Մորեխների ներխուժում
Մորեխների ներխուժում, բնական աղետ, որի ժամանակ մորեխապարսի տեսքով շարժվող մորեխները զանգվածաբար խժռում են գյուղատնտեսական մշակաբույսերը։ Այդ աղետը հայտնի է հին ժամանակներից, որը Աստվածաշնչում նկարագրված է որպես «Եգիպտոսի տասը պատուհասներից» մեկը[1]։ Պատմության մեջ մորեխների ամենամեծ ներխուժումներից մեկը 1915 թվականին Պաղեստին ներխուժումն է[2]։
Ներխուժման ժամանակ մորեխների մորեխապարս ուտում են ոչ միայն բրինձ և այլ մշակաբույսեր, այլև գրեթե բոլոր խոտաբույսերը, որոնք հայտնվում են իրենց ճանապարհին, և նույնիսկ բամբակյա հագուստ. մորեխապարսն ի վիճակի է մի քանի ժամում ամբողջությամբ ոչնչացնել բերքի հսկայական տարածքը։ Մորեխի ներխուժումը կարող է հանգեցնել ոչ միայն տնտեսական լուրջ վնասների այն տարածաշրջանին, որտեղ այն տեղի է ունենում, այլ նաև որոշ դեպքերում հանգեցնում է իրական սովի։ Մորեխների ներխուժումը հաճախ տեղի է ունենում չոր և շոգ եղանակին, երաշտի ժամանակ, բայց կարող է առաջանալ նաև առատ տեղումների ժամանակ[3]։ Մեծ թվով ձու ածող մորեխի դեպքում կոնկրետ շրջաններում նման ներխուժումներ կարող են լինել մի քանի տարի անընդմեջ։
Երկրների մեծ մասում միջատասպանների կիրառման պատճառով (ներառյալ դրանց ցողումը ինքնաթիռից, որը թանկ, բայց արդյունավետ մեթոդ է), մեր ժամանակներում մորեխների իսկապես զանգվածային և ավերիչ ներխուժումները հազվադեպ են դարձել, թեև դրանք դեռ տեղի են ունենում. օրինակ, 2001 թվականին մորեխների ներխուժումներ տեղի են ունեցել Ռուսաստանում (Ստավրոպոլի երկրամասում), որտեղ պարսերը ոչնչացրել են 26,7 հեկտար բերք, Չինաստանում՝ Հուանհե գետից մինչև Բոհայվան ծոց, ըստ որոշ աղբյուրների, մորեխների առավելագույն խտությունը կազմել է տասը հազար հեկտար 1 մ²[4]։ Մյուս կողմից, 2006 թվականից ի վեր Աֆղանստանում մորեխների դեմ պայքարում զգալի առաջընթաց է գրանցվել դիֆլյուբենզուրոնի[5] օգտագործման միջոցով։ Միևնույն ժամանակ, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կողմից որպես հատկապես վտանգավոր[6] ճանաչված մի շարք թունաքիմիկատներ արգելված են օգտագործել նման նպատակների համար[7]։
Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում 1874[8] և 1875[9] թվականների ներխուժումները համարվում են ամենաավերիչները, ընդ որում մորեխի վերջին խոշոր ներխուժումը աղետ է դարձել 2006 թվականին Նևադայում, Յուտայում և Այդահոյում[10]։ Աֆրիկյան որոշ երկրներում, որտեղ վնասատուների դեմ պայքարը դեռևս տարածված և կազմակերպված չէ[11], մորեխների ներխուժումները դեռևս կարող են հանգեցնել իրական տեղական աղետների՝ իրենց հետևանքների պատճառով[12]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ [ancienthistory.about.com/od/epidemics/tp/10PlaguesEgypt.htm «10 Plagues of Egypt List»]. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
{{cite web}}: Check|url=value (օգնություն) - ↑ [ancienthistory.about.com/od/epidemics/tp/10PlaguesEgypt.htm «10 Plagues of Egypt List»]. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
{{cite web}}: Check|url=value (օգնություն) - ↑ 農業情報研究所(WAPIC) アフリカの農業・食料生産、バッタが追い討ち、FAOが緊急援助要請 Արխիվացված 2013-05-22 Wayback Machine
- ↑ http://renminbao.com/rmb/articles/2001/6/20/13963b.html.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(օգնություն); Text "titleo.com/rmb/articles/2001/6/20/13963b.html" ignored (օգնություն)CS1 սպաս․ url-status (link) - ↑ FAO Significant progress in Afghan locust battle Արխիվացված 2015-09-24 Wayback Machine
- ↑ The WHO Recommended Classification of Pesticides by Hazard(PDF 1.22MiB) Արխիվացված 2009-10-21 Wayback Machine
- ↑ 国際連合食糧農業機関(FAO) バッタと闘う(PDF 3.67MB) Արխիվացված 2015-09-24 Wayback Machine
- ↑ «1874: The Year of the Locust — History Net». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ Wilcove, David Samuel No Way Home: the Decline of the World's Great Animal Migrations. — Island Press[en], 2008. — С. 70. — ISBN 978-1-55963-985-9
- ↑ «暖冬乾旱 美國西部蝗災肆虐». Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 4-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ 岡本洋介 世界の農薬事情－アフリカ編－ Արխիվացված 2014-09-14 Wayback Machine、1999年
- ↑ 外務省 チャド、マリ、モーリタニアにおけるFAOによる砂漠バッタ対策事業に対する支援について Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine