Սոֆի դը Բավր
Սոֆի դը Բավր, ի ծնե՝ Ալեքսանդրինա-Սոֆի Գուրի դը Շանգրան (ֆր.՝ Sophie de Bawr, Alexandrine-Sophie Goury de Champgrand, հոկտեմբերի 8, 1773[1][2], Փարիզ[3] - դեկտեմբերի 31, 1860[1], Փարիզի 5-րդ շրջան, Փարիզ[3]), ֆրանսիացի բանաստեղծուհի, դրամատուրգ և կոմպոզիտոր։
| Սոֆի դը Բավր ֆր.՝ Alexandrine-Sophie de Bawr | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 8, 1773[1][2] |
| Ծննդավայր | Փարիզ[3] |
| Մահացել է | դեկտեմբերի 31, 1860[1] (87 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Փարիզի 5-րդ շրջան, Փարիզ[3] |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր, դրամատուրգ, գրող, վիպասան և մանկագիր |
| Ամուսին | Կլոդ Անրի Սեն-Սիմոն |
 Sophie de Bawr Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն և ստեղծագործություն
խմբագրելԱլեքսանդրինա-Սոֆի Գուրի դե Շանգրանը ծնվել է 1773 թվականին Փարիզում։ Նրա ծնողներն էին Շարլ-Ժան Գուրին՝ մարկիզ դե Շանգրան, և օպերային երգչուհի Մադլեն-Վիրջինի Վիան[4][5]։ Հայտնի օպերային երգչուհի Սոֆի Արնուն դարձել է կնքամայր[6]։ Երբ Սոֆին երկու տարեկան էր, մայրը մեկնել է Ռուսաստան։ Աղջկա դաստիարակությամբ զբաղվել է հայրը, որ հոգ է տարել, որ նա լավ երաժշտական կրթություն ստանա[5]։ Սոֆին կոմպոզիցիա է սովորել Գրետրիի մոտ, իսկ վոկալ՝ Գարայի, Էլվիոյի և Բուալադյոի[4]։
Ֆրանսիական հեղափոխության ժամանակ Սոֆիի հայրը որպես հակահեղափոխական գործիչ բանտ է ընկել։ Մոտավորապես նույն ժամանակ Սոֆին ամուսնացել է Ժյուլ դե Ռոգանի հետ, որը նույնպես ձերբակալվել է, իսկ 1794 թվականին մահապատժի ենթարկվել։ Սոֆի դե Շանգրան, որը պահպանել էր օրիորդական ազգանունը, մենակ է մնացել երեխայի հետ, որը սակայն շուտով մահացել է[4]։
1801 թվականին Դե Շանգրանն ամուսնացել է երկրորդ անգամ։ Նրա ամուսինը Անրի դը Սեն Սիմոնը հայտնի էր որպես փիլիսոփա և սոցիոլոգ[7]։ Դա պայմանավորվածությամբ ամուսնություն է եղել, Սոֆին՝ Սեն-Սիմոնի հին ընկերոջ դուստրը, ապրուստի ոչ մի միջոց չուներ, իսկ Սեն-Սիմոնին, որը ցանկանում էր ստեղծել սեփական սալոնը, պետք էր էլեգանտ տիրուհի[8]։ Հարսանիքի ժամանակ Սոֆիի կողմից վկա էին Գրետրին և դրամատուրգ Ալեքսանդր Դյուվալը։ Զույգը բնակություն է հաստատել Սեն Սիմոնի բնակարանում, որը գտնվում էր Վիվեն փողոցում և կանոնավոր կերպով իրենց մոտ հյուրընկալել են գիտնականների և արվեստի գործիչների․ ընդ որում վերջիններիս ներգրավման համար պատասխանատու էր Սոֆին։ Սակայն Սեն Սիմոնին շուտով ձանձրացրել են ընդունելությունները և նրա իսկ խոսքերով, նա որոշել է միաժամանակ ազատվել և՛ բանակարանից, և՛ կնոջից[9]։
Սոֆիի ամուսնությունը տևել է ընդամենը մի տարի, սակայն նա իրավունք է ստացել կրել Սեն Սիմոնի ազգանունը, մինչև կրկին ամուսնանալը[7]։
Ամուսնալուծությունից հետո Սոֆին ստիպված է եղել ինքնուրույն ապրել և սկսել է գրել «ռոմանսներ», որոնք նրան հաջողություն են բերել և որոշակի եկամուտ։ Սակայն նա ցանկացել է օպերա գրել և լիբրետիստի չգտնելով՝ որոշել է ինքնուրույն ստեղծել ինչպես երաժշտությունը, այնպես էլ տեքստը։ 1802 թվականին Սոֆի Սեն Սիմոնը գրել է «Le petit mensonge» օպերան, որը մեծ հաջողություն է ունեցել։ Նրան հաջորդել են բազմաթիվ թատերական պիեսներ, կատակերգություններ և մելոդրամաներ, ընդ որում վերջիններիս համար Սոֆին ինքն է գրել երաժշտություն։ Նրա պիեսները շատ սիրված են եղել, ինչպես «Les chevaliers du lion» մելոդրաման ունեցել է 200 բեմադրություն[10]։
