Մոլդովա (ռում. Moldova), Կենտրոնական Եվրոպայի[1][2][3] պատմական շրջան, Մոլդովական իշխանություն նախկին տարածքը ընդգրկել է Ռումինիան, Մոլդովան և Ուկրաինան։ Մոլդովական իշխանության մեջ մտել են Բեսարաբիան, Բուկովինան, Մոլդովան և Բուջակին։ Հայտնի է նաև որպես Բոգդանիա, Մոլդովա անվանումը օսմանցիները տվել են գահակալաց Բոգդան իշխանի անունից, որը նախկին Ռուսիա թագավորության հարավ-արևմտյան տարածքում հիմնադրել է առանձին իշխանություն[4][5]։ Սակայն իշխանության պատմական անվանումը՝ Ռուսո-Վալախիա կամ Մոլդովա, 1359-1365 թվականներին գահակալած Բոգդան իշխանի անունմ են օգտագործել օսմանցիները։

Մոլդովայի շրջան
Տեսակպատմական շրջան
Երկիր Ռումինիա,  Մոլդովա և  Ուկրաինա

Պատմություն խմբագրել

Բոգդանիա (Մոլդովա), Էֆլակ (Վալախիա) և Էրդել (Տրանսիլվանիա) տարածաշրջաններն անվանում են Ռուսո-Վալախիա և Մոլդովա։ 13-14-րդ դարերում Մոլդովական իշխանությունը մտել է Ռուսիա թագավորության կազմի մեջ, դեռ թագավոր Դանիիլի և նրա որդի Լվայի օրոք։ 1334 թվականին Ռուսիայի թագավոր Յուրի II օրոք հիշատակվում է հավատարիմ մեծատոհմիկ Ալեքսանդր Մոլդովովիչ, որը այդ ժամանակ գահակալել է Ռուսո-Վալախիայում։ Ռուսիա թագավորության անկումից հետո նրա հարավային մասում 14-րդ դարում տեղի իշխանների և հունական ասպետության շնորհիվ ձևավորվեց Մոլդովական իշխանութթյունը (Ռուսո-Վալախիա), որը սկզբից կախվածության մեջ էր գտնվում Հունգարիայի թագավորից, Ռուսիայից և Լեհաստանի՝ Լյուդովիկ թագավորