Պաուլա Դեհմել
Պաուլա Դեհմել (անգլ.՝ Paula Dehmel, դեկտեմբերի 31, 1862[1] կամ հոկտեմբերի 31, 1862[2], Բեռլին, Գերմանական միություն[3] - հուլիսի 9, 1918[2][4], Steglitz, Շտեգլից Ցելենդորֆ, Բեռլին, Գերմանական կայսրություն), գերմանացի մանկագիր։ Նա գրել է բանաստեղծություններ, հեքիաթներ և պատմվածքներ։
Պաուլա Դեհմել գերմ.՝ Paula Dehmel | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 31, 1862[1] կամ հոկտեմբերի 31, 1862[2] |
Ծննդավայր | Բեռլին, Գերմանական միություն[3] |
Մահացել է | հուլիսի 9, 1918[2][4] (55 տարեկան) |
Մահվան վայր | Steglitz, Շտեգլից Ցելենդորֆ, Բեռլին, Գերմանական կայսրություն |
Քաղաքացիություն | Գերմանական կայսրություն |
Մասնագիտություն | գրող |
Ամուսին | Ռիխարդ Դեմել |
Ծնողներ | հայր՝ Julius Oppenheimer? |
Երեխաներ | Heinrich Dehmel? և Vera Tügel? |
Paula Dehmel Վիքիպահեստում |
Պաուլան տնտեսագետ Ֆրանց Օպենհայմերի քույրն է և 1889-1898 թվականներին ամուսնացած է եղել բանաստեղծ Ռիխարդ Դեհմելի հետ։
Կենսագրություն խմբագրել
Պաուլան ծնվել է որպես Բեռլինի հրեական բարեփոխումների համայնքի տաճարի քարոզիչ և ուսուցիչ Յուլիուս Օպենհայմերի դուստր։ Նրա եղբայրներն էին Ֆրանց Օպենհայմերը (1864-1943)՝ հետագայում հայտնի տնտեսագեր[5], և Կարլ Օպենհայմերը (1871-1941)՝ հետագայում հայտնի կենսաքիմիկոս[6]։
Ընտանիք խմբագրել
1886 թվականին նա, իր երեք տարեկան կրտսեր եղբոր՝ Ֆրանցի միջոցով, ծանոթացել է Ռիխարդ Դեհմելի հետ։ Նրանք ամուսնացել են 1889 թվականի մայիսի 4-ին։ Պաուլան և Ռիխարդը համատեղ կյանքում ունեցել են մեկ որդի և երկու դուստր՝ Վերադետտան (* 1890), Հայնց Պետերը (Հայնրիխ) (* 1891)՝ հետագայում դարձել է բժիշկ և գրքերի հեղինակ, ինչպես նաև Լիզելոտը (* 1897):
1892 թվականի օգոստոսին Ռիխարդը սիրահարվել է Պաուլայի ընկերուհու՝ բանաստեղծ և թարգմանիչ Պաուլա Հեդվիգ Լախմանին, որը, սակայն, հրաժարվել է Ռիխարդի առաջարկած «եռակողմ հարաբերություններից»։ 1895 թվականին Ռիխարդը ծանոթացել է Իդա Աուերբախին, որը հետագայում դառնալու էր նրա երկրորդ կինը։ 1898 թվականի կեսերից մինչև 1899 թվականի ապրիլ Պաուլան, Իդան և Ռիխարդը ապրել են Պանկով քաղաքում, ներկայիս Պարկշտրասե քաղաքում, երեքով ամուսնության մեջ։ Իդան ապրում էր հարևան տանը[7]։ Ի վերջո Պաուլան բաժանվել է Ռիխարդից և համաձայնվել ամուսնալուծվել 1900 թվականին։
Գործունեություն խմբագրել
Պաուլա Դեհմելը շարունակել է ապրել Բեռլինում իր երեք երեխաների հետ։ Նա համագործակցել է Էլզա Լասկեր-Շյուլերի, Օտտո Յուլիուս Բիրբաումի, Առնո Հոլցի և Յոհաննես Շլաֆի հետ։
Գրել է մանկական բանաստեղծություններ, հեքիաթներ և պատմավածքներ։ 1915 - 1917 թվականներին եղել է «Մեիդինգերի մանկական օրացույցը» (Meidingers Kinder-Kalender ) պարբերականի խմբագիրը, որտեղ հայտնի գրողների ստեղծագործությունների թվում տպագրվել են նաև նրա ստեղծագործությունները[8]։
Մահ խմբագրել
Մահացել է 1918 թվականի հուլիսի 8 Բեռլին-Շտեգլիցում[9]։
Գրքեր խմբագրել
Ամուսնալուծությունից հետո էլ Պաուլան շարունակել է համագործակցել է Ռիխարդի հետ՝ ստեղծելով մանկական բարձրորակ գրքեր[10]։
- «Ռիչարդ Դեհմելի հետ» (1900)
- «Ռումպուպել» (1903)
- «Գեղատեսիլ մարգագետնում» (1912)
- «Սիրելի բույնը» (1919, հրապարակել է Ռիխարդ Դեհմելը) և այլն[11]։
Պաուլա Դեմելի եղբայրը, որը նաև Ռիխարդի ընկերն էր հետագայում հայտնի տնտեսագետ Ֆրանց Օպենհայմերն է։ Նա իր հուշագրություններում գրել է քրոջ մասին[12]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 MusicBrainz — MetaBrainz Foundation, 2000.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #116054522 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ «Franz Oppenheimer :: Liberaler Sozialismus». www.franz-oppenheimer.de. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ Biographie, Deutsche. «Oppenheimer, Carl - Deutsche Biographie». www.deutsche-biographie.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ Wegner, Matthias (2002). Aber die Liebe der Lebenstraum der Ida Dehmel (1. Aufl ed.). München. ISBN 978-3-548-60215-8. OCLC 76372628.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link) - ↑ «Meidingers Kinder-Kalender für das Jahr 1920. 23. Jahrgang. Meidinger. - Kinderk». eBay (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Paula Dehmel - Die Gedichte». zgedichte.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Dehmel, Paula». www.projekt-gutenberg.org. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Katalog der Deutschen Nationalbibliothek». portal.dnb.de (գերմաներեն). Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
- ↑ «Zeitgenossen – Paula Dehmel». www.richard-dehmel.de. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Lexikon deutsch-jüdischer Autoren. Renate Heuer, Andrea Boelke-Fabian, Jürgen Eglinsky, Gudrun Jäger, Rashmi Arora, Abdelhaq El Mesmoudi. München: Saur. 1992-©2013. էջեր 344–348. ISBN 978-3-598-22680-9. OCLC 27728044.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ այլ (link) - Stark, Roland (2004). Die Dehmels und das Kinderbuch. Nordhausen. ISBN 978-3-86945-278-4. OCLC 891082498.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Katalog der Deutschen Nationalbibliothek (գերմաներեն).
- Deutsches Lied - Komponisten & Dichter.
- Dehmel, Paula.
- Zeitgenossen – Paula Dehmel. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 12-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պաուլա Դեհմել» հոդվածին։ |