Սայրուս Հեմլին
Սայրուս Հեմլին (անգլ.՝ Cyrus Hamlin, հունվարի 5, 1811[1], Ուոթերֆորդ, Օքսֆորդ շրջան, Մեն, ԱՄՆ - օգոստոսի 8, 1900[1], Փորթլենդ, Մեն, ԱՄՆ), ամերիկացի միսիոներ։
Սայրուս Հեմլին | |
---|---|
Ծնվել է | հունվարի 5, 1811[1] |
Ծննդավայր | Ուոթերֆորդ, Օքսֆորդ շրջան, Մեն, ԱՄՆ |
Մահացել է | օգոստոսի 8, 1900[1] (89 տարեկան) |
Մահվան վայր | Փորթլենդ, Մեն, ԱՄՆ |
Գերեզման | Munroe Cemetery |
Քաղաքացիություն | ԱՄՆ |
Կրթություն | Բոլդուն քոլեջ և Bangor Theological Seminary? |
Մասնագիտություն | միսիոներ և կենսագիր |
Ամուսին | Հենրիետա Համլին և Հարիեթ Մարթա Համլին |
Ծնողներ | հայր՝ Հանիբալ Համլին[2], մայր՝ Սյուզան Ֆոլքներ Համլին[2] |
Երեխաներ | Ալֆրեդ Դուայթ Ֆոսթեր Համլին |
Cyrus Hamlin Վիքիպահեստում |
Գործունեություն խմբագրել
1837-59 թվականներին միսիոների առաքելությամբ եղել է Թուրքիայում, հիմնադրել, իսկ 1860-1876 թվականներին տնօրինել (ռեկտոր) Կոստանդնուպոլսի Ռոբերտ քոլեջը։ 1877 թվականին, վերադառնալով ԱՄՆ, մեծ եռանդով պաշտպանել է հայ ժողովրդի իրավունքները, կոչ արել ամերիկյան կառավարությանը վճռաբար ներազդել սուլթանական կառավարության վրա՝ վերջ տալու հայկական հալածանքներին ու կոտորածներին։
Կազմակերպել է բազմաթիվ հանրահավաքներ՝ Բարձր դռան հակահայկական քաղաքականությունը դատապարտելու համար։ Հեմլինի առաջարկությամբ 1895 թվականին Բոստոնում (Մասաչուսեթս նահանգ) տեղի ունեցած հանրահավաքում ընդունվում է բանաձև, որով ամերիկյան հասարակայնությունը ԱՄՆ-ի կառավարությունից պահանջում է նյութական օժանդակություն ցույց տալ 1894-1896 թվականների կոտորածներից տուժած հայերին։
«Հայկական ջարդեր» (1895), «Հայաստանի նահատակությունը» (1896), «Հայ հպատակների ջարդերի թուրքական քաղաքականության ծագումն ու զարգացումը» (1899) աշխատություններում Հեմլինը գրել է, որ ԱՄՆ-ի կառավարությունն ու ժողովուրդը չպետք է «ընդօրինակեն Եվրոպայի մեծ տերությունների սառը հակամարդասիրական քաղաքականությունը», պահանջել «վանել մարդասպանին զոհից» և «ազատություն ու բարգավաճում ընձեռել այն հողին, որն այնքան տևականորեն հոշոտել է սուլթանը»։
Երկեր խմբագրել
- The Armenian Massacres, "The Outlook", 1895, v. 52, December 7;
- The Martyrdom of Armenia, "The Missionary Review of the World", 1896, v. 9։
- The Genesis and Evolution of the Turkish Massacre of Armenian Subjects, "American Antiguarian Society Proceedings", 1899, v. 12.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սայրուս Հեմլին» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբանական տարբերակը վերցված է «Հայկական հարց» հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |