Լորիս Չոպանյան
Լորիս Հովհաննեսի Չոպանյան (ապրիլի 17, 1933[1], Մոսուլ, Իրաքի թագավորություն - մայիսի 14, 2023[2]), հայկական ծագմամբ ամերիկացի երգիչ, կիթառահար, կոմպոզիտոր։
| Լորիս Չոպանյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 17, 1933[1] Մոսուլ, Իրաքի թագավորություն |
| Երկիր |  Հայաստան |
| Մահացել է | մայիսի 14, 2023[2] (90 տարեկան) |
| Մասնագիտություն | կիթառահար, դիրիժոր, կոմպոզիտոր, երաժշտագետ, երաժշտության ուսուցիչ և դասական կիթառահար |
| Գործիքներ | կիթառ |
| Կրթություն | Baghdad College? |
| Կայք | lorischobanian.com |
Կենսագրություն խմբագրել
Լորիս Չոպանյանը ծնվել է 1933 թվականի ապրիլի 17-ին Մոսուլում (Իրաք)։ Ժողովրդական երգերով հանդես է եկել Բաղդադի «Կոմիտաս» երգչախմբում։ Ավարտել է Բաղդադի երաժշտական քոլեջը, ԱՄՆ-ում՝ Լուիզիանայի համալսարանի, ապա՝ Միչիգանի համալսարանի երաժշտական բաժինները (կոմպոզիցիայի դասարաններ), Փարիզում կիթառի դասեր է առել Ժակ Չաքրյանից։ Բնակություն է հաստատել ԱՄՆ-ում։
Լորիս Չոպանյանի ստեղծագործության մեջ գերակշռում են հայկական թեմաներով գործերը («Նահատակաց ապրիլ 24-ի», 1965, սիմֆոնիա, «Հայկական ռապսոդիա», 1960, դաշնամուրի և ջութակի, «Հայկական պարեր», 1975, փողային նվագախմբի, «Երգեր Արարատին», 1983, 3 կիթառի համար, հայկական պարերի նվագախմբային փոխադրություններ, 1977, «Չորս հայկական մեղեդիների փունջ», 1989, և այլն)։ Հայկական ոգով գրել է նաև մենանվագներ, զուգանվագներ, տրիոներ, կվարտետներ և այլ գործեր։ «The Gift - A Christmas Ballet»-ում (1977) Քրիստոսի մանկությունը պատկերող հատվածում օգտագործել է հայկական մանկական երգեր։ Ուշագրավ են նաև սիմֆոնիետը՝ թավջութակի և կամերային նվագախմբի, «Կապրիչչոն»՝ դաշնամուրի և փողային նվագախմբի, «Soliloquy - Testament of a Madman» (Մեծ եղեռնի զոհերի հիշատակին)՝ բարիտոնի և կամերային նվագախմբի համար և այլ գործեր։ Կիթառի համար գրել է զուգանվագ, «Սոնիքս» կվարտետը, «Խրոմատիկ չակոնա» և այլ գործեր։
1992 թվականին Լորիս Չոպանյանն այցելել է Հայաստան, որի տպավորությամբ գրել է «Վերածնունդ» սիմֆոնիկ երկը. բաղկացած է «Խոր վիրապ», «Սևանա լիճ», «Արարատ» պոեմներից։
Մասնակցել է մի շարք երաժշտական մրցույթների, արժանացել մրցանակների։ 1981 թվականին դարձել է Քլիվլենդի արվեստի մրցանակի դափնեկիր[3]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ երաժշտության հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|