Շիրին Ալիաբադի (պարս.՝ شیرین علی‌آبادی, մարտի 10, 1973(1973-03-10), Թեհրան, Իրան - հոկտեմբերի 1, 2018(2018-10-01), Թեհրան, Իրան), իրանցի ժամանակակից նկարչուհի, ով աշխատել է կերպարվեստի տարբեր տեսակների հետ։ Նրա աշխատանքների թեմատիկան կենտրոնացած էր կանանց խնդիրների, գենդերային անհավասարության և գեղեցկության ոլորտի խնդիրների շուրջ[1][2]։ Առավել հայտնի է Շիրին Ալիաբադին՝ ավտոմեքենաներում ըմբոստ իրանցի աղջիկների պատկերով և մի շարք լուսանկարներով «Miss Hybrid»[3]։

Շիրին Ալիաբադի
Ծնվել էմարտի 10, 1973(1973-03-10)
ԾննդավայրԹեհրան, Իրան
Վախճանվել էհոկտեմբերի 1, 2018(2018-10-01) (45 տարեկան)
Մահվան վայրԹեհրան, Իրան
Քաղաքացիություն Իրան
ԿրթությունՓարիզի համալսարան
Մասնագիտությունարվեստագետ
ԱմուսինFarhad Moshiri?

Կենսագրություն

խմբագրել

Շիրին Ալիաբադին ծնվել է Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանում 1973 թվականին Մայմանաթ և Իրաջա Ալիաբադիների ընտանիքում։ Նրա մայրը՝ Մայմանաթը, նկարչուհի էր և դասավանդում Էր Թեհրանի համալսարանում։ Նրա հայրը՝ Իրաջը, բանաստեղծ էր և աշխատում էր ապահովագրական ընկերությունում։ Նա նաև ուներ ավագ եղբայր, ով սովորեցնում էր նրան արվեստի, երաժշտության և փոփ մշակույթի մասին[4]։ Շիրինը մեծացել է նկարիչներով և մտավորականներով շրջապատված, իսկ նրա ընտանիքի կենսամակարդակը բարձր է եղել մինչև 1979 թվականի իսլամական հեղափոխությունը։ Դրանից հետո նրա ծնողները կորցրեցին իրենց աշխատանքը, բայց, այնուամենայնիվ, կարողացան դստերը ուղարկել Փարիզ՝ սովորելու։ Ալիաբադին արվեստի պատմություն է սովորել Փարիզի համալսարանում, որտեղ ստացել է նաև արվեստի պատմության մագիստրոսի կոչում[5]։

Ալիաբադին ամուսնացել է իրանցի նկարիչ Ֆարհադ Մոշիրիի հետ 1993 թվականին։ Նա իր կարիերայի մեծ մասի ընթացքում պատռվել է Փարիզի և Թեհրանի միջև, Բայց հիմնականում ապրել Է Թեհրանում, որտեղ ավելի քան մեկ տասնամյակ ներկայացրել է երրորդ գծի պատկերասրահը (Դուբայ)[1][6][7]։

Շիրին Ալիաբադիի աշխատանքները ցուցադրվել են նրա անհատական ցուցահանդեսներում Դուբայում, Թեհրանում, Լոնդոնում, Շվեյցարիայում և Դանիայում, ինչպես նաև խմբակային ցուցահանդեսներում Փարիզի իսլամի մշակույթի ինստիտուտում, Գլազգոյի ժամանակակից արվեստի պատկերասրահում, Նյու Յորքում, Չելսիի արվեստի թանգարանում, Նյու Յորքում, Մոնակոյում, Ռիո դե Ժանեյրոյում, Կոպենհագենում, Իտալիայում, Նորվեգիայում, Էստոնիայում, Գերմանիայում, Շվեյցարիայում և Իսպանիայում[8]։ Նրա աշխատանքը պահվում է Գերմանիայի Deutsche Bank AG հավաքածուներում, Բրիտանական քաղաքային թանգարանում և արվեստի պատկերասրահում, ինչպես նաև Դուբայի Ֆարջամի հավաքածուում[8][9]։

