Սիսավան (Արարատի մարզ)
Սիսավան (նախկին անվանումը՝ Ենգիջա), գյուղ Հայաստանի Հանրապետության Արարատի մարզի Արարատի տարածաշրջանում, Վեդի քաղաքից 6-7 կմ, մարզկենտրոնից` 15 կմ հեռավորության վրա։
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| Սիսավան | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Արարատի | |
| Համայնքի ղեկավար | Ալիկ Կարապետյան | |
| Հիմնադրված է | 1831 թ. | |
| Մակերես | 16.5 կմ² | |
| ԲԾՄ | 869 մ | |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | |
| Բնակչություն | 1841[1] մարդ (2011) | |
| Ազգային կազմ | Հայեր | |
| Ժամային գոտի | UTC+4 | |
| ||
Պատմություն խմբագրել
Գյուղը հիմնադրվել է 1831 թվականին։ Նախկինում ունեցել է Ենգիջա անվանումը։ Սիսավան է վերանվանվել 1991 թվականի ապրիլի 3-ին[2]։
Գտնվում է Արարատյան դաշտի նախալեռնային գոտում` ծովի մակարդակից 869 մետր բարձրության վրա։
Կլիմա խմբագրել
Կլիման չոր, խիստ ցամաքային է։ Ձմեռները սկսվում են դեկտեմբերի կեսերին, հունվարյան միջին ջերմաստիճանը տատանվում է -3-ից -5 °C։ Ամառը տևական է՝ մայիսից մինչև հոկտեմբեր, օդի միջին ամսական ջերմությունը հասնում է 24-ից 26 °C, իսկ առավելագույնը՝ 42 °C։ Հաճախ լինում են խորշակներ, որոնք զգալի վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը։ Մթնոլորտային տարեկան տեղումների քանակը 250-300 մմ է։ Բնական լանդշաֆտները կիսաանապատներ են, որոնք ոռոգման ընթացքում վերածվել են կուլտուր-ոռոգելի լանդշաֆտի։ Ագրոկլիմայական տեսակետից համայնքն ընկած է բացարձակ ոռոգման գոտում։
Բնակչություն խմբագրել
Ըստ ՀՀ 2011 թվականի մարդահամարի արդյունքների՝ Սիսավանի մշտական բնակչությունը կազմել է 1841, առկա բնակչությունը՝ 1721 մարդ[1]։ Մինչև 1918 թվականը եղել է ադրբեջանաբնակ, այնուհետ ունեցել է խառը հայ-ադրբեջանական բնակչություն[3]` աստիճանաբար դառնալով զուտ հայաբնակ[2]։
Սիսավանի բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում` ստորև[4].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2004 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 37 | 189[3] | 313 | 390 | 480 | 879 | 1482 | 1694 | 1500 | 1914 | 1900 | 1841[1] |
Տնտեսություն խմբագրել
Գյուղն ունի 446 տնտեսություն, դպրոց, բուժկետ։ Համայնքի տնտեսության մասնագիտացման ճյուղը գյուղատնտեսությունն է, համախառն բերքի մեծ մասը տալիս է բուսաբուծությունը։ Գյուղատնտեսական նշանակության հողերը կազմում են շուրջ 364,47 հա։ Համայնքի հողերի հիմնական մասը, եթե նախկինում օգտագործվում էին որպես վարելահողեր, ապա ներկայումս հիմնվել են պտղատու և խաղողի այգիներ, և դրանց տարածքը կազմում է մոտ 194,54 հա, իսկ վարելահողերը զբաղեցնում են մոտ 144,72 հա։ Բնակչությունն զբաղվում է այգեգործությամբ, խաղողագործությամբ, դաշտավարությամբ, բանջարաբուծությամբ։ Մշակում են ջերմասեր բանջարաբոստանային, հացահատիկային, կերային կուլտուրաներ, զբաղվում են կաթնամսատու անասնապահությամբ, թռչնաբուծությամբ։
Համայնքում կառուցված է և գործարկման եզրին է Սիսավանի գինու և կոնյակի գործարանը։ Համայնքի հիմնախնդիրների մեջ կարևորվում են մանկապարտեզի բացակայությունը, մշակույթի տան և դահլիճի վերանորոգումը, խմելու ջրագծի 3 կմ հիմնանորոգումը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ 2,0 2,1 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 2, էջ 625
- ↑ 3,0 3,1 Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 180» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2015 Մարտի 27-ին.
- Սիսավան Արխիվացված 2014-09-12 Wayback Machine
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Արարատի մարզպետարան Արխիվացված 2013-12-23 Wayback Machine