Պարաշկև Հաջիև
Պարաշկև Տոդորով Հաջիև (բուլղար․՝ Парашкев Тодоров Хаджиев, ապրիլի 27, 1912[1][2], Սոֆիա, Բուլղարիայի թագավորություն[3] - ապրիլի 28, 1992[1][4][5], Սոֆիա, Բուլղարիա), բուլղար կոմպոզիտոր, երաժշտական տեսաբան և մանակվարժ։ Արվեստագիտության դոկտոր (1982):
Պարաշկև Հաջիև | |
---|---|
Բնօրինակ անուն | բուլղար․՝ Парашкев Хаджиеe |
Ծնվել է | ապրիլի 27, 1912[1][2] Սոֆիա, Բուլղարիայի թագավորություն[3] |
Երկիր | Բուլղարիա |
Մահացել է | ապրիլի 28, 1992[1][4][5] (80 տարեկան) Սոֆիա, Բուլղարիա |
Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր |
Կրթություն | Երաժշտության պետական ակադեմիա |
Պարգևներ |
Կենսագրություն
խմբագրելՊարաշկև Հաջիևը ծնվել է 1912 թվականի ապրիլի 14-ին Սոֆիայում` կոմպոզիտոր և դիրիժոր Տոդոր Հաջիևի (1881-1956) և օպերային երգիչ Դոչինա Կոլարովայի ընտանիքում։ 1936 թվականին ավարտել է Բուլղարիայի կոնսերվաստորիան, որտեղ նրա ուսուցիչներն են եղել Անդրեյ Ստոյանովը և Պանչո Վլադիգերովը։ 1938-1940 թվականներին կատարելագործվել է Վիեննայում՝ Յոսեֆ Մարքսի մոտ, Բեռլինում՝ Հայնց Տիսենի մոտ և Պրահայում՝ Յոսեֆ Սուկի մոտ։ 1940 թվականից դասավանդել է Սոֆիայի կոնսերվատորիայում, որտեղ 1947 թվականին դարձել է պրոֆեսոր։ Նրա աշակերտներից են եղել Ալեքսնադր Ռայչևը, Վիկտոր Ռայչևը, Կոնստանտին Իլիևը, Իվան Մարինովը, Պենչո Ստոյանովը, Զդրավկո Մանոլովը, Բենցիոն Ելիեզերը, Սիմեոն Պիրոնկովը, Եմիլ Գեորգիևը, Ա. Վլադիգերովը, Գեորգի Մինչևը, Դիմիտր Խրիստովը և այլք։ Հարմոնիայի դասագրքերի հեղինակ է։ 1990-1992 թվականներին եղել է Բուլղարիայի կոմպոզիտորների միության նախագահ։
Պարաշկև Հաջիևը մահացել է 1992 թվականի ապրիլի 28-ին Սոֆիայում՝ 80 տարեկան հասակում։
Մատենագրություն
խմբագրելԸնտրյալ երկեր
խմբագրել- Имало едно време (1957, София)
- Луд гидия (1959, София)[6]
- опера «Албена» (1962, Варна)
- Юлска нощ (1964, Варна)
- ет миллиона и нещо от горе (1965, София)
- Майстори (1966, София)
- Рицарят (1968, Пловдив)
- Златната ябълка (1972)
- опера «Лето 893» (1973, Русе)
- Цар Мидас има кози уши (1976, София)
- (1978, Русе)
- Звезда без име (1985)
- Парадокси (1982, Русе)
- «Развод»
- «Крадецът»
- «Подаръците»
- оперетта «Деляна» (1952, София)
- оперетта «Айка» (1955, София)
- оперетта «Мадам Сан-Жен» (1958, София)
- Службогонци (1972, София)
- мюзикл «Сирано де Бержерак» (1974, София)
- Сребърните пантофки (1961, Варна)
- Кратък практически курс по хармония. - София, 1947. (բուլղ.)
- Хармония. Учебник за IV и V курс на средните музыкални училища. - София, 1959; 2-е издание: Учебник по хармония. София, 1962. (բուլղ.)
Մրցանակներ
խմբագրել- 1962 - Դիմիտրովյան մրցանակ
- 1965 - Բուլղարիայի Ժողովրդական Հանրապետության ժողովրդական արտիստ
- 1979 - Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Discogs — 2000.
- ↑ 2,0 2,1 https://ubc-bg.com/en/parashkev-hadjiev/
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Carnegie Hall linked open data — 2017.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Երաժշտություն (ֆր.)
- ↑ ставилась в Воронежском музыкальном театре под названием «Чёртова скрипка»
Գրականություն
խմբագրել- Музыкальный энциклопедический словарь / Гл. ред. Г. В. Келдыш. - М.: Советская энциклопедия, 1990. - с. 594 - ISBN 5-85270-033-9
- Грошева Е., Голоса новой жизни, «|Советская музыка», 1962 №
- Бикс Р., Парашкев Хаджиев, поглед към личността и делото му, по случай неговата 60-годишнина. - София, 1974. (բուլղ.)
- Цибулка К., Имало едно време, «Българска музика», 1957, № 5 - 6. (բուլղ.)
- Майкова Д., Юлска нощ, «Българска музика», 1964, № 8. (բուլղ.)
- Съветско мнение за «Луд гидия», «Българска музика», 1965, № 3. (բուլղ.)
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- От и за Парашкев Хаджиев в Своден каталог НАБИС – национален каталог на академичните библиотеки в България
- Биография и творчество на Парашкев Хаджиев в сайта на Съюза на на българските композитори
- Боянка Арнаудова, „100 години от рождението на Парашкев Хаджиев“, в. „Култура“, бр. 19 (2681), 18 май 2012 г.
- Любомир Сагаев, „Парашкев Хаджиев – ярък творец и педагог“, в. „Дума“, бр. 90, 18 април 2012 г.