Սաթի թանգարան (լիտ.՝ Gintaro muziejus‎‎), թանգարան Պալանգայում, Լիտվայի գեղարվեստի թանգարանի մասնաճյուղը։

Սաթի թանգարան
Տեսակթանգարան
Երկիր Լիտվա
ՏեղագրությունՊալանգա
ՎայրՊալանգա
Մասն էՏիշկևիչ պալատ (Պալանգա)
Հիմնադրվել էօգոստոսի 3, 1963
Կայքlndm.lt/pgm/(լիտվ.)
Քարտեզ
Քարտեզ

Պատմություն և հավաքածու խմբագրել

Բալթիկ ծովի մերձափնյա տարածքը նախապատմական շրջանից եղել է սաթի աղբյուր։ Նեոլիթի շրջանին վերաբերող սաթե գտածոներ են հայտնաբերվել հարևան Յուոդկրանտե գյուղում։ Լիտվական դիցաբանությունը, բանահյուսությունը սերտորեն առնչվում են սաթին[1]։ 17-րդ դարում Պալանգայում գործել են սաթի արհեստանոցներ, իսկ 18-րդ դարավերջին Պալանգան դարձել է սաթի արդյունահանման կենտրոնը Ռուսական կայսրությունում։

 
Արևային քար

Սաթի թանգարանը գտնվում է Տիշկևիչների պալատում, որ կառուցվել է 1897 թվականին գերմանացի ճարտարապետ Ֆրանց Շվեխտենի նախագծով[2]։ Պալատի հարևանությամբ բուսաբանական այգի է հիմնադրված։ Թանգարանը բացվել է 1963 թվականի օգոստոսի 3-ին, զբաղեցնում է 750 մ² մակերեսով 15 սրահ։ Հավաքածուն ընդգրկում է 28.000 միավոր[3]։ Ցուցադրության են ներկայացված սաթի 4.500 քար կամ առարկա, որի պատրաստման համար սաթ է օգտագործվել։ Հավաքածուն ներկայացնում է ինչպես սաթի ձևավորումը իր էվոլյուցիայի ընթացքում, այնպես էլ նրա դերը մարդկության պատմության ու մշակույթի մեջ[4]։ Ցուցանմուշներից շատերը արվեստի գործեր են[5]։

28.000 ցուցանմուշների մոտավորապես կեսում սաթի մեջ գտնվում են միջատներ կամ բույսեր։ Թանգարանում ներկայացված է «սաթե արևը» կամ «արևային քարը», որը սաթի ամենամեծ քարերից մեկն է։ Այն կշռում է 3.5 կգ։ Քարը երկու անգամ հափշտակվել է[6]։ 2011 թվականին նորացվել է թանգարանի ցուցադրությունը, բացվել են մինչ այդ հաճախորդների համար փակ սրահներ։ 2012 թվականին այստեղ բացվել է ցուցահանդես` նվիրված լիտվացի նշանավոր բանաստեղծ Մայրոնիսին։

Նամականիշեր խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Amber Museum. Palanga Botanical Garden. Retrieved on 2007.03.29
  2. Gediminas Griškevičius. Palangos pasakos prancūziškai ir... Lietuvos kūrimas. Retrieved on 2007.03.29
  3. «Palanga Botanical Park: sculptures, places interest». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  4. «Samogitia. The Amber Museum of Palanga». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  5. Palangos gintaro muziejus. Antanas Tranyzas: The Amber Museum of Palanga. Retrieved on 2007.03.29
  6. Saulės akmuo vėl eksponuojamas

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սաթի թանգարան (Պալանգա)» հոդվածին։