Վիքիպեդիա

Պաշեկու Ժաիմի

պորտուգալացի ֆուտբոլիստ

Ժաիմի Մորեյրա Պաշեկու (պորտ.՝ Jaime Moreira Pacheco; հուլիսի 22, 1958(1958-07-22), Paredes), պորտուգալացի ֆուտբոլիստ, որը խաղացել է կիսապաշտպանի դիրքում։ Խաղային կարիերայի ավարտից հետո մարզիչ։

Պաշեկու Ժաիմի
պորտ.՝ Jaime Pacheco
Քաղաքացիությունը  Պորտուգալիա
Ծննդյան ամսաթիվ հուլիսի 22, 1958(1958-07-22) (66 տարեկան)
Ծննդավայր Paredes
Հասակ 170 սանտիմետր
Քաշ 66 կիլոգրամ
Դիրք կիսապաշտպան

Կարիերայի ընթացքում խաղացել է պորտուգալական մի շարք ակումբներում, այդ թվում՝ «Պորտուում» և «Սպորտինգում»՝ երկրի բարձրագույն դիվիզիոնում անցկացնելով 296 խաղ և 15 մրցաշրջաններում խփելով 19 գոլ։ Խաղացել է նաև Պորտուգալիայի ազգային հավաքականում, որի հետ մասնակցել է 1986 թվականի աշխարհի առաջնությանը և դարձել 1984 թվականի Եվրոպայի առաջնության բրոնզե մեդալակիր։

Հետագայում նա ավելի քան երկու տասնամյակ աշխատել է որպես մարզիչ, այդ թվում՝ «Բոավիշտան», որը Փաշեկային բերեց պատմության մեջ Պորտուգալիայի միակ չեմպիոնի տիտղոսին։

Ակումբային կարիերա

խմբագրել

Ծնվել է 1958թվականի հուլիսի 22-ին Պարեդիշ քաղաքում[1]։ «Ռեբորդոզա» ակումբի ֆուտբոլային դպրոցի սան է, իսկ մեծահասակների մակարդակում իր նորամուտը նշել է 1975 թվականին «Ալիադուշ Լորդելո» ակումբում, որտեղ անցկացրել է չորս մրցաշրջան[2]։

1979 թվականին դարձել է «Պորտու» ակումբի խաղացող, սակայն հիմնական թիմում նորամուտը նշել է միայն 1981 թվականին[3]։ Կարիերայի հաջորդ երեք մրցաշրջանները պարբերաբար խաղացել է ակումբում՝ այդ ընթացքում նվաճելով Պորտուգալիայի գավաթը և երկու Սուպերգավաթ[3]։

1984 թվականի ամռանը թիմակից Անտոնիո Սոուզայի հետ տեղափոխվել է «Սպորտինգ»՝ որպես Պաուլու Ֆուտրեի տրանսֆերի մաս հակառակ ուղղությամբ[4]։ Ի դեպ, երկու ֆուտբոլիստներն էլ մայրաքաղաքային ակումբում անցկացրել են ընդամենը երկու մրցաշրջան, որից հետո վերադարձել են «Պորտու»[3]։ Այս անգամ «վիշապների» հետ Պաշեկուն առաջին իսկ մրցաշրջանում նվաճեց ՈՒԵՖԱ-ի չեմպիոնների գավաթը՝ եզրափակչում հաղթելով «Բավարիային»[5]։ Նույն թվականին թիմը նվաճեց ՈՒԵՖԱ-ի Սուպերգավաթը «Այաքսի» դեմ, Այնուհետև Միջմայրցամաքային գավաթը «Պենյարոլի» դեմ[5]։ Իսկ արդեն հաջորդ տարի ակումբը հաջող հանդես եկավ Ազգային մակարդակով՝ նվաճելով ոսկե դուբլ[3]։

