Վիքիպեդիա

Չակ Բլեյզեր

Չարլզ Գորդոն Բլեյզեր (անգլ.՝ Charles Gordon Blazer, ապրիլի 26, 1945(1945-04-26), Քուինս, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ - հուլիսի 12, 2017(2017-07-12)[1][2], Նյու Ջերսի, ԱՄՆ[3]), ամերիկացի ֆուտբոլային ադմինիստրատոր։ Մինչ ԱՄՆ կառավարությունում տարածված ֆուտբոլում կոռուպցիայի մասին ինֆորմացիան և հետագայում 2015 թվականին ՖԻՖԱ-ի կողմից արգելվելը, Չարլզ Բլեյզերը զբաղեցրել է մի շարք բարձր պաշտոններ։  1996-2013 թվականներին եղել է ՖԻՖԱ-ի կոմիտեի գործադիր անդամ, 1990-2011 թվականներին՝ ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի գլխավոր քարտուղար և ԱՄՆ Ֆուտբոլի Ֆեդերացիայի գործադիր փոխնախագահ։

Չակ Բլեյզեր
անգլ.՝ Chuck Blazer և անգլ.՝ Charles Gordon Blazer
Ծնվել էապրիլի 26, 1945(1945-04-26)
ԾննդավայրՔուինս, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Մահացել էհուլիսի 12, 2017(2017-07-12)[1][2] (72 տարեկան)
Մահվան վայրՆյու Ջերսի, ԱՄՆ[3]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ[4]
ԿրթությունՆյու Յորքի համալսարան
Մասնագիտությունմարզական պաշտոնյա
Զբաղեցրած պաշտոններգերագույն քարտուղար, փոխնախագահ և Member?
Կայքchuckblazer.blogspot.com

2013-ին Բլեյզերը խոստովանեց, որ կաշառք ստանալու համար ՖԻՖԱ-ի գործադիր կոմիտեի այլ անդամների հետ դավադրություն է կազմակերպել՝ Մարոկկոյի անհաջող հայտի և Հարավային Աֆրիկայի՝ համապատասխանաբար 1998 և 2010 թվականներին աշխարհի առաջնություններ անցկացնելու հաջող հայտի հետ կապված։ Չարլզ Բլեյզերը խոստովանություններն արել է Նյու Յորքի դաշնային դատարանում դատավճռի կայացման փակ նիստում ցուցմունք տալու ժամանակ[5][6]։

Վաղ մանկություն

խմբագրել

Բլեյզերը մեծացել է Նյու Յորքի միջին դասի հրեական ընտանիքում՝ Քուինս թաղամասում, որտեղ նրա հայրը գրենական պիտույքների և թերթերի խանութ ուներ[7]։ Բլեյզերը հաճախել է Ֆորեսթ Հիլզի ավագ դպրոց, այնուհետև Նյու Յորքի համալսարանում ստացել է հաշվապահի կոչում։ Նյու Յորքի համալսարանն ավարտելուց հետո Բլեյզերը ընդունվեց Նյու Յորքի համալսարանի բիզնես դպրոցի մագիստրատուրա, բայց չստացավ բիզնեսի կառավարման մագիստրոսի կոչում[8][9]։ Այնուհետև նա մի քանի տարի անցկացրեց գովազդային և շուկայավարման ապրանքներ վաճառելով. առաջին հաջողությունը 1970-ականներին էմոջիների մոլության համար կոճակների մատակարարումն էր։ Երբ 1976 թվականին նրա որդին սկսեց պատանեկան ֆուտբոլ խաղալ Նյու Յորքի Ուեսթչեսթեր կոմսությունում, Բլեյզերը սկսեց մարզել թիմը, թեև ինքը երբեք ֆուտբոլ չէր խաղացել։ Նրան հիշում են որպես հմուտ և ակտիվ ադմինիստրատոր, ով ավելի շատ հետաքրքրված էր կազմակերպմամբ, քան մարզչական աշխատանքով։ Մինչև Նյու Յորքի արևելյան նահանգի ֆուտբոլի ասոցիացիան Բլեյզերը առաջադիմել է մանկապատանեկան ֆուտբոլի կառավարման մեջ[8]։

