Սիմոն Կուպեր (անգլ.՝ Simon Kuper, հոկտեմբերի 15, 1969(1969-10-15)[1], Կամպալա, Ուգանդա[1]), մարզական լրագրող, որը սպորտի մասին առաջին հերթին գրում է «մարդաբանական տեսանկյունից»[2]։

Սիմոն Կուպեր
Ծնվել էհոկտեմբերի 15, 1969(1969-10-15)[1] (54 տարեկան)
ԾննդավայրԿամպալա, Ուգանդա[1]
Քաղաքացիություն Ուգանդա և  Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունՕքսֆորդի համալսարան և Հարվարդի համալսարան
Մասնագիտությունգրող և լրագրող
Ծնողներհայր՝ Adam Kuper?
Պարգևներ և
մրցանակներ

Կենսագրություն խմբագրել

Սայմոն Կուպերը ծնվել է Ուգանդայում, որտեղ ծնողները եկել են Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունից։ Շուտով հայրը՝ Ադամ Կուպերը, հրավիրվել է Լեյդենի համալսարան՝ մարդաբանության վերաբերյալ դասախոսություններ կարդալու համար, և ընտանիքը տեղափոխվել է Նիդերլանդներ։ Հետագայում Սայմոն Կուպերի ողջ կյանքն ուղեկցվել է տեղափոխություններով, նրան հաջողվել է ապրել ՀԱՀ-ում, Մեծ Բրիտանիայում, ԱՄՆ-ում, Գերմանիայում, Ֆրանսիայում։ Օքսֆորդի համալսարանում սովորել է պատմություն և գերմաներեն, մագիստրոսի դիպլոմի վրա աշխատել է Հարվարդի համալսարանում, նշանավոր ուսանողների համար կրթաթոշակային ծրագրով։

1994 թվականին Սայմոն Կուպերի «ֆուտբոլն ընդդեմ թշնամու» գիրքը (Football Against the Enemy, ԱՄՆ-ում հրատարակվել է Soccer Against the Enemy անվանումով) ստացել է William Hill բուքմեյքերական գրասենյակի մրցանակը՝ որպես սպորտի մասին տարվա լավագույն գիրք[3]։ Ստեղծագործության մեջ քննարկվում է ֆուտբոլը որպես քաղաքական գործիք օգտագործելը։

Որպես լրագրող Կուպերը համագործակցել է այնպիսի հրատարակությունների հետ, ինչպիսիք են՝ The Observer-ը և The Guardian-ը։ Պարբերաբար գրել է հոլանդական հրատարակությունների համար, ներառյալ, օրինակ՝ De Pers թերթը, Vrij Nederland ամսագիրը և Hard Gras մասնագիտացված ֆուտբոլային ամսագիրը։ Տպագրվել է նաև գերմանական 11 Freunde և Offside ֆուտբոլային ամսագրերում, իապանական El País թերթում[4] և եվրոպական այլ պարբերականներում։ Ներկայումս հանդիսանում է Փարիզում Financial Times-ի թղթակից[5]։

2007 թվականին դարձել է Մանուել Վասկես Մոնտալբանի անվան միջազգային մրցանակի դափնեկիր մարզական լրագրության անվանակարգում։

«Այաքս, Հոլանդիա, պատերազմ. ֆուտբոլը Եվրոպայում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ» (Ajax, The Dutch, the War: Football in Europe during the Second World War) գրքում պատմվում է ֆուտբոլային ակումբների և ազգային հավաքականների ճակատագրերի մասին պատերազմի ժամանակ և հետո։

2009 թվականին Ստեֆան Շիմանսկու համահեղինակությամբ լույս է ընծայել «Ֆուտբոլոնոմիկա» (Soccernomics) գիրքը, որտեղ հեղինակները վիճակագրության, պատմական, տնտեսական և աշխարհագրական տվյալների միջոցով փորձում են ցրել ֆուտբոլի մասին որոշ կայացած պատկերացումներ։

Սիմոն Կուպերը հիմնականում գրում է ֆուտբոլի մասին, և ֆուտբոլը նրա համար նախևառաջ որոշակի սոցիալական երևույթ է հսկայական ազդեցության ուժի համար, որը պետք է դիտարկել մշակութային համատեքստում։ Այսինքն՝ հրապարակախոսին հետաքրքրում է ոչ այնքան ինքնըստինքյան խաղը, որքան նրա փոխկապակցվածությունը քաղաքականության, տնտեսության և հասարակության կյանքի այլ ասպեկտների հետ։

Հայտնի է Նիդեռլանդներում կրիկետի զարգացման մասին իր հոդվածներով[6] և Հարավաֆրիկյան Հանրապետությունում ապարտհեյդի ժամանակ կրիկետի առանձնահատկություններով[7]։

Մատենագրություն խմբագրել

  • Football Against the Enemy (1994) / рус. «Футбол и его враги», пер. Е. Вергизаева, изд. «Амфора», 2009 , ISBN 978-5-367-01119-7
  • Ajax, The Dutch, the War: Football in Europe during the Second World War (2003)
  • Soccernomics (2009), в соавторстве со С. Шимански / рус. «Футболономика», пер. Н. Зарахович, изд. «Альпина Паблишер», 2011, ISBN 978-5-9614-1628-2

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Deutsche Nationalbibliothek Record #172783259 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  2. Цитата из биографической справки об авторе к статье ‘De Teloorgang’ в журнале Vrij Nederland, № 23 от 7 июня 2008 г. Стр. 24.
  3. Arminta Wallace. «Doing their talking off the pitch» (անգլերեն). The Irish Times.
  4. «Материалы Саймона Купера в El País».
  5. «Simon Kuper». data.bnf.fr.
  6. Simon Kuper (2007 թ․ մարտի 5). «Hail Holland, world cricket's unlikely lads». Financial Times.
  7. Simon Kuper (2006 թ․ մարտի 6). «All the time in the world». ESPNcricinfo.

Արտաքին հղումներ խմբագրել