Վիքիպեդիա

Նաոկո Յամաձակի

Նաոկո Յամաձակի (ճապ.՝ 山崎 直子, դեկտեմբերի 27, 1970(1970-12-27)[1], Matsudo, Թիբա (պրեֆեկտուրա), Ճապոնիա), ճապոնացի ինժեներ և նախկին տիեզերագնաց «JAXA»-ում: Նա տիեզերք թռած երկրորդ ճապոնուհին էր[2][3][4]։ Առաջինը Չիակի Մուկաին էր[3]։

Նաոկո Յամաձակի
ճապ.՝ 山崎直子
Դիմանկար
Ծնվել էդեկտեմբերի 27, 1970(1970-12-27)[1] (53 տարեկան)
ԾննդավայրMatsudo, Թիբա (պրեֆեկտուրա), Ճապոնիա
Քաղաքացիություն Ճապոնիա
ԿրթությունՏոկիոյի համալսարան, Ochanomizu Women's University High School?, Q11530702? և Մերիլենդի համալսարան
Մասնագիտությունտիեզերագնաց, ճարտարագետ, visiting professor և director
ԱշխատավայրJoshibi University of Art and Design?, National Space Development Agency?, Q60988649? և Q11507946?
ԱմուսինTaichi Yamazaki?
Պարգևներ և
մրցանակներ
 Naoko Yamazaki Վիքիպահեստում

Վաղ կյանք

խմբագրել

Յամաձակին ծնվել է Մացուդո քաղաքում: Մանկության երկու տարին նա անցկացրել է Սապորոյում[5]։ 1989 թվականին Օչանոմիզուի համալսարանի ավագ դպրոցն ավարտելուց հետո Յամաձակին 1993 թվականին Տոկիոյի համալսարանում ստացել է գիտության բակալավրի աստիճան` ավարտելով օդատիեզերական ճարտարագիտության բաժինը, իսկ 1996 թվականին ստացել է ավիատիեզերական ճարտարագետի մասնագիտություն[2][6]:

JAXA-ի կարիերան

խմբագրել

Յամաձակին «Ճապոնիայի տիեզերական զարգացման ազգային գործակալությանը» (NASDA) միացել է 1996 թվականին և եղել է «Ճապոնական փորձարարական մոդուլի» (JEM) համակարգային ինտեգրման զարգացման թիմի մաս: Նա նաև աշխատել է JEM-ի ձախողման վերլուծության և շահագործման նախնական ընթացակարգերի ստեղծման վրա: 1998 թվականի հունիսից մինչև 2000 թվականի մարտը նա եղել է «ISS Centrifuge» թիմի (կյանքի գիտական փորձարարական հաստատություն) մաս, որն իրականացնում էր հայեցակարգային շրջանակ և նախնական նախագծում:[6]

Յամաձակին ընտրվել է որպես տիեզերագնաց թեկնածու` 1999 թվականի փետրվարին «Ճապոնիայի Տիեզերական զարգացման ազգային գործակալության» կողմից (NASDA, այժմ՝ JAXA), մասնակցել է «ISS Astronaut Basic Training» ծրագրին, որը սկսվել է 1999 թվականի ապրիլին, և որպես տիեզերագնաց վկայական է ստացել 2001 թվականի սեպտեմբերին։[6] 2001 թվականից Յամաձակին մասնակցել է «ISS Advanced Training»-ին և աջակցել ճապոնական փորձարարական մոդուլի սարքավորումների մշակմանը և շահագործմանը: 2004 թվականի մայիսին Յամաձակին ավարտեց «Սոյուզ-ՏՄԱ» թռիչքային ինժեների վերապատրաստումը Յուրի Գագարինի տիեզերագնացների ուսումնական կենտրոնում՝ Ռուսաստանի Սթար Սիթիում:[2]

NASA-ի փորձը

խմբագրել

2004 թվականի հունիսին Յամաձակին ժամանեց Տեխասի Հյուստոն քաղաքի Ջոնսոն տիեզերական կենտրոն՝ սկսելու «Տիեզերագնացների թեկնածուների վերապատրաստման » դպրոցը, որտեղ նա նշանակվեց տիեզերագնացների գրասենյակի ռոբոտաշինության մասնագետ: 2006 թվականին նա ընտրվել է NASA առաքելության մասնագետ։[7]

2008 թվականի նոյեմբերին JAXA-ն հայտարարեց, որ Յամաձակին կդառնա երկրորդ ճապոնուհին, ով թռչում է տիեզերք «STS-131»-ով, որը մեկնարկել է 2010 թվականի ապրիլի 5-ին։[3][4][8] Քանի որ հաջորդ տարի՝ 2011 թվականին, տիեզերանավը «թոշակի» անցավ, նա նաև վերջին ճապոնացի տիեզերագնացն էր, ով թռավ տիեզերական մաքոքով:[9]

2010 թվականի ապրիլի 5-ին Յամաձակին տիեզերք մտավ «Discovery» մաքոքով «STS-131» առաքելության շրջանակներում: Նա Երկիր վերադարձավ 2010 թվականի ապրիլի 20-ին։[10]

