Օլգա Նևսկայա (լեհ.՝ Olga Niewska, մայիսի 28, 1898(1898-05-28)[1][2], Խարկով, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 25, 1943(1943-05-25)[2], Վարշավա, Գեներալ-նահանգապետություն, Նացիստական Գերմանիա), լեհ քանդակագործ։

Օլգա Նևսկայա
լեհ.՝ Olga Niewska
Ծնվել էմայիսի 28, 1898(1898-05-28)[1][2]
ԾննդավայրԽարկով, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էմայիսի 25, 1943(1943-05-25)[2] (44 տարեկան)
Մահվան վայրՎարշավա, Գեներալ-նահանգապետություն, Նացիստական Գերմանիա
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  Լեհաստան
ԿրթությունԿրակովի արվեստի ակադեմիա
Մասնագիտությունքանդակագործ
Թեմաներքանդակագործություն[3]
Ուշագրավ աշխատանքներBathing Girl?
 Olga Niewska Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է հայտնի խարկովյան ճարտարապետ Յան Նևսկու ընտանիքում։ Մանկուց դրսևորել է քանդակագործական տաղանդ։ Ռեալական դպրոցն ավարտելուց հետո սովորել է Կիևի նկարչական դպրոցում։ Այնուհետև 1918 թվականին մեկնել է Կրակով, որտեղ ընդունվել է Կրակովի գեղարվեստի ակադեմիա։ Եղել է պրոֆեսոր Կոնստանտի Լյաշչկայի աշակերտը։ Երկու տարի անց նա անհատական ցուցահանդես է կազմակերպել Կրակովի արվեստների պալատում։ Միևնույն ժամանակ տեղի թանգարանը գնել է նրա աշխատանքները։

Ամուսնացել է կաթոլիկական ծեսով, բայց որոշ ժամանակ անց որոշել է ամուսնալուծվել և դրա համար գնացել է Վատիկան, ընդունելության է արժանացել Հռոմի պապից և հասել իր նպատակին։ 1923 թվականին Կրակովից տեղափոխվել է Վարշավա։

Մայրաքաղաքում Օլգա Նևսկայան շուտով դարձել է հայտնի քանդակագործ։ Քանդակագործական դիմանկարների և կիսանդրիների պատվերներ է ստացել լեհ բարձրաստիճան պաշտոնյաներից, քաղաքական գործիչներից, արվեստագետներից։ Նրա քանդակների համար կեցված են ընդունել պետության ղեկավար Յուզեֆ Պիլսուդսկին և Լեհաստանի նախագահ Իգնասի Մոսցիցկին։

1926-1928 թթ. ապրել է Փարիզում, որտեղ սովորել է Բուրդելի արհեստանոցում։ 1928 թվականին Վարշավայի պրոֆեսիոնալ լեհ նկարիչների և պլաստմասսաների միության սրահում կայացած ամենամյա ցուցահանդեսում նրա քանդակը ստացել է «1928 թվականի մայրաքաղաք Վարշավայի մրցանակը»։

Օլգա Նևսկայան եղել է IX արվեստի մրցույթի մասնակից 1928 թվականի Ամստերդամի ամառային օլիմպիական խաղերում և 1936 թվականին Բեռլինում կայացած ամառային օլիմպիական խաղերի Արվեստի XI մրցույթում[4]։ 1937 թվականին Փարիզում արվեստի և տեխնիկայի ցուցահանդեսում արժանացել է ոսկե մեդալի։

1930-ականները Նևսկայայի համար դարձել են ստեղծագործական գործունեության կարևոր շրջան։ Բացի մոնումենտալ քանդակագործական դիմանկարներից, նա նաև աշխատել է մարզիկների քանդակների և մեդալային արվեստի վրա։ Պատերազմից կարճ ժամանակ առաջ նա ստեղծել է իր ամենահայտնի գործերից մեկը՝ լեհ հայտնի դերասան և գրող Ստեֆան Յարաչի (1883-1945) դիմաքանդակը։

1936 թվականին կրկին ամուսնացել է ռազմական դիվանագետ Վ. Շչեկովսկու հետ։

1939 թվականի սեպտեմբերին Վարշավայի վրա գերմանական առաջին օդային հարձակման ժամանակ նրա արհեստանոցն այրվել է։

1943 թվականին Օլգա Նևսկայան ծանր հիվանդացել և մահացել է նույն թվականի մայիսի 25-ին[5]։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. SavoyB: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088doi:10.1515/AKL
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Առցանց լեհական կենսագրական բառարան (польск.)
  3. Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  4. «Olga Niewska». Olympedia. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 29-ին.
  5. «Olga Niewska». Sports Reference. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 17-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.

Աղբյուրներ խմբագրել