Սիրիական Դաշնություն (արաբ․՝ الاتحاد السوري‎‎՝ ալ-իթթիհադ աս-սուրի, ֆր.՝ Fédération syrienne), պաշտոնապես՝ Սիրիայի Ինքնավար Պետությունների Դաշնություն (ֆր.՝ Fédération des États autonomes de Syrie), ստեղծվել է 1922 թվականի հունիսի 28 -ին Գերագույն կոմիսար Գուրոյի կողմից[1]։ Այն ներառում էր Հալեպի, Դամասկոսի և Ալավիների պետությունները[2], որոնք ընդգրկում էին 119,000-120,000 կմ2 տարածք[3]։ Այն պաշտոնապես լուծարվել է 1924 թվականի դեկտեմբերի 5-ի հրամանագրով, «որն իր հայտը ստացել է 1925 թվականի հունվարի 1-ից»[4]։

Սիրիական Դաշնություն
դրոշ Խմբագրել Wikidata
պատմական պետություն, կառավարական օրգան, դաշնություն Խմբագրել Wikidata
Ստեղծում28 Հունիսի 1922 Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՖրանսիայի գաղութներ Խմբագրել Wikidata
ՄայրաքաղաքՀալեպ, Դամասկոս Խմբագրել Wikidata
Աշխարհագրական կոորդինատներ36°12′0″N 37°9′0″E, 33°31′0″N 36°18′0″E Խմբագրել Wikidata
Երկրի ղեկավարի պաշտոնՍիրիական Դաշնության նախագահ Խմբագրել Wikidata
Երկրի ղեկավարՍուբհի բեյ Բարաքաթ Խմբագրել Wikidata
Օրենսդրական մարմինՍիրիական Դաշնային խորհուրդ Խմբագրել Wikidata
Վարչականորեն բաժանվում էՀալեպի պետություն, Դամասկոսի պետություն, Ալավիների պետություն Խմբագրել Wikidata
Արժույթլիբանանա-սիրիական ֆունտ Խմբագրել Wikidata
ՀաջորդողՍիրիայի պետություն, Ալավիների պետություն Խմբագրել Wikidata
Լուծարման ամսաթիվ1 հունվարի 1925 Խմբագրել Wikidata
Մակերես119 000 կմ² Խմբագրել Wikidata
Քարտեզ

Պատմություն

խմբագրել

Սիրիական Դաշնությունը հիմնադրվել է 1922 թվականի հունիսի 28-ին Լևանտի գերագույն հանձնակատար Անրի Գուրոյի 1459 հրամանագրի արդյունքում[5]։ Դաշնային կառավարությունը բաղկացած էր Դաշնության նախագահից և Դաշնային խորհրդից, որոնք սկզբում հերթափոխով նստում էին Հալեպում և Դամասկոսում[6][7]: Հոմսը նույնպես համարվում էր պոտենցիալ մայրաքաղաք[8]: Դաշնային խորհրդի առաջին նիստը բացվեց Հալեպում 1922 թվականի հունիսի 28-ին Գուրոյի ելույթով[9]: 1923 թվականի հունվարի 8-ին Դամասկոսը դարձավ կառավարության մշտական ​​նստավայրը, որը պառակտումներ առաջացրեց երկրի քաղաքական ղեկավարության մեջ[7]: Սիրիայի Դաշնության միակ նախագահը Սուբհի բեյ Բարաքաթն էր, ով իր առաջին երեք նախագահական հրամանագրերում պնդում էր, որ ընտրվել է Դաշնային խորհրդի կողմից 1922 թվականի հունիսի 29-ին[10]: Այնուամենայնիվ, ըստ սիրիացի պատմաբան և իրավաբան Էդմոնդ Ռաբբաթի, Բարաքաթն իրականում «իրավասու չէր իր նախագահության ավարտին հաջորդող տարում» և, հետևաբար, «նշանակվեց և չընտրվեց» 1923 թվականի դեկտեմբերի 17-ին[11] Barakat was nevertheless formally elected president by the Federal Council on 17 December 1923.[12]։