1989 թվականի ամռանը, 31 տարեկան հասակում, Պաշեկուն դարձավ «Վիտորիայի» խաղացող (Սետուբալ)[6], որտեղ անցկացրել է երկու մրցաշրջան, իսկ առաջնությունից դուրս մնալուց հետո ևս երկու տարի խաղացել է «Պասուշ դի Ֆերեյրա» թիմում[7]։ Բարձրագույն դիվիզիոնի վերջին ակումբը Ժաիմիի համար եղել է  «Բրագան», որտեղ ֆուտբոլիստը խաղացել է 1993/1994 մրցաշրջանում[8]։

Ավարտել է պրոֆեսիոնալ կարիերան երկրորդ դիվիզիոնի «Ռիու Ավե» ակումբում 1994/1995 մրցաշրջանում, որից հետո խաղացել է Պորտուգալիայի չորրորդ դիվիզիոնի «Պարեդիշ» սիրողական թիմում[3]։

Կարիերան հավաքականում

խմբագրել

1983 թվականի փետրվարի 23-ին Պորտուգալիայի ազգային հավաքականի կազմում իր նորամուտը նշեց պաշտոնական խաղերում Գերմանիայի դեմ ընկերական խաղում (1:0)[9]։

Հավաքականի կազմում մասնակցել է 1984 թվականին Ֆրանսիայում կայացած Եվրոպայի առաջնությանը, որտեղ թիմը նվաճել է բրոնզե մրցանակներ[10], ինչպես նաև 1986 թվականի աշխարհի առաջնությունը Մեքսիկայում[11]։ Երկու մրցաշարերում էլ եղել է հիմնական խաղացող՝ խաղալով երեքական հանդիպում[3]։

1990 թվականի սեպտեմբերի 12-ին Ֆինլանդիայի դեմ Եվրո-1992-ի ընտրական խաղում (0:0) անցկացրել է իր վերջին խաղը ազգային հավաքականում[3]։ Ազգային հավաքականում իր կարիերայի ընթացքում, որը տևել է 8 տարի, երկրի գլխավոր թիմի մարզահագուստով անցկացրել է 25 հանդիպում[9]։

Մարզչական կարիերա

խմբագրել

Մարզչական կարիերան սկսել է դեռևս ֆուտբոլիստի կարիերան չավարտած՝ որպես «Պասուշ դե Ֆերեյրա» ակումբներում խաղացող մարզիչ[7] և «Ռիու Ավե»[8]։ Դրանից հետո գլխավորել է «ՈՒՆԻԱՆ Լամաշ» ակումբը[8]։

1996 թվականի հունվարի 14-ին գլխավորել է բարձրագույն դիվիզիոնի «Վիտորիա» (Գիմարայնշ) ակումբը՝ թիմի հետ երկու անգամ անընդմեջ զբաղեցնելով 5-րդ տեղը և որակավորվելով ՈՒԵՖԱ-ի Գավաթում։ Այնուամենայնիվ, 1997-ի նոյեմբերի 4-ին Փաշեկան ազատվեց աշխատանքից[12]։

1997 թվականի դեկտեմբերի 13-ին Պաշեկան գլխավորել է «Բոավիշտան», որի հետ առաջին մրցաշրջանում դարձել է 6-րդը, իսկ հաջորդ տարի դարձել Պորտուգալիայի փոխչեմպիոն[12]։ Սակայն ակումբի հետ ամենամեծ հաջողություններին նա հասել է 2001 թվականին՝ ակումբի պատմության մեջ առաջին և վերջին անգամ հաղթելով Պորտուգալիայի առաջնությունում[13]։ Հետագայում Պաշեկուն թիմի հետ դուրս եկավ ՈՒԵՖԱ-ի գավաթի կիսաեզրափակիչ 2002/2003[13]։

Այս նվաճումները հետաքրքրություն են առաջացրել իսպանական Լա Լիգայի «Մալյորկա» ակումբի կողմից, որտեղ Ժայմին տեղափոխվել է 2003 թվականի ամռանը, սակայն թիմը մարզել է ընդամենը հինգ տուր՝ Բալեարյան կղզիների թիմի հետ տանելով ընդամենը մեկ հաղթանակ[14]։ Դրանից հետո պորտուգալացի մասնագետը հեռացվեց աշխատանքից և անմիջապես վերադարձավ «Բոավիշտա»՝ փոխարինելով Էրվին Սանչեսին, ով նույնպես թիմի հետ աշխատել է ընդամենը մի քանի տուր[15]։ Այնուամենայնիվ, Պաշեկուի երկրորդ ժամանումը նման ազդեցություն չունեցավ, ինչպես առաջինը, և 2005-ի ապրիլին Պաշեկուն վերադարձավ Վիտորիա (Գիմարես), որտեղ նա աշխատեց մինչև դեկտեմբեր[16], իսկ հետո կարիերայում երրորդ անգամ նշանակվել է «Բոավիշտայի» մարզիչ։ 2007/2008 մրցաշրջանում տեղի ունեցավ «Apito Dourado» սկանդալը, որը կապված էր կոռուպցիայի և մրցավարների վրա ճնշման հետ, որի արդյունքում մրցաշրջանի ավարտից հետո ակումբը ուղարկվեց երկրորդ դիվիզիոն և Պաշեկուն լքեց թիմը[17]։

2008/2009 մրցաշրջանում գլխավորել է «Բելենենսեշը»[18], ակումբը լքելուց հետո 2009 թվականի մայիսին, այն բանից հետո, երբ նրա թիմը զբաղեցրեց նախավերջին 15-րդ տեղը և պետք է դուրս գար բարձրագույն դիվիզիոնից (ինչը, ի վերջո, տեղի չունեցավ «Պասուշ դե Ֆերեյրան» մրցաշարից ֆինանսական պատճառներով հանելու պատճառով)[19]։ 2009 թվականին գլխավորել Է սաուդյան «Ալ Շաբաբը», որի հետ գրեթե անմիջապես նվաճել Է Սաուդյան ֆուտբոլի ֆեդերացիայի գավաթը, սակայն 2010 թվականի ապրիլի 15-ին ԱՖԿ Չեմպիոնների լիգայի խմբային փուլի «Սեպահանի» դեմ խաղում 0:1 հաշվով կրած պարտությունից հետո նա հեռացվել է զբաղեցրած պաշտոնից[20]։

Հետագայում 2011-2012 թվականներին մարզել է «Բեյզինգ Գոանը»[21]։ Հաջորդ տարվա հունիսին «Տյանցզին Տեդայի» դեմ խաղի ժամանակ միջնամատ է ցույց տվել մրցավարին և հակառակ թիմին, ինչի համար տուգանվել է ութ խաղով որակազրկմամբ և Չինաստանի ֆուտբոլի ասոցիացիայից 4265 եվրո տուգանքով[22]։ Հաջորդ տարվա հունիսին «Տյանցզին Տեդայի» դեմ խաղի ժամանակ միջնամատ է ցույց տվել մրցավարին և հակառակ թիմին, ինչի համար տուգանվել է ութ խաղով որակազրկմամբ և Չինաստանի ֆուտբոլի ասոցիացիայից 4265 եվրո տուգանքով[23]։ Արդեն 2015 թվականի մարտին անձնական պատճառներով հեռացել է Սաուդյան ակումբից[24]։

2016 թվականի օգոստոսին վերադարձել է Չինաստան «Տյանցզին Տեդա» ակումբ՝ կնքելով մեկ տարվա պայմանագիր[23]։ Փաշեկային հաջողվել է փրկել ակումբը հեռացումից, սակայն հեռացվել է հաջորդ տարվա մայիսին՝ հաջորդ մրցաշրջանի սկզբում 5 խաղից բաղկացած անպարտելի շարքից հետո[25]։

2021 թվականին Փաշեկան կրկին գլխավորել է «Զամալեկը»[23], որից նա հեռացվեց մի քանի ամիս անց՝ նույն տարվա մարտին, չնայած առաջնության առաջատարին[26]։ 2023 թվականի հունվարի 5-ին դարձել է «Պիրամիդզ» ակումբի գլխավոր մարզիչ[27]։

