Խմբագրել Wikidata
Review score56%, 5.2/10 Խմբագրել Wikidata
ԿերպարներՖրանկենշթեյն, Կոմս Դրակուլա Խմբագրել Wikidata
Ստեղծագործության տարածումvideo on demand Խմբագրել Wikidata
FSK film ratingFSK 12 Խմբագրել Wikidata
Set in envi­ron­mentդղյակ Խմբագրել Wikidata
IMDb iden­ti­fiertt0037793 Խմբագրել Wikidata

Դիպաշար

խմբագրել
 
Լիոնել Աթվիլը 1943 թվականին: «Դրակուլայի տունը» նրա վերջին գեղարվեստական ​​ֆիլմերից է և հինգերորդ ֆիլմը Universal Frankenstein շարքում:

Չղջիկը թռչում է դոկտոր Էդելմանի ամրոց և կերպարանափոխվում սև ֆրակով անծանոթի։ Անծանոթը տենչանքով նայում է խաղաղ քնած գեղեցկուհուն՝ միսս Մելիսա Մորելին։ Հետո նա գալիս է ամրոցի տիրոջ մոտ և ներկայանում որպես բարոն Լատոս։ Լատոսը խնդրում է իրեն թույլ տալ մտնել ամրոցի նկուղ։ Ճանապարհին բարոնը բժշկի հետ զրույց է սկսում վամպիրների մասին։ Նկուղում նա Էդելմանին ցույց է տալիս Դրակուլայի զինանշանով դագաղը և խոստովանում, որ ինքը կոմս Դրակուլան է։ Կոմսը խնդրում է բժշկին բուժել իրեն վամպիրիզմից։ Գիտության շահերից ելնելով՝ բժիշկը համաձայնում է։

Առավոտյան բժիշկը հրավիրում է իր օգնականներից մեկին՝ կուզիկ Նինային, որպեսզի պատրաստի Դրակուլայի արյունը հետազոտության համար։ Մանրադիտակում Էդելմանը տարօրինակ պատկեր է տեսնում․ կարմիր արյան բջիջների շուրջ տարօրինակ մակաբույծներ կան։

Երեկոյան Դրակուլան արթնանում է և գալիս բժշկի մոտ, որտեղ հանդիպում է միսս Մորելի հետ։ Բժիշկն առաջարկում է հակատոքսին ստեղծել՝ մակաբույծները ոչնչացնելու համար։ Կոմսին արյան փոխներարկում են անում։ Այս պահին ամրոց է գալիս Լոուրենս Թալբոտը, որը նույնպես հույս ունի բժշկի օգնությունից։ Սակայն, իմանալով, որ բժիշկը զբաղված է, Թալբոթը փախչում է։ Նա ուղիղ գնում է ոստիկանական բաժանմունք և պահանջում փակել իրեն։ Տեսուչն այնտեղ է հրավիրում նաև բժշկին։ Թալբոտը բժշկին խնդրում է օգնել։ Գալիս է լիալուսնի գիշերը, Լորենսը փոխվում է և փորձում հարձակվել ներկաների վրա, բայց խցերի ճաղավանդակները խանգարում են։

Առավոտյան Թալբոտը գալիս է բժշկի մոտ։ Բժիշկը փորձում է գտնել հիվանդության պատճառը, նա բուժման ծրագիր ունի՝ օգտագործելով էկզոտիկ բույսի սպորները։ Մինչ այդ Էդելմանը Թալբոտին առաջարկում է կրկին ոստիկանական պաշտպանության տակ լինել, բայց Լոուրենսը դժգոհ է դրանից և փորձում է ինքնասպան լինել՝ իրեն ժայռից ծովը նետելով։

Բժիշկը հուսով է, որ Թալբոտը չի մահացել և գիշերը իջնում ​​է՝ ափամերձ քարերը հետազոտելու համար։ Լոուրենսը իսկապես այնտեղ է՝ նա հարձակվում է բժշկի վրա, բայց չի սպանում նրան։ Նա հուսահատված է կատարվածից։ Այնուամենայնիվ, Էդելմանը համոզում է Թալբոտին, որ կարող է օգնել նրան։ Թափառելիս քարանձավում նրանք հանդիպում են անգիտակից Ֆրանկենշտեյնի հրեշին։ Բայց սա միակ հայտնագործությունը չէ, պարզվում է, որ այդտեղից դեպի ամրոց գետնուղի կա։