Կարիերա

խմբագրել

1984 թվականին, Չարլզ Բլեյզերը Պելեին համոզեց իր օգտին քարոզարշավ անցկացնել և ընտրվեց Միացյալ Նահանգների Ֆուտբոլի Ֆեդերացիայի գործադիր փոխնախագահ, որը պատասխանատու էր միջազգային մրցումների համար։  Հաջորդ երկու տարիներին ԱՄՆ - ի տղամարդկանց ֆուտբոլի հավաքականը 19 հանդիպում անցկացրեց, իսկ Բլեյզերի ընտրությունից երկու տարի առաջ՝ ընդամենը երկու հանդիպում անցկացրեց։ Ելույթ ունենալով ԱՄՆ-ի ազգային հավաքականում՝ Բլեյզերը որոշիչ դեր խաղաց 1994 թվականի աշխարհի գավաթի խաղարկության հաջող հայտ ներկայացնելու որոշման մեջ։  Այդ ժամանակ ձևավորվեց նաև ԱՄՆ կանանց ֆուտբոլի հավաքականը։ Բլեյզերի պաշտոնը նրան տեղ տվեց ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի տնօրենների խորհրդում, որտեղ նա հանդիպեց Ջեք Ուորների հետ։  1986 թվականին վերընտրվելուց հետո նա դարձավ ամերիկյան ֆուտբոլային լիգայի հիմնադիրներից մեկը՝ ղեկավարելով այն իր տնից[10]։ Դա տևեց ընդամենը երկու տարի, որից հետո Բլեյզերը ստիպված եղավ հեռանալ թիմից, քանի որ սեփականատերերը կարծում էին, որ ֆինանսների վերաբերյալ իրենց մթության մեջ են պահում։ Նա դարձավ Մայամական Շարկս ընկերության նախագահ՝ վերահսկելով ֆինանսները, բայց հինգ ամիս անց՝ 1989 թվականի մայիսին, շտապ ազատվեց նախագահի պաշտոնից[8]։

1989 թվականին Բլեյզերը համոզեց Ջեք Ուորներին առաջադրվել ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի նախագահի պաշտոնում։  Բլեյզերը ղեկավարել է Ուորների հաջող նախընտրական արշավը, այնուհետև նշանակվել է գլխավոր քարտուղար[11]։ 1990-2011 թվականներին եղել է ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի գլխավոր քարտուղար[12]։ Նա ՖԻՖԱ-ի գործադիր կոմիտեի անդամ էր 1996 թվականից մինչև 2013 թվականի ապրիլը, երբ նրա փոխարեն ընտրվեց Սունիլ Գուլատին[13][14]։

Կոռուպցիայի մեղադրանքներ և դատապարտում

խմբագրել

2011-ի մայիս ամսին, ի պատասխան մայիսի 10-ին Կարիբյան ֆուտբոլային միության հանդիպմանը ներկա ազգային ներկայացուցիչների կողմից կաշառակերության մեղադրանքների, Բլեյզերը հետաքննություն սկսեց ԱՖԿ-ի նախագահ Մոհամմեդ բին Համամի և ՖԻՖԱ-ի փոխնախագահ Ջեք Ուորների դեմ։ Նա նաև մեղադրեց ԱՖԿ-ի նախագահ Մոհամմեդ բին Համամին և ՖԻՖԱ-ի փոխնախագահ Ջեք Ուորներին։ Հետաքննությունն իրականացրել էՄիացյալ Նահանգների նախկին դաշնային դատախազ և ՖԻՖԱ-ի իրավական կոմիտեի անդամ՝ Ջոն Պ.Քոլինզը։ Բլեյզերի հետաքննությունները հանգեցրեց նրան, որ 2011 թվականի մայիսի 29-ին ՖԻՖԱ-ն Ուորները և բին Համամը հեռացվեցին ֆուտբոլային բոլոր գործունեությունից մինչև ՖԻՖԱ-ի կողմից անցկացվող հետաքննությունների և ընթացակարգերի ավարտը[15][16][17]։ ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի նախագահի պաշտոնակատար Լայլ Օսթինը հինգ օր անց փորձեց պաշտոնանկ անել Բլեյզերին, սակայն ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի գործադիր կոմիտեն չեղարկեց այդ որոշումը[18][19]։ 2011 թվականի հունիսի 15-ին Բլեյզերը հարցաքննվել է ՖԻՖԱ-ի Էթիկայի հանձնաժողովի կողմից[20]։

2011 թվականի օգոստոսի 14-ին լրագրող Էնդրյու Ջենինգսը բրիտանական թերթում նշել է, որ ՀԴԲ-ն ուսումնասիրում է փաստաթղթային ապացույցներ, որոնք վկայում են Բլեյզերի կողմից կառավարվող օֆշորային հաշիվներին գաղտնի ֆուտբոլային վճարումների մասին[21]։ Բլեյզերը ՀԴԲ-ում սկսել է գաղտնի աշխատել 2011 թվականի դեկտեմբեր ամսին[22]։

2013 թվականի ապրիլի 19-ին Բլեյզերը և Ջեք Ուորները մեղադրվեցին ԿՈՆԿԱԿԱՖ-ի ղեկավարների պաշտոնավարման ընթացքում խոշոր խարդախության մեջ։  Կազմակերպության բարեխղճության հանձնաժողովի կողմից կատարված դատաբժշկական փորձաքննությունը պարզել է, որ երկու աշխատակիցներն էլ աշխատել են առանց գրավոր պայմանագրի 1998 թվականից մինչև նրանց աշխատանքից ազատելը, և որ Բլեյզերը այդ ժամանակահատվածում, իր ծառայությունների համար, ստացել է 15 միլիոն ԱՄՆ դոլարի միջնորդավճար[23]։ Կառավարության անանուն աղբյուրը ակնկալում էր, որ ՀԴԲ-ի շարունակական հետաքննությունը Բլեյզերի ֆինանսների և զգալի եկամուտների վերաբերյալ գործը կընդլայնվի և ներքին ծառայությունները կմիանան հետաքննությանը[24]։ 2013 թվականի մայիսին Բլեյզերը 90 օրով հեռացվել էր աշխատանքից[25]։

2014 թվականի նոյեմբերի 1-ին Նյու Յորքի Ամենօրյա Նորություններ պարբերականը հայտնել Է[26] որ, Բլեյզերը գաղտնի, առանցքային հանդիպումներ էր ունենում ՖԻՖԱ-ի ղեկավարների հետ՝2012 թվականի ամառային Օլիմպիական խաղերի ընթացքում։ Բլեյզերը ստիպված է եղել եկամուտների վերաբերյալ զեկուցել ՀԴԲ-ին ևներքին ծառայությանը այն բանից հետո, երբ նրանք հայտնաբերել են ավելի քան մեկ տասնամյակ չվճարված հարկեր թաքնված բազմամիլիոնանոց եկամուտներ[27]։ 2015 թվականի մայիսի 27-ին Ցյուրիխում ձերբակալվել են ՖԻՖԱ-ի մի քանի պաշտոնյաներ, ընդ որում Բլեյզերը եղել է հետաքննության առանցքային վկան, որը հանգեցրել է մի շարք ձերբակալությունների[28]։ Համագործակցության դիմաց Բլեյզերը համաձայնել է իրեն մեղավոր ճանաչել այն մեղադրանքներով, որոնք ներառում են ռեկետ, բանկային փոխանցումների խարդախություն, եկամտահարկից խուսափում և փողերի լվացում[29]։ Դատավճռից առաջ Բլեյզերը մահացել է։  Դատավճռի կայացման ձգձգումը պայմանավորված էր նրա համագյուղացիների կողմից դատարանի առջեւ կանգնելու որոշմամբ[30]։

2015 թվականի հունիսի 3-ին տպագրվել և հրապարակվել է փակ դատավճռի դատական նիստի սղագրությունը (որը տեղի է ունեցել Նյու Յորքի Արևելյան շրջանի ԱՄՆ շրջանային դատարանում 2013 թվականի նոյեմբերի 25-ին)[31]։ 2013 թվականին իր ցուցմունքում Բլեյզերը խոստովանել է, որ համաձայնության է եկել ՖԻՖԱ-ի գործադիր կոմիտեի մյուս անդամների հետ՝ 1998 եւ 2010 թվականների աշխարհի առաջնությունների կազմակերպիչների ընտրության հետ կապված կաշառք ստանալու նպատակով։ 2015 թվականի հուլիսի 9-ին Բլեյզերը ֆուտբոլի հետ կապված ցանկացած գործունեության համար ՖԻՖԱ-ի կողմից ցմահ արգելք ստացավ[32]։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Բլեյզերն ամուսնացած է եղել 1965-1995 թվականներին[33]։

Մահ

խմբագրել

Բլեյզերը կյանքից հեռացավ 2017 թվականի հուլիսի 12-ին՝ աղիքի քաղցկեղից, Նյու Ջերսիի հիվանդանոցում, 72 տարեկան հասակում[34][35]։ Մահվան պահին նա ունեցել է նաև սրտանոթային հիվանդություն և շաքարախտ[36]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 http://www.tdg.ch/sports/football/Deces-de-Chuck-Blazer-au-cur-du-scandale-Fifa/story/11062661
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 https://www.theguardian.com/football/2017/jul/13/chuck-blazer-former-fifa-official-whistleblower-dies-aged-72
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 https://cnnespanol.cnn.com/2017/07/13/muere-chuck-blazer-figura-clave-en-el-escandalo-de-corrupcion-de-la-fifa/
  4. ↑ Pastor F. El gran arrepentido de la mafia del fútbol — P. 188. — ISBN 978-987-46637-7-1
  5. ↑ «The United States of America against Chuck Blazer». U.S. Department of Justice. 2015 թ․ հունիսի 2. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 3-ին.
  6. ↑ Bryant, Nick (2015 թ․ հունիսի 4). «Fifa crisis: Ex-official Chuck Blazer details bribe-taking». BBC News. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  7. ↑ «Chuck Blazer, insider who touched off soccer scandal, dead at 72». Times of Israel. 2017 թ․ հուլիսի 13. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 Bensinger, Ken (2014 թ․ հունիսի 6). «Mr. Ten Percent: The Man Who Built — And Bilked — American Soccer». BuzzFeed.com. BuzzFeed, Inc. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 5-ին.
  9. ↑ Papenfuss, Mary & Thompson, Teri, "American Huckster How Chuck Blazer got Rich From—And Sold Out—The Most Powerful Cabal in World Sports," Harper Collins, 2016, pp 12-15
  10. ↑ «Profile». FIFA. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 16-ին.
  11. ↑ Rigg, Zac Lee. «Meet Chuck Blazer, the former FIFA bigwig whose cats had a Trump Tower apartment». Fusion.net. Fusion Media Network, LLC. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 28-ին.
  12. ↑ «Whistleblower Chuck Blazer resigning from No. 2 CONCACAF post». ESPN.com. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  13. ↑ «President's Column: April 2013». FIFA. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 28-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 20-ին.
  14. ↑ «US's Gulati elected to FIFA executive committee». REUTERS. 2013 թ․ ապրիլի 19. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 20-ին.
  15. ↑ Bahamian Whistle Blower Applauded, Repeating Islands, repeatingislands.com, May 31, 2011
  16. ↑ «Two members of the FIFA Executive Committee provisionally suspended». FIFA.com. 2011 թ․ մայիսի 29. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 26-ին.
  17. ↑ «FIFA Probes bin Hammam, Warner For Bribery». India TV News. 2011 թ․ մայիսի 26.
  18. ↑ «Concacaf acting president Lisle Austin fires general secretary Chuck Blazer». The Daily Telegraph. London. 2011 թ․ մայիսի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 5-ին.
  19. ↑ Associated Press, "CONCACAF stymies attempt to fire Blazer", Japan Times, June 2, 2011, p. 18.
  20. ↑ «Fifa questions Blazer after letter of complaint». BBC Sport. 2011 թ․ հունիսի 15. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 15-ին.
  21. ↑ Jennings, Andrew (2011 թ․ հունիսի 14). «FBI investigates secret payments to Fifa whistleblower». The Independent. London, UK. Վերցված է 2011 թ․ օգոստոսի 16-ին.
  22. ↑ «BBC Sport - Chuck Blazer secretly co-operated with Fifa investigation from 2011». BBC Sport. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  23. ↑ Paul Nicholson. «Audit slays CONCACAFs one-time dynamic duo». insideworldfootball.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 10-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 27-ին.
  24. ↑ «Jack Warner, Chuck Blazer face likely legal cases, FBI probe». Sports Illustrated. 2013 թ․ ապրիլի 22. Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 6-ին.
  25. ↑ «Fifa's Chuck Blazer suspended over 'fraudulent' claims». BBC Sport. 2013 թ․ մայիսի 6.
  26. ↑ "Soccer Rat! The inside story of how Chuck Blazer, ex-U.S. soccer executive and FIFA bigwig, became a confidential informant for the FBI," Teri Thompson, Mary Papenfuss, Christian Red, Nathaniel Vinton, NY Daily News 1 Nov 2014
  27. ↑ "Chuck Blazer, a Soccer Bon Vivant Laid Low", nytimes.com, May 27, 2015.
  28. ↑ «Chuck Blazer reportedly informed FBI in FIFA investigation». Business Insider. 2015 թ․ մայիսի 27. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  29. ↑ Martin, Andrew (2015 թ․ մայիսի 27). «Former Westchester Soccer Dad at Core of Sprawling FIFA Scandal». Bloomberg.com. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  30. ↑ «Chuck Blazer, Central Figure in FIFA Scandal, Dies at 72». The New York Times. 2017 թ․ հուլիսի 13.
  31. ↑ «Transcript in 1:13-cr-00602-RJD» (PDF). Վերցված է 2015 թ․ հունիսի 3-ին.
  32. ↑ «Chuck Blazer: FIFA imposes life ban from football on former member». BBC Sport. 2015 թ․ հուլիսի 9. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 14-ին.
  33. ↑ Papenfuss, Mary; Thompson, Teri. «The Soap Opera Actress Who Captured Chuck Blazer's Heart». Vice Sports. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  34. ↑ «Lawyer for Chuck Blazer confirms his death». @NYTSports. 2017 թ․ հուլիսի 12. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  35. ↑ Carlisle, Jeff (2017 թ․ հուլիսի 12). «US Soccer Federation president Sunil Gulati confirmed to ESPN FC via email that Chuck Blazer passed away». @JeffreyCarlisle. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 13-ին.
  36. ↑ Ronald Blum (2017 թ․ հուլիսի 12). «Chuck Blazer, who touched off soccer scandal, dead at 72». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 12-ին.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Չակ_Բլեյզեր&oldid=9974438» էջից