 
Տիեզերագնացներ Սոիչի Նոգուչին, Expedition 23-ի թռիչքային ինժեներ Նաոկո Յամաձակին և Ստեֆանի Ուիլսոնը Միջազգային տիեզերակայանի Ճակատագրի լաբորատորիայում «STS-131 »առաքելության ժամանակ:[11]

Յամաձակին թոշակի է անցել 2011 թվականի օգոստոսի 31-ին։

Աշխատանք JAXA-ում

խմբագրել

Ընդհանուր առմամբ 12-15 օր տիեզերքում անցկացնելուց և Երկիր վերադառնալուց հետո, Յամաձակին 2010 թվականի դեկտեմբերից շարունակեց իր ուսումը և հետազոտությունը Տոկիոյի համալսարանում։[6]

2011 թվականից Յամաձակին ներգրավված է STEM գործունեության խթանման մեջ, ինչպես նաև հանդիսանում է Ճապոնիայի կառավարության Տիեզերական քաղաքականության կոմիտեի անդամ[12][13]։

2018 թվականի հուլիսին Յամաձակին համահիմնադրել է «Space Port Japan Association» կազմակերպությունը, որն աջակցում է Ճապոնիայում տիեզերանավերի բացման ջանքերին` ընկերությունների, խմբերի և պետական ​​հաստատությունների հետ համագործակցության միջոցով:[14] Նա «Երիտասարդ տիեզերագնացների ակումբի» խորհրդականն է և «Ճապոնիայի հրթիռային ընկերության» «Կանայք օդատիեզերական ծրագրի» նախագահ[7]:

2019 թվականի հուլիսի դրությամբ Յամաձակին Տոկիոյի համալսարանի «Խելացի տիեզերական համակարգերի» լաբորատորիայի ասպիրանտ էր[15]։

Անձնական կյանք

խմբագրել

Յամաձակին ամուսնացած էր Տայչի Յամաձակիի հետ: Զույգն ունի երկու երեխա. նրանք ամուսնալուծվել են 2012 թվականի փետրվարին։ Նա սիրում է սկուբա դայվինգ, դահուկասահք, թռիչքներ և երաժշտություն[2]:

2007 թվականին Յամաձակին «Rocket Girls »անիմեի 7-րդ դրվագի ձայնային դերասանն էր:

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 MAK (польск.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 NASA (January 2008). «Naoko Yamazaki». NASA. Արխիվացված է օրիգինալից 2004-10-30-ին. Վերցված է 2008-11-18-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Astronaut set to become Japan's first mum in space». Reuters. Reuters UK. November 11, 2008. Վերցված է November 18, 2008-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 JAXA (November 11, 2008). «Naoko Yamazaki to become second Japanese female astronaut to fly to space». Japan Aerospace Exploration Agency. Արխիվացված է օրիգինալից December 13, 2009-ին. Վերցված է 2008-11-18-ին.
  5. ↑ NASA (March 8, 2010). «Preflight Interview: Naoko Yamazaki, Mission Specialist». Վերցված է March 11, 2010-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 JAXA (October 6, 2011). «Naoko Yamazaki». Japanese Aerospace Exploration Agency. Վերցված է December 1, 2019-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 FernandoRestoyRodriguez (2019-02-07). «Women and Girls in Science Podcast Series: Astronaut Naoko Yamazaki». academicimpact.un.org (անգլերեն). Վերցված է 2020-07-12-ին.
  8. ↑ NASA (2008). «Consolidated Launch Manifest». NASA. Վերցված է October 25, 2008-ին.
  9. ↑ Malik, Tariq "NASA Delays Space Shuttle Program's End to 2011". Space.com, July 1, 2010
  10. ↑ Harwood, William. "Shuttle Lifts Off for Space Station", The New York Times, New York City, April 5, 2010. Retrieved on 2010-04-05.
  11. ↑ «Four Women will Fly in Space for the First Time in the History». Russian Federal Space Agency. 3 April 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 8 April 2010-ին. Վերցված է 3 April 2010-ին.
  12. ↑ Rebecca Tan (January 11, 2017). «Asia's Scientific Trailblazers: Naoko Yamazaki». Asian Scientist. Վերցված է December 1, 2019-ին.
  13. ↑ «Asia's Scientific Trailblazers: Naoko Yamazaki». Asian Scientist Magazine | Science, technology and medical news updates from Asia (ամերիկյան անգլերեն). 2017-01-11. Վերցված է 2020-07-12-ին.
  14. ↑ «Former astronaut Naoko Yamazaki hopeful for commercial space travel». January 1, 2019. Վերցված է December 1, 2019-ին.
  15. ↑ «To the moon - Researchers reflect on the 50th anniversary of the Apollo 11 moon landing: Astronaut Naoko Yamazaki». University of Tokyo. July 20, 2019. Վերցված է December 1, 2019-ին.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նաոկո Յամաձակի» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նաոկո_Յամաձակի&oldid=10045300» էջից