Յակով Այզենբերգ
Յակով Լազարևիչ Այզենբերգ (ռուս.՝ Яков Лазаревич Айзенберг, մայիսի 15, 1924, Դոնի Ռոստով, Հարավարևելյան շրջան, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - դեկտեմբերի 24, 1995), խորհրդային և ռուսաստանցի սցենարիստ։ Ռուսաստանի Դաշնության մշակույթի վաստակավոր աշխատակից (1995)[1]։
| Յակով Այզենբերգ | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան թիվ՝ | մայիսի 15, 1924 |
| Ծննդավայր՝ | Դոնի Ռոստով, Հարավարևելյան շրջան, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Վախճանի թիվ՝ | դեկտեմբերի 24, 1995 (71 տարեկան) |
| Մասնագիտություն՝ | սցենարիստ |
| Պարգևներ՝ |   և  |
Կենսագրություն
խմբագրելՅակով Լազարևիչ Այզենբերգը ծնվել է 1924 թվականի մայիսի 15-ին Դոնի Ռոստով քաղաքում՝ հրեական ընտանիքում։ Հայրենական մեծ պատերազմի սկզբում ավարտել է միջնակարգ դպրոցի 8-րդ դասարանը։ 1941 թվականին նրա ընտանիքը տարհանվել է Չելյաբինսկ, իսկ մեկ տարի անց նա կամավոր մեկնել է ռազմաճակատ և անցել ամբողջ պատերազմը։ Հետպատերազմյան տարիներին տեղափոխվել է Մոսկվա, որտեղ 1946 թվականին ընդունվել է Թատերական արվեստի պետական ինստիտուտ (ԳԻՏԻՍ), որն ավարտել է 1951 թվականին։ Նույն թվականին տեղափոխվել է Թուրքմենական ԽՍՀ, որտեղ 1954 թվականին աշխատանքի է անցել «Թուրքմենֆիլմ» կինոստուդիայում, նախ՝ որպես լրագրող, ապա` որպես խմբագիր։ 1956 թվականին նույն տեղում նշանակվել է սցենարիի բաժնի վարիչի պաշտոնում և աշխատել մինչև 1961 թվականը[2]։
1966 թվականից աշխատել է ԽՍՀՄ կինեմատոգրաֆիստների միության ռոստովյան բաժանմունքում որպես խորհրդական։ 1981 թվականից «Կինոարվեստի հիմունքները» և «Վավերագրական կինոյի պատմությունը» թեմաներով դասախոսել է Ռոստովի համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետում[2]։
Թուրքմենական բազմաթիվ հայտնի ֆիլմերի սցենարների հեղինակն է։ Ռոստովի կինոխրոնիկայի ստուդիայի 42 ֆիլմերի մեծ մասը նկարահանվել է նրա սցենարներով։ Մեծանուն գրող Անտոն Չեխովի ստեղծագործությանն ու կենսագրությանն են նվիրված նրա «Աստիճաններ», «Չեխովները», «Մուրճիկով մարդը», «Վարկած» ֆիլմերը»[2]։
Պարգևատրվել է Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշանով, մեդալներով[2]։
Յակով Այզենբերգը մահացել է 1995 թվականի դեկտեմբերի 24-ին։
Ֆիլմագրություն
խմբագրելՍցենարիստ
խմբագրել- 1957 - Հատուկ հանձնարարություն
- 1963 - Վերջին ճանապարհը
- 1966 - Անապատ
- 1987 - Չեխովները