Բժիշկը հրեշին տանում է ամրոց և նախ մտածում նրան վերակենդանացնելու մասին։ Սակայն Էդելմանը հետո փոխում է իր ծրագիրը։ Գիշերը Դրակուլան գալիս է ամրոց։ Նա փորձում է վերահսկել Մելիսայի միտքը։ Նրան ժամանակավորապես փրկում է պարանոցի խաչը։ Սակայն Դրակուլան ի վերջո ստիպում է Մելիսային հեռանալ իր հետ ամրոցից։ Սա տեսնում է Նինան, ով այդ մասին հայտնում է Էդելմանին։ Բժիշկը այգում գտնում է հաշվարկը և առաջարկում անմիջապես նոր արյան փոխներարկում անել։ Սակայն փոխներարկման ժամանակ նա կորցնում է գիտակցությունը։ Այնուհետև կոմսը քնեցնում է Նինային և փոխում արյան հոսքի ուղղությունը. արդյունքում բժշկի արյունը մտնում է բժշկի մարմին։

Մինչ բժիշկը անգիտակից վիճակում է, Դրակուլան կրկին փորձում է հասնել Մելիսային։ Սակայն բժշկին հաջողվում է արթնանալ և, օգտագործելով խաչը, վամպիրին վտարում է։ Միստր Թալբոտը նույնպես վազելով գալիս է բժշկին օգնության։ Երբ առավոտը մոտենում է, կոմսը թաքնվում է իր դագաղում։ Արևածագին բժիշկը բացում է դագաղը և Դրակուլայի մարմինը քայքայվում է։ Փոփոխություններ են տեղի ունենում հենց բժշկի մոտ՝ կատուն վախենում է նրանից, հայելու մեջ նրա արտացոլումն անհետանում է։ Դրակուլան ներխուժում է բժշկի միտք և պահանջում է կյանքի կոչել Ֆրանկենշտեյնի հրեշին։

Խելագար բժիշկը փորձում է իրագործել իր ծրագիրը։ Էդելմանը ցանկանում է վիրահատել Նինային, ում գաղտնի սիրահարված է, բայց Նինան համոզում է բժշկին նախ վիրահատել միստր Թալբոտին։

Վիրահատությունը հաջող է ընթանում, բայց գիշերը տեղի է ունենում բժշկի՝ վամպիրի վերածվելու հաջորդ փուլը։ Էդելմանը կառապանի հետ գնում է քաղաք, բայց ճանապարհին բժիշկը սպանում է նրան։ Քաղաքաբնակները արշավանք են կազմակերպում բժշկի վրա, որտեղից բժիշկը ապաստան է փնտրում իր ամրոցում։ Պարոն Թալբոտը տեսնում է նրա տարօրինակ պահվածքը։ Ոստիկանները գալիս են ամրոց, բայց Լոուրենսը կասկածվում է սպանության մեջ։ Թեեւ նա կասկածում է բժշկին, սակայն լռում է։ Հետո նա խոսում է բժշկի հետ այդ մասին և առաջարկում իր օգնությունը։ Բժիշկը խնդրում է Թալբոտին ոչինչ չանել, քանի դեռ նա չի վիրահատել Նինային, իսկ հետո թույլ է տալիս իրեն սպանել։

Սպանված ծառա Զիգֆրիդի եղբայրը գտնում է Էդելմանի բժշկական կրծքանշանը և դրդում քաղաքաբնակներին հարձակվել բժշկի դղյակի վրա։ Այս պահին սկսվում է լիալուսինը, և Թալբոտը որոշում է ստուգել, ​​թե արդյոք վիրահատությունը օգնել է իրեն։ Իսկապես, լիալուսինը նրա վրա ոչ մի ազդեցություն չունի։ Մինչդեռ Էդելմանը փորձեր է անում Ֆրանկենշտեյնի հրեշի մարմնի հետ։ Նինան փորձում է կանգնեցնել բժշկին, բայց վերջինս սպանում է աղջկան։ Այս պահին ոստիկանները ժամանում են, սակայն վերակենդանացած հրեշը հեշտությամբ հեռացնում է նրանց։ Թալբոտը պետք է սպանի բժշկին։ Հրեշի հետ Լոուրենսի կռվի ժամանակ դղյակը բռնկվում է, իսկ բժշկի մարմինը շարունակում է վառվել՝ իր վերակենդանացրած հրեշի հետ միասին։ Թալբոտը և Մելիսան հեռանում են ամրոցից։

