Սոմբոր
Սոմբոր (սերբ.՝ Сомбор կամ Sombor, հունգ.՝ Zombor, խորվ.՝ Sombor, русин.: Зомбор), քաղաք և համայնքի կենտրոն Սերբիայի հյուսիսարևմտյան մասում՝ Վոևոդինա ինքնավար մարզում, Դանուբ-Տիսա-Դանուբ ջրանցքի ափին, Հունգարիայի հետ Սերբիայի ունեցած պետական սահմանի մոտ։ Վոևոդինա մարզի Արևմտյան Բաչկա շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Զբաղեցնում է 289,23 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Բնակչության թվաքանակը 2011 թվականի տվյալներով եղել է 47 623[1], որի 63%-ը կազմել են սերբերը, 11%-ը՝ հունգարացիները, 8%-ը՝ խորվաթները։ Քաղաքում պաշտոնապես գործածվում է երկու լեզու՝ սերբերենն ու հունգարերենը։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Սոմբոր | |||||
| սերբ.՝ Сомбор | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Սերբիա | ||||
| Հիմնադրված է | 12-րդ դար թ. | ||||
| Մակերես | 289,23 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 89 մետր | ||||
| Բնակչություն | 51 471 մարդ (2002) | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 | ||||
| Հեռախոսային կոդ | 025 | ||||
| Փոստային դասիչ | 25000 | ||||
| Ավտոմոբիլային կոդ | SO | ||||
| Պաշտոնական կայք | so-sombor.com | ||||
| |||||
.svg)
Պատմություն խմբագրել
Պատմական փաստաթղթերում առաջին անգամ հիշատակվել է 1340 թվականին Czoborszentmihály անվանումով, որն առաջացել է 14-րդ դարում այդ վայրերի տերը հանդիսացած հունգարական ազնվականական Czoborów տոհմի անվանումից։ XVI դարում բնակավայրն ընկել է թուրքերի տիրապետության տակ, 1687 թվականին ազատագրվել, կարճ ժամանակ անց նվաճվել ավստրիացիների կողմից։ 1749 թվականին ստացել է «թագավորական ազատ քաղաքի» կարգավիճակ, 1786 թվականին դարձել Բաչ-Բոդրոգ կոմիտատի վարչական կենտրոնը։ Քաղաքում ներկայացուցչական շինությունների կառուցումն սկսվել է 18-րդ և 19-րդ դարերի սահմանագծին։ Հնագույն շենքերից է Կորմի աշտարակը, որտեղ ներկայումս գտնվում է քաղաքային արխիվը[2]։
Տնտեսություն խմբագրել
Սոմբորում զարգացած է հագուստեղենի, կոշկեղենի, կուտակիչների, գյուղմեքենաների արտադրությունը, սննդի, քիմիական ադյունաբերությունը[3]։
Կլիմա խմբագրել
Քաղաքին բնորոշ է մեղմ կլիման՝ տարվա ընթացքում գրեթե համամասնաբար բաշխվող չափավոր անձրևներով (Köppen Climate Classification-ի դասակարգմամբ՝ GROUP C: Mild Temperate/mesothermal climates|Cfb (Marine West Coast Climate/Oceanic climate)[4]:
| Սոմբոր (1981–2010, extremes 1961–2010)ի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Ռեկորդային բարձր °C (°F) | 19.3 (66.7) |
21.3 (70.3) |
27.6 (81.7) |
29.5 (85.1) |
35.1 (95.2) |
37.1 (98.8) |
40.3 (104.5) |
39.5 (103.1) |
35.7 (96.3) |
29.4 (84.9) |
25.7 (78.3) |
20.7 (69.3) |
40.3 (104.5) |
| Միջին բարձր °C (°F) | 3.6 (38.5) |
6.3 (43.3) |
12.0 (53.6) |
17.8 (64) |
23.3 (73.9) |
26.1 (79) |
28.5 (83.3) |
28.5 (83.3) |
23.7 (74.7) |
18.1 (64.6) |
10.2 (50.4) |
4.5 (40.1) |
16.9 (62.4) |
| Միջին օրական °C (°F) | −0.1 (31.8) |
1.4 (34.5) |
6.2 (43.2) |
11.6 (52.9) |
17.1 (62.8) |
20.2 (68.4) |
21.9 (71.4) |
21.3 (70.3) |
