Ուղուր Մումջու
Ուղուր Մումջու (թուրքերեն՝ Uğur Mumcu; օգոստոսի 22, 1942, Կըրշեհիր, Թուրքիա - հունվարի 24, 1993[1], Անկարա, Թուրքիա), թուրք լրագրող։
| Ուղուր Մումջու թուրքերեն՝ Uğur Mumcu | |
|---|---|
.JPG) | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 22, 1942 |
| Ծննդավայր | Կըրշեհիր, Թուրքիա |
| Մահացել է | հունվարի 24, 1993[1] (50 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Անկարա, Թուրքիա |
| Գերեզման | Ջեբեջի Ասրի գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  Թուրքիա |
| Կրթություն | Անկարայի համալսարան, իրավաբանության ֆակուլտետ |
| Մասնագիտություն | լրագրող, գրող և փաստաբան |
| Աշխատավայր | Անկարայի համալսարան |
| Ամուսին | Գյուլդալ Մումջու |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
 Uğur Mumcu Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Եղել է ընտանիքի երրորդ զավակը։ Դպրոցական կրթությունը ստացել է Անկարայում։ 1965 թվականին ավարտել է Անկարայի համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետը[3]։ 1965- 1969 թվականին աշխատել է որպես իրավաբան։ 1969- 1972 թվականներին աշխատել է Անկարայի համալսարանում։
1971 թվականին Թուրքիայում տեղի ունեցած պետական հեղաշրջումից հետո, Մումջուն ձերբակալվել է։ Բանտում ենթարկվել է տանջանքների։ Ավելի ուշ, Մումջուն նշել է, որ իրեն տանջած մարդիկ ասել են, որ իրենք կոնտրգերիլիա են և անգամ Թուրքիայի նախագահը չի կարող իրենց հրամայել[4]։
1974 թվականից սյունակագիր է եղել «Yeni Ortam»ում, իսկ 1975 թվականից սյունակագիր է եղել նաև «Ջումհուրիյեթում»։
Գործունեություն խմբագրել
Զբաղվել է լրագրողական հետաքննությամբ։ Հրատարակել է մի քանի գրքեր։ Մահվան պահին զբաղվում էր Քրդական բանվորական կուսակցության և Թուրքիայի ազգային հետախուզական ծառայության (MIT) միջև կապերի ուսումնասիրությամբ[5][6]։ Մահվանից առաջ նա հետաքննում էր այն փաստը, թե ինչպես է Թուրքիայի զինված ուժերին պատկանող 100 000 միավոր զինամթերքը հայտնվել Իրաքի քրդերի առաջնորդ Ջալյալ Թաալաբանի ձեռքում։ Մումջուի մահվանից 25 օր անց, ավտովթարից մահացել է գեներալ Էշլեֆ Բիթլիսը, ով նույնպես զբաղվում էր այս գործի հետաքննությամբ։ 1993 թվականի հունվարի 8-ին «Ջումհուրիյեթում» Մումջուն տպագրել էր հոդված, որտեղ նշել էր, որ շուտով գիրք կտպագրի, որտեղ կբացահայտի քուրդ զինյալների և թուրքական հատուկ ծառայությունների միջև եղած գաղտնի կապերի մասին[7]։
Մումջուի որդու խոսքերով, 1993 թվականի հունվարի 27-ին հայրը պետք հանդիպեր երկրի նախկին դատախազ Բաքի Թուղայի հետ։ Մումջուն ցանկանում էր նրա հետ քննարկել Աբդուլլահ Օջալանի և թուրքական գաղտնի ծառայությունների միջև եղած կապերի փաստը[8]։ 1972 թվականին, երբ Օջալանը սովորում էր Անկարայի համալսարանում, նրան մի խումբ ուսանողների հետ ձերբակալել են։ Նրանց գործը հետաքննում էր Բաքի Թուղան։ Որոշ ժամանակ անց, քննիչին ծանուցագիր է գալիս, որտեղ նշվում էր, որ բոլոր ձերբակալվածներին բաց թողնեն, քանի որ նրանցից մեկը հանդիսանում է MIT-ի գործակալ։ Ավելի ուշ, Թուղան նշել է, թե, չի հիշում, թե ով է եղել գործակալը Հավանաբար, խոսքը գնացել է Աբդուլլահ Օջալանի մասին[9]։
Մահ խմբագրել
1993 թվականի հունվարի 24-ին Ուղուր Մումջուն, դուրս գալով տնից, նստել է Renault 12 մակնիշի ավտոմեքենան։ Երբ գործի է դրել շարժիչը, տեղի է ունեցել պայթյուն։ Ռումբը եղել է C-4 տեսակի[9]։
Սպանությունը մինչ օրս բացահայտված չէ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ https://www.tgc.org.tr/oduller/sedat-simavi-odulleri/45-oduller/sedat-simavi-odulleri/odul-kazananlar/127-11-sedat-simavi-odulleri-1987.html
- ↑ About um: ag
- ↑ Lucy Komisar, Turkey’s terrorists: a CIA legacy lives on Արխիվացված 2009-08-26 Wayback Machine, The Progressive, April 1997.
- ↑ Aydin, Zulfikar Ali (2008 թ․ հուլիսի 27). «PKK-MİT ilişkisini yazamadan öldürüldü». Sabah (Turkish). Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Duzel, Nese (2006 թ․ մայիսի 29). «Mumcu, Apo'nun devletteki bağlantısını buldu». Radikal (Turkish). Վերցված է 2008 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. «It was reported by press that Mumucu was killed due to his discovery of the relation between MIT and Abdullah Ocalan.»
{{cite news}}:|section=ignored (օգնություն)CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Mumcu: «Yakında yayımlanacak bir kitabımda, Kürt milliyetçileri ile istihbarat örgütleri arasındaki ilişkilere ışık tutacak çok ilginç belgeler açıklayacağım!» Quoted in Kumbasar, İsrafil K (2006 թ․ մայիսի 26). «Uğur Mumcu, kendisini dört kez çağıran İsrail Sefiri ile ne konuştu?». Yeni Çağ (Turkish). Արխիվացված է օրիգինալից 2006 թ․ մայիսի 26-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Alpman, Nazım (1999 թ․ հունվարի 24). «Babam bir şeylere ulaşmıştı». Milliyet (Turkish).
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 9,0 9,1 İşleyen, Ercüment (1999 թ․ հունվարի 24). «Artık konuşun». Milliyet (Turkish). «O tür bir olay hatırlıyorum. Ancak Apo'yla mı ilgiliydi, başka bir mensupla mı ilgili onu çözemedik. Sayın Mumcu'ya da söylediğim şuydu: Bana böyle birşey gelmişti. Onunla ilgili mi değil mi bende resmi yazı olacak, dedim. O yazıyı ararken o olay oldu. Gelen yazı `dokunmayın' mealinde değil `bizim mensubumuzdur' şeklindeydi. Aradığım belge oydu. Belgede bir şahıs ismi var. MİT hesabına çalışan bir sanığın ismi. O belgeyi arıyorum. Onu bulursak Mumcu'nun aradığı düğüm çözülecek.»
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուղուր Մումջու» հոդվածին։ |