Սոֆիի գրական կարիերան ժամանակավորապես ընդհատվել է, երբ նա երրորդ անգամ ամուսնացել է ռուս սպայի՝ Բարոն դե Բավրի հետ։ Սակայն այդ ամուսնությունն էլ է կարճ տևել․ 1810 թվականին դե Բավրին մահացու վրաերթի է ենթարկել քարերով բեռնված սայլը։ Սոֆին ժառանգել է նրա պարտքերը և միջոցներ գտնելու համար կրկին ստեղծագործել է Սոֆի Դե Բավր անունով[11]։ Նրա ոչ բոլոր պիեսներն են եղել հավասարապես հաջողակ և ունեցել նույն հաջողությունը, սակայն բոլորն առանց բացառության ընդունվել են Փարիզի առաջատար թատրոնների բեմադրությունում։
Ոչ բոլոր պիեսներն էին սակայն հաջողակ և ունեին միատեսակ հաջողություն, սակայն դրանք բոլորը ընդունվել են Փարիզի առաջատար բեմերում բեմականացվելու համար։ Նրանց մեծ մասն առանձնանում էր կենսունակությամբ, թեթևությամբ և սրամտությամբ։ Դե Բավրի ամենահայտնի աշխատանքը «La Suite d'un bal masqué» կատակերգությունն է, որը բեմադրվել է 246 անգամ[12][13]։
1816 թվականին Լուի XVIII թագավորը Սոֆի Դե Բավրին մշտական թոշակ է նշանակել, որը նրան թույլ է տվել դադարել թատրոնի համար ստեղծագործել և զբաղվել այլ ժանրերով։ Նա սկսել է գրել պատմական վեպեր և գրքեր երեխաների համար, ինչպես նաև ստեղծագործություններ երաժշտության մասին։ Նրա 1852 թվականի «Soirées des jeunes personnes» գիրքը արժանացել է ֆրանսիական ակադեմիայի մրցանակի։ 1853 թվականին բանաստեղծուհին հրատարակել է «Mes Souvenirs» հուշագիրքը[14]։
Սոֆի դե Բավրը մահացել է 1860 թվականին Փարիզում[15]։
Ծանոթագրություն
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #116096691 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Women Dramatists, 2014, էջ 26
- ↑ 5,0 5,1 Women Opera Composers, 2016, էջ 18
- ↑ Henri Gouhier, 1964, էջ 114
- ↑ 7,0 7,1 Women Dramatists, 2014, էջ 27
- ↑ Frank E. Manuel, Fritzie P. Manuel Utopian Thought in the Western World. — Harvard University Press, 1979. — P. 592.
- ↑ Ralph P. Locke Music, Musicians, and the Saint-Simonians. — University of Chicago Press, 1986. — P. 25—26.
- ↑ Women Dramatists, 2014, էջ 28
- ↑ Women Dramatists, 2014, էջ 29
- ↑ Women Dramatists, 2014, էջ 25
- ↑ Women Dramatists, 2014, էջ 60
- ↑ Women Opera Composers, 2016, էջ 19
- ↑ «Alexandrine-Sophie de Bawr (1773-1860)». BnF Data (ֆրանսերեն).
Գրականություն
խմբագրել- Joyce Johnston Women Dramatists, Humor, and the French Stage: 1802 to 1855. — Springer, 2014. — P. 25—61.
- Mary F. McVicker Women Opera Composers: Biographies from the 1500s to the 21st Century. — McFarland, 2016. — P. 18—19.
- Henri Gouhier La jeunesse d'Auguste Comte et la formation du positivisme. — Vrin, 1964. — 392 p.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոֆի դը Բավր» հոդվածին։ |