Մարզչական Վիճակագրություն

խմբագրել

2021 թվականի մարտի 11-ի դրությամբ

Թիմ Երկիր Աշխատանքի սկիզբ Աշխատանքի ավարտ Ցուցանիշներ
Խ Հ Ո Պ %
Վիտորիա (Գիմարես)   Պորտուգալիա 1996 թվականի հունվարի 15 1997 թվականի նոյեմբերի 4 6 1 2 3 16,7
Բոավիշտա   Պորտուգալիա 1997 թվականի դեկտեմբերի 8 2003 թվականի հունիսի 30 145 70 39 36 48,3
Մալյորկա   Իսպանիա 2003 թվականի հուլիսի 25 2003 թվականի սեպտեմբերի 30 8 3 1 4 37,5
Բոավիշտա   Պորտուգալիա 2004 թվականի մարտի 8 2005 թվականի ապրիլի 30 45 19 12 14 42,2
Վիտորիա (Գիմարաես)   Պորտուգալիա 2005 թվականի մայիսի 24 2005 թվականի դեկտեմբերի 9 18 5 2 11 27,8
Բոավիշտա   Պորտուգալիա 2006 թվականի հոկտեմբերի 23 2008 թվականի մայիսի 19 60 17 22 21 28,3
Բելենենսեշ   Պորտուգալիա 2008 թվականի հոկտեմբերի 9 2009 թվականի մայիսի 11 29 7 8 14 24,1
Ալ-Շաբաբ   Սաուդյան Արաբիա 2009 թվականի հուլիսի 13 2010 թվականի ապրիլի 15 54 33 13 8 61,1
Բեյցզին Գոան   Չինաստան 2011 թվականի հունվարի 1 2012 թվականի նոյեմբերի 18 69 29 20 20 42,0
Զամալեկ   Եգիպտոս 2014 թվականի հոկտեմբերի 10 2014 թվականի դեկտեմբերի 31 12 9 2 1 75,0
Ալ-Շաբաբ   Սաուդյան Արաբիա 2015 թվականի հունվարի 16 2015 թվականի մարտի 31 12 3 4 5 25,0
Տյանցզին Թադա   Չինաստան 2016 թվականի օգոստոսի 2 2017 թվականի մայիսի 30 24 9 3 12 37,5
Զամալեկ   Եգիպտոս 2020 թվականի սեպտեմբերի 28 2021 թվականի մարտի 11 27 17 6 4 63,0
Ընդամենը 509 222 134 153 43,6

Ձեռքբերումներ

խմբագրել

Որպես խաղացող

խմբագրել
Պորտու
  • Պորտուգալիայի առաջնություն՝ 1987/1988
  • Պորտուգալիայի գավաթ՝ 1983/1984, 1987/1988
  • Պորտուգալիայի Սուպերգավաթ՝ 1981, 1983, 1986
  • Եվրոպական Չեմպիոնների գավաթ՝ 1986/1987
  • Միջմայրցամաքային գավաթ՝ 1987
  • ՈՒԵՖԱ-ի սուպերգավաթ՝ 1987

Որպես մարզիչ

խմբագրել
«Բոավիշտա»
  • Պորտուգալիայի Առաջնություն՝ 2000/2001[28]
«Ալ-Շաբաբ»
  • Սաուդյան ֆուտբոլի ֆեդերացիայի գավաթ՝ 2009/10