Շիրին Ալիաբադին մահացել է քաղցկեղից, հոկտեմբերի մեկին, 2018 թվականին, Թեհրանում[4][6][10]։

Աշխատանքներ

խմբագրել

Ալիաբադի արվեստը, որը ներառում է լուսանկարներ և նկարներ, ուսումնասիրում է ավանդական արժեքների, կրոնական սահմանափակումների եւ գլոբալացված արևմտյան մշակույթի քաղաքային իրանցի աղջիկների մրցակցային ազդեցությունը[1]։

Ալիաբադին համբավ է ձեռք բերել իր «Աղջիկները ավտոմեքենաներում» (2005) լուսանկարչական շարքի համար, որը նվիրված է ավտոմեքենաներով շրջող և երեկույթներին նախապատրաստվող կանանց պատկերներին։ Գլխավոր էջի համար 2013 թվականին «Deutsche բանկ» - ի կողմից[1] Ալիաբադին պատմել է, որ մի անգամ հանգստյան օրերին խցանման մեջ է մնացել Թեհրանի բավականին շքեղ հատվածում, որտեղ անցկացվում էր իր աշխատանքների ցուցահանդեսը։ Նա շրջապատված էր գեղեցիկ աղջիկներով, ովքեր դիմահարդարում էին երեկույթների գնալու համար կամ պարզապես շրջում էին իրենց մեքենաներով։ Ալիաբադին մտածել է, որ իրանցի կնոջ կերպարը, որը կաշկանդված էր ավանդույթով և հիջաբով, այնտեղ ամենևին էլ մոտ չէր իրականությանը։ Նա նշել է, որ աղջիկները երաժշտություն էին լսում, միմյանց հետ զրուցում մեքենաների միջև, աչքեր էին կառուցում և խոսում այլ մեքենաների տղաների հետ, և չնայած նրանք հարգում էին օրենքները, բայց դա նրանց չէր խանգարում զվարճանալ[1]։ Այս հակասությունը իրանական օրենքներով պարտադրված ծանր սահմանափակումների և արևմտյան ոճի նորաձևությամբ և աքսեսուարներով զվարճացող երիտասարդ կանանց միջև դարձել է Ալիաբադիի ստեղծագործության առանձնահատկությունը։ Բացի այդ, նրա «Միսս Հիբրիդ» (2008) շարքում իրանցի երիտասարդ կանայք պատկերված են բավականին ոչ ավանդական ձևով[11]։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «The Subversive Potential of Hermès Scarves: Shirin Aliabadi discloses the desires of young Iranian women». ArtMag. Deutsche Bank. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 5-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  2. Seelye, Katharine Q. (2018 թ․ հոկտեմբերի 19). «Shirin Aliabadi, Iranian Artist With a Focus on Women, Dies at 45». The New York Times (անգլերեն). ISSN 0362-4331. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  3. Bekhrad, Joobin. «Shirin Aliabadi, known for depicting rebellious Iranian women, has died». theartnewspaper.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 23-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  4. 4,0 4,1 Seelye, Katharine Q. Shirin Aliabadi, 45, Artist Who Captured Paradoxes of Iranian Women, Dies(անգլ.) // New York Times : newspaper. — 2018.
  5. «Contemporary Middle Eastern art - new Islamic art and photography». www.modernedition.com. Modern Edition. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  6. 6,0 6,1 «In Loving Memory of Shirin Aliabadi». Mad Mimi. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  7. Chung, Julee WJ. «ArtAsiaPacific: Obituary Shirin Aliabadi19732018». artasiapacific.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  8. 8,0 8,1 «Shirin Aliabadi» (PDF). Third Line. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2019 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  9. «The New Iranian Woman – Miss Hybrid Series». SUITCASE Magazine. 2016 թ․ հունվարի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
  10. Bekhrad, Joobin (2018 թ․ հոկտեմբերի 3). «Shirin Aliabadi, known for depicting rebellious Iranian women, has died». The Art Newspaper. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 5-ին.
  11. Castellino Joshua, Cavanaugh Kathleen A 1 The Contemporary Middle East // Minority Rights in the Middle East. — 2013-04-25. — doi:10.1093/acprof:oso/9780199679492.003.0001