Դերասաններ

խմբագրել
  • Լոն Չեյնի կրտսեր - Լոուրենս Թալբոտ
  • Ջոն Քերադայն - կոմս Դրակուլա
  • Մարթա Օ'Դրիսկոլ- Միլիկա Մորել
  • Լայոնել Աթվիլ - տեսուչ Հոլթս
  • Օնսլոու Սթիվենս - դոկտոր Էդելման
  • Ջեյն Ադամս - Նինա
  • Գլեն Սթրենջ - Ֆրանկենշտեյնի հրեշը
  • Լյուդվիգ Ստոսել - Զիգֆրիդ
  • Սքելթոն Կնագս - Շթեյնմյուլ

Նկարահանում

խմբագրել

Ֆիլմի արտադրությունը սկսվել է 1945 թվականի սեպտեմբերի 17-ին[1][2]։ Դերասանի համար դժվար էր այն տեսարանը, որտեղ Գլեն Սթրենջը բարձրանում էր սահող ավազից՝ բռնելով բժիշկ Նիմանի կմախքը, քանի որ շատ ցուրտ էր։ Սթրենջն ասում է, որ Չեյնին իրեն ալկոհոլ է առաջարկել, որը տաքացրել է իրեն, և կրակելուց հետո նա շտապել է իր հանդերձարան, որտեղ կրակ էր վառվում։ Իր հրեշի դիմահարդարումը հեռացնելուց հետո Սթրենջն ասաց, որ նա «այնքան ցցված էր, որ հազիվ էի վեր կենում։ Ես տաքացա, հետո կծկվեցի։ Բայց կարծում եմ, որ [Չեյնին] հենց այդ օրը փրկեց իմ կյանքը»[3]։

Ըստ Մալվերնի, հավաքածուների բյուջեն կազմել է 5000 դոլար։ Պատերազմի համար փայտանյութի և մեխերի վրա խնայելու համար վերօգտագործվեցին գոյություն ունեցող ռեկվիզիտներն ու նկարահանումները այնպիսի ֆիլմերից, ինչպիսիք են «Անտեսանելի կինը» և «Մումիայի ձեռքը»[4]։ Universal-ի նախորդ սարսափ ֆիլմերից մի քանի տեսարաններ վերօգտագործվել են Դրակուլայի տանը[5], ներառյալ երազանքի էպիզոդը, որտեղ բարձրանում է Ֆրանկենշտեյնի հարսնացուի մասերը (1935); «Ֆրանկենշտեյնի ուրվականի կրակոտ գագաթնակետի» էպիզոդները նորից հայտնվում են Էդելմանի ամրոցի այրման ժամանակ[5]։ Ֆիլմի պարտիտուրը վերօգտագործում է «Սև ուրբաթ», «Տեխնածին հրեշ», «Գայլի մարդը», «Ֆրանկենշտեյնի ուրվականը», «Ֆրանկենշտեյնը հանդիպում է գայլ մարդուն», «Ֆրանկենշտեյնի տունը», «Կարմիր ճանկը» և «Անտեսանելի մարդու վրեժը» ստեղծագործություններից[5]։ «Դրակուլայի տան» նկարահանումն ավարտվել է հոկտեմբերի 25-ին[6]։

Թողարկում

խմբագրել

Մինչ հրապարակային թողարկումը, «Դրակուլայի տունը» ցուցադրվել է Universal-ում 1945 թվականի նոյեմբերի 28-ին[7]։ Universal Pictures ընկերությունը տարածեց «Դրակուլայի տունը», որը բացվեց դեկտեմբերի 7-ին Նյու Յորքի Ռիվոլի թատրոնում[8][9]։ Ավելի ուշ այն ցուցադրվել է Նյու Յորքի Ռիալտո թատրոնում՝ դեկտեմբերի 21-ին[7]։ 1946 թվականին National Box Office Digest Annual ամսագիրը 1945 թվականի «Դրակուլայի տան» եկամուտը սահմանեց $250,000-ից $500,000: Ֆիլմը ֆինանսական առումով ավելի վատ հանդես եկավ, քան տարվա մյուս սարսափ ֆիլմերը, ինչպիսիք են Դորիան Գրեյի դիմանկարը (1945), բայց վաստակեց ավելի շատ, քան RKO-ի «Մահացածների կղզին», «The Body Snatcher» և «Zombies on Broadway» ֆիլմերը[10]։