16.5 (61.7) |
11.3 (52.3) |
5.4 (41.7) |
1.1 (34) |
11.2 (52.2) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −3.4 (25.9) |
−2.6 (27.3) |
1.2 (34.2) |
5.8 (42.4) |
10.8 (51.4) |
13.8 (56.8) |
15.2 (59.4) |
14.7 (58.5) |
10.7 (51.3) |
6.2 (43.2) |
1.7 (35.1) |
−1.8 (28.8) |
6.0 (42.8) |
| Ռեկորդային ցածր °C (°F) | −27.2 (−17) |
−26.3 (−15.3) |
−20.3 (−4.5) |
−5.6 (21.9) |
−1.0 (30.2) |
2.0 (35.6) |
7.3 (45.1) |
4.6 (40.3) |
−2.2 (28) |
−6.9 (19.6) |
−18.4 (−1.1) |
−23.7 (−10.7) |
−27.2 (−17) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 37.3 (1.469) |
29.9 (1.177) |
36.4 (1.433) |
45.2 (1.78) |
60.0 (2.362) |
81.5 (3.209) |
66.2 (2.606) |
53.1 (2.091) |
54.4 (2.142) |
47.3 (1.862) |
53.7 (2.114) |
47.4 (1.866) |
612.4 (24.11) |
| Միջ. տեղումների օրեր (≥ 0.1 mm) | 11 | 10 | 10 | 12 | 12 | 13 | 10 | 9 | 10 | 9 | 11 | 13 | 128 |
| Միջ. ձնառատ օրեր | 7 | 6 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 6 | 24 |
| % խոնավություն | 84 | 78 | 70 | 66 | 64 | 65 | 64 | 66 | 71 | 75 | 82 | 86 | 72 |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 62.2 | 97.5 | 147.6 | 191.8 | 244.1 | 259.5 | 290.3 | 274.3 | 197.1 | 152.5 | 80.4 | 53.0 | 2050,4 |
| աղբյուր: Republic Hydrometeorological Service of Serbia[5] | |||||||||||||
Պատկերասրահ խմբագրել
-
Համայնքապետարանը -
Հին քաղաքապետարանն ու քաղաքի գլխավոր՝ Սուրբ Երրորդության հրապարակը -
Թատրոնի շենքը -
Կենտրոնական փողոցն ու շատրվանը -
Կաթոլիկ եկեղեցին -
Ուղղափառ եկեղեցին -
Հետիոտնային գլխավոր փողոցը
_-_main_street.jpg)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ encyklopedia PWN|id = 3977592|tytuł= Sombor|data dostępu=2021-08-11
- ↑ cytuj książkę|autor=praca zbiorowa|tytuł=Bałkany. Bośnia i Hercegowina, Serbia, Macedonia, Kosowo : przewodnik|wydawca=Helion|data=2013|strony=282–283|isbn=978-83-246-5827-5
- ↑ cytuj stronę|url=http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/Popis2011/Knjiga20.pdf%7Ctytuł=Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2011. u Republici Srbiji|opublikowany=Republički zavod za statistiku|język=sr|data dostępu=2019-08-12
- ↑ «Obziri, Serbia Köppen Climate Classification (Weatherbase)». Weatherbase. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 22-ին.
- ↑ «Monthly and annual means, maximum and minimum values of meteorological elements for the period 1981–2010» (սերբերեն). Republic Hydrometeorological Service of Serbia. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 25-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Sombor (սերբերեն)
- Sombor – Partnerstadt von „Gemeinden Gemeinsam“, Regionalkomitee Bodensee-Rhein Արխիվացված 2019-02-17 Wayback Machine mit Informationen zu Geschichte, Sehenswürdigkeiten, Bevölkerung, Wirtschaft etc.
- www.sombor.org.yu
- www.soinfo.org
- Фото Сомбора
- http://www.visitsombor.org/
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոմբոր» հոդվածին։ |