Շապուհ սպարապետ
սպարապետ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Շապուհ Բագրատունի (այլ կիրառումներ)
Շապուհ Բագրատունի (- 912[1]), հայոց թագավոր Աշոտ Մեծի (885-890) կրտսեր որդին, հայոց սպարապետ։ Նրա որդիներից Աշոտը ընդվզել է հայոց թագավոր Աշոտ Երկաթի դեմ և իրեն հռչակել արքա՝ անցնելով արաբների կողմը։
| Շապուհ Բագրատունի | ||
| ||
| Բագրատունիների դրոշ | ||
| ||
|---|---|---|
| 9-րդ դարի երկրորդ կես | ||
| Վախճանի օր | 912[1] | |
| Դինաստիա | Բագրատունիներ | |
| Հայր | Աշոտ Մեծ | |
| Մայր | Կատրանիդե Ա | |
| Զավակներ | Աշոտ սպարապետ | |
Ունեցել է 3 եղբայր և 3 քույր՝
| Եղբայր/քույր | տիտղոս | ամուսին/կին | երեխաներ |
|---|---|---|---|
| Սմբատ Նահատակ | հայոց թագավոր (890—914) | Աշոտ Երկաթ, Աբաս Ա | |
| Սահակ | իշխան | ||
| Դավիթ | իշխան | ||
| Սոֆյա | Վասպուրականի իշխանուհի | Գրիգոր Արծրունի | Աշոտ, Գագիկ, Գուրգեն |
| դուստր | իշխանուհի | Վահան Արծրունի | Գագիկ |
| Մարիամ | Սյունիքի իշխանուհի | Վասակ Սյունի | Գրիգոր, Սահակ, Վասակ |
Ընտանիք խմբագրել
Շապուհ սպարապետն ունեցել է երկու զավակ՝ Աշոտ սպարապետը, ով հետագայում ապստամբություն է բարձրացնում Աշոտ Բ Երկաթ թագավորի դեմ՝ իշխանության հասնելու համար, և դուստր Մլքեն, ով ամուսնացած էր Վասպուրականի թագավոր Գագիկ Արծրունու հետ, և ևս մեկ դուստր, ով ամուսնացած էր Վասպուրականի գահերեց իշխան Գագիկ Աբու-Մրվան Արծրունու հետ։
Աշոտ Մեծ Բագրատունի (855-885) .svg){kind=small} (885-890) | Կատրանիդե Ա  (885-890) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Սմբատ Նահատակ (890-914) | Սահակ | Դավիթ | Շապուհ սպարապետ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Սոֆյա | Գրիգոր Արծրունի (857-887) | դուստր | Վահան Արծրունի | Մարիամ | Վասակ Սյունի (855-859) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Աշոտ (898-904) | Գագիկ (904-908) / (908-943) | Գուրգեն (904-925) | Գրիգոր (859-913) | Սահակ | Վասակ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Աշոտ Երկաթ (914-928) | Սահականույշ Սևադա | Աբաս Ա (928-953) | Գագիկ (897-898) | դուստր | Մլքե | Աշոտ սպարապետ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Toumanoff C. Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle (ֆր.): Tables généalogiques et chronologiques — Rome: 1990. — P. 121.
Գրականություն խմբագրել
- Cyril Tumanoff, Manuel de Généalogie et de Chronologie pour l’Histoire de la Caucasie Chrétienne (Arménie-Géorgie-Albanie)
- Հայկական սովետական հանրագիտարան
- René Grousset, Histoire de l’Arménie Արխիվացված 2015-12-01 Wayback Machine
- Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs
- Chalabian, Antranig (1999). Armenia After the Coming of Islam. Southfield. էջ 119-20.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)