MCA/Universal-ը թողարկեց «Դրակուլայի տունը» VHS-ով 1993 թվականին[11][12]։

Ֆիլմը թողարկվել է DVD-ով 2004 թվականին «Ժառանգության հավաքածու» վերնագրված հավաքածուով, որը ներառում էր նաև Դրակուլան (1931), Դրակուլայի աղջիկը (1936 թ.) և Դրակուլայի որդին[13]։

Ֆիլմը թողարկվել է Blu-ray-ով 2017 թվականի մայիսի 16-ին, որպես Dracula: Complete Legacy Collection հավաքածուի մի մաս[14]։

Ֆիլմի նշանակություն

խմբագրել
 
«Դրակուլայի տան» պաստառի վերաթողարկումը, որտեղ Օնսլոու Սթիվենսը մարմնավորում է բժիշկ Ֆրանց Էդելմանին կոմս Դրակուլայի հետ արյան փոխներարկումից հետո:

Universal-ի մեկնաբանությամբ երեք հիմնական սարսափ ցիկլերի թեման սպառված էր։ «Դրակուլայի տունը» ֆիլմում ցիկլերի սյուժեները միանում են և գտնում իրենց տրամաբանական ավարտը. Դրակուլան և Ֆրանկենշտեյնի հրեշը մահանում են, Լոուրենս Թալբոտը բժշկվում է։ Այստեղ ավարտվում են «լուրջ» ֆիլմերը. ցիկլերը շարունակվում են մի քանի պարոդիական ֆիլմերով։

Աղբյուրներ

խմբագրել
  • Brog. (1945 թ․ դեկտեմբերի 5). «House of Dracula». Variety. Vol. 160, no. 13. էջ 16. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին – via Archive.org.
  • Brosnan, John (1976). The Horror People. St. Martin's Press. ISBN 0356083942.
  • Butler, Craig. «House of Dracula (1945)». AllMovie. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ փետրվարի 5-ին.
  • Carradine, John (2020) [1993]. «Introduction». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
  • Clarens, Carlos (1997) [1st pub. 1967]. An Illustrated History of Horror and Science-Fiction Films. Da Capo Press. ISBN 0-306-80800-5.
  • Eder, Bruce (1994 թ․ օգոստոս). «Tapes & Discs». Video Magazine. Vol. 18, no. 5. New York: Reese Communications. էջ 54. ISSN 1044-7288.
  • Kalmus, Herbert T. (1946). «All Features Released in 1945». National Box Office Digest Annual. էջ 18. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին – via Archive.org.
  • Malvern, Paul (2020) [1993]. «Forward». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
  • Mank, Gregory Wm. (2020a) [1993]. «An Interview with Jane Adams». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
  • Mank, Gregory Wm. (2020b) [1993]. «Production Background». In Riley, Philip J. (ed.). House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
  • Rhodes, Gary D. (2014). Tod Browning's Dracula. Tomahawk Press. ISBN 978-0-9566834-5-8.
  • Riley, Philip J., ed. (2020) [1993]. House of Dracula. BearManor Media. ISBN 978-1629336169.
  • Squires, John (2017 թ․ փետրվարի 23). «Movies 'Dracula' and 'The Mummy' Complete Legacy Collections Coming to Blu-ray». Bloody Disgusting. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 13-ին.
  • Weaver, Tom; Brunas, Michael; Brunas, John (2007) [1990]. Universal Horrors (2 ed.). McFarland & Company. ISBN 978-0-7864-2974-5.

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Weaver, Brunas, էջ 502
  2. Mank, 2020b, էջ 65
  3. Mank, 2020b, էջ 67
  4. Malvern, 2020, էջ 24
  5. 5,0 5,1 5,2 Weaver, Brunas, էջ 507
  6. Mank, 2020b, էջ 70
  7. 7,0 7,1 Mank, 2020b, էջ 71
  8. «Theater Timetable». The Paterson Morning Call. 1945 թ․ դեկտեմբերի 6. էջ 10. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 24-ին – via Newspapers.com.
  9. Weaver, Brunas, էջ 501
  10. Kalmus, 1946, էջ 18
  11. «Stars Shine, But There's No Glow in These Movies». The News & Observer. 1993 թ․ սեպտեմբերի 29. էջ 10D.
  12. «Up From the Depths of the Vault». New York Daily News. 1993 թ․ օգոստոսի 11. էջ 41.
  13. Rhodes, 2014, էջ 308
  14. Squires, 2017

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դրակուլայի տունը» հոդվածին։