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ Ֆուտբոլիստի էջը worldfootball.net կայքում(անգլ.)
  2. ↑ «De marceneiro a campeão» (պորտուգալերեն). Público. 2001 թ․ հունիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Վիճակագրությունը National Football Teams կայքում(անգլ.)
  4. ↑ «Futre. "Eles disseram-me que estava louco e fui para o Porto"». i (պորտուգալերեն). 2014 թ․ օգոստոսի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Jaime Pacheco - Domingo» (պորտուգալերեն). Correio da Manhã. 2011 թ․ նոյեմբերի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  6. ↑ «1988/89: FC Porto sem troféus e dez campeões europeus a chorar» (պորտուգալերեն). Mais Futebol. 2014 թ․ ապրիլի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 «Jaime Pacheco e as recordações de Paços de Ferreira» (պորտուգալերեն). Mais Futebol. 2000 թ․ հոկտեմբերի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 «Jaime Pacheco já é treinador do Belenenses» (պորտուգալերեն). Jornal de Notícias. 2008 թ․ հոկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  9. ↑ 9,0 9,1 Կաղապար:Eu-football
  10. ↑ «Platini faz a diferença em meia-final de sonho» (պորտուգալերեն). UEFA.com. 2003 թ․ հոկտեմբերի 4. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  11. ↑ «1986 FIFA World Cup Mexico™ - Portugal» (անգլերեն). ФИФА. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 Ֆուտբոլիստի էջը FootballDatabase.eu կայքում(անգլ.)
  13. ↑ 13,0 13,1 «Jaime Pacheco, nuevo entrenador del Mallorca» (իսպաներեն). El Mundo. 2003 թ․ հուլիսի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  14. ↑ «Jaime Pacheco, destituido como entrenador del Mallorca» (իսպաներեն). Cadena SER. 2003 թ․ սեպտեմբերի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  15. ↑ «Jaime Pacheco quer Boavista "audaz e ambicioso" frente ao FC Porto» (պորտուգալերեն). Público. 2004 թ․ մարտի 11. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  16. ↑ «Jaime Pacheco abandona Vitória de Guimarães» (Portuguese). TVI 24. 2005 թ․ դեկտեմբերի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ նոյեմբերի 16-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  17. ↑ «Boavista não quer fazer papel de vítima» (պորտուգալերեն). Rádio e Televisão de Portugal. 2008 թ․ ապրիլի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  18. ↑ «Jaime Pacheco apresentado no Restelo» (պորտուգալերեն). ФК «Белененсеш». 2008 թ․ հոկտեմբերի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 11-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.)
  19. ↑ Валенте, Сусана (2009 թ․ մայիսի 12). «Belenenses: Jaime Pacheco rescinde e é substituído por Rui Jorge» (պորտուգալերեն). Relvado. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  20. ↑ «Pacheco leaves Al-Shabab post» (անգլերեն). PortuGOAL. 2010 թ․ ապրիլի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  21. ↑ «Jaime Pacheco em Pequim na próxima semana» (պորտուգալերեն). Record. 2010 թ․ դեկտեմբերի 30. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  22. ↑ Сомерфорд, Бен (2011 թ․ հունիսի 30). «Portuguese coach Jaime Pacheco suspended for eight matches after obscene gesture in China» (անգլերեն). Goal. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 Вагих, Ахмед (2020 թ․ սեպտեմբերի 23). «Zamalek reach agreement with Pacheco, announcement imminent» (անգլերեն). KingFut. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հուլիսի 2-ին. Վերցված է 2022 թ․ հուլիսի 3-ին.
  24. ↑ «Jaime Pacheco rescinde com Al-Shabab» (պորտուգալերեն). O Jogo. 2015 թ․ մարտի 27. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  25. ↑ «Jaime Pacheco rescinde com o Tianjin Teda» (պորտուգալերեն). Diário de Notícias. 2017 թ․ մայիսի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  26. ↑ «Oficial: Jaime Pacheco deixa o Zamalek apesar de liderar o campeonato». O Jogo (պորտուգալերեն). 2021 թ․ մարտի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
  27. ↑ Солиман, Сеиф (2023 թ․ հունվարի 5). «OFFICIAL: Jaime Pacheco appointed new Pyramids FC head coach» (անգլերեն). KingFut. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 3-ին.
  28. ↑ Карвалью Реиш, Жоана (2016 թ․ մայիսի 18). «Lembra-se deles? Há 15 anos o Boavista foi campeão nacional» (պորտուգալերեն). TSF. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պաշեկու Ժաիմի» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Պաշեկու_Ժաիմի&oldid=10023610» էջից