Սիրիական Դաշնությունը պաշտոնապես լուծարվեց 2980 հրամանագրով, որը հրապարակվեց 1924 թվականի դեկտեմբերի 5-ին Գերագույն հանձնակատար Մաքսիմ Վեյգանդի կողմից և ուժի մեջ մտավ 1925 թվականի հունվարի 1-ին[13]: Հրամանագրով Հալեպ և Դամասկոս պետությունները միավորվեցին Սիրիայի պետության մեջ և Բարաքաթը նշանակվեց նոր երկրի նախագահ[14]:

Կառավարություն

խմբագրել

Դաշնության նախագահն ընտրվել է Դաշնային խորհրդի բացարձակ մեծամասնությամբ և պաշտոնավարել մեկ տարի ժամկետով։ Այնուհետև նախագահը պաշտոնից հեռանալուց հետո մեկ տարի չի կարող վերընտրվել[11]: Նրանք իրականացնում էին գործադիր լիազորություններ, ինչպիսիք են դաշնային բյուջեի պատրաստումը, պետական ​​պաշտոնյաների առաջադրումը և պայմանագրերի բանակցությունները ոչ դաշնային պետությունների հետ, որոնք բոլորն էլ ենթակա էին Լևանտի Գերագույն կոմիսարիատի վավերացմանը: Դաշնային խորհուրդը խորհրդակցական մարմին էր՝ բաղկացած հինգ ներկայացուցիչներից։ Այն ուսումնասիրում էր օրենսդրության ընդունմանը տանող առաջարկները և զբաղվում տնտեսական հարցերով, ինչպիսիք են հասարակական աշխատանքները[15]:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
 
1459 հրամանագիրը, որով ստեղծվել է Սիրիական Դաշնությունը 1922 թվականի հունիսի 28-ին
  1. Malsagne 2011, էջ. 62; Annales des sciences politiques 1924; Joffre 1924.
  2. Annales des sciences politiques 1924 ; Sartre & Sartre-Fauriat 2016.
  3. Le Conte 1923, էջ. 287
  4. Malsagne 2011, էջ. 62; Rapport sur la situation de la Syrie et du Liban 1925, էջ. 9.
  5. Malsagne 2011, էջ. 62; Annales des sciences politiques 1924; Joffre 1924.
  6. Albert-Sorel, Jean (1929). Le mandat français et l'expansion economique de la Syrie et du Liban (ֆրանսերեն). M. Giard.
  7. 7,0 7,1 Travaux de droit, d'économie et de sociologie (ֆրանսերեն). Librairie Droz. 1963.
  8. Damas: miroir brisé d'un Orient arabe (ֆրանսերեն). Autrement. 1993. ISBN 978-2-86260-394-0.
  9. Menassa, Gabriel (1924). Les mandats A et leur application en Orient: il faut convoquer les assemblées constituantes (ֆրանսերեն). Jouve.
  10. «Bulletin mensuel ["puis" officiel] des actes administratifs du Haut Commissariat ["puis" administratifs de la Délégation]». Gallica (անգլերեն). 1922-10-08. Վերցված է 2022-07-12-ին.
  11. 11,0 11,1 Rabbāṭ, Idmūn (1928). L'évolution politique de la Syrie sous mandat (ֆրանսերեն). M. Rivière.
  12. L'Illustration (ֆրանսերեն). 1925.
  13. Malsagne 2011
  14. étrangères, France Ministère des affaires (1926). Rapport à la Société des Nations sur la Situation de la Syrie et du Liban (ֆրանսերեն).
  15. Albert-Sorel, Jean (1929). Le mandat français et l'expansion economique de la Syrie et du Liban (ֆրանսերեն). M. Giard.

Աղբյուրներ

խմբագրել