Չալուսը (պարս.՝ چالوس, ռոմանականացված՝ Chālūs, Chaloos, Chalousse և Chalous)[2] քաղաք է Իրանի հյուսիսում, Մազանդարան նահանգում։ Այն ծառայում է որպես Չալուս վարչաշրջանի նստավայր։ 2006 թվականի մարդահամարի տվյալներով, այն ունի 44.618 բնակչություն, 12791 ընտանիքում[3]։ Չալուսը խոշոր հանգստավայր է իրանցիների համար, քանի որ այնտեղ եղանակը հիանալի է և կան բազմաթիվ տեսարժան վայրեր։

Բնակավայր
Չալուս
պարս.՝ چالوس
մազանդերանի چالوس
ԵրկիրԻրան Իրան
ԲԾՄ30 մետր
Բնակչություն65 196 մարդ (2016)[1]
Հեռախոսային կոդ0191
Պաշտոնական կայքchalouscity.ir
Չալուս (Իրան)##
Չալուս (Իրան)

Աշխարհագրական դիրք խմբագրել

Սահմանամերձ շրջաններ են Նոշահրը՝ արևելքից, Տոնեկաբոն՝ արևմուտքից, Մազանդարան և Թեհրանի նահանգները՝ հարավից։ Այն գտնվում է Չալուս գետի վրա, Կասպից ծովի մոտ։

Պատմություն խմբագրել

Չալուսը կոչվում էր «Սալուս» կամ «Շալուս»։ Այն ունի երկար պատմություն, որում եղել են ապստամբություններ և պայքար տեղի իշխանության հետ, ինչպես նաև շրջափակում օտարերկրացիների կողմից։ Չալուսն ուներ մեծ մետաքսի գործարան, որը գործում էր 1936 թվականից մինչև 1958 թվականը։ Այն արտահանում էր գործվածներ և այլ մետաքսե արտադրանք տարբեր երկրներ։

Տեսարժան վայրեր խմբագրել

Չալուսը համարվում է ամենաշատ այցելվող զբոսաշրջանային վայրերից մեկը։ Քաղաքից 12 կմ հեռավորության վրա գտնվում է Նամակ Աբրուդ ժամանցային համալիրը, որը հագեցած է հյուրանոցներով, հանգստի վայրերով և ֆունիկուլյորով։ Հետաքրքրական տեսարժան վայրերից է նաև Չայխորան պալատը։ Այն ընդգրկված է Իրանի ազգային ժառանգության հուշարձանների մեջ։ Զբաղեցնում է 4000 քառ․ մետր տարածք։ Հին ժամանակներում շահերի համար ծառայել է որպես ժամանակավոր հանգստավայր։

Չալուսից 60 կմ հարավարևմուտք գտնվում են Թախթ ե Սոլեյման (4850մ)և Ալամ-կուխ (4335մ) լեռները։ Առաջինն իրենից ներկայացնում է հնավայր, որտեղ դեռևս պահպանվել են զրադաշտական ատրուշանի մնացորդները։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری (перс.)
  2. Chalus, Iran can be found at GEOnet Names Server, at this link, by opening the Advanced Search box, entering "-3057857" in the "Unique Feature Id" form, and clicking on "Search Database".
  3. "Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)". Islamic Republic of Iran. Archived from the original (Excel) on 2011-11-11.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Չալուս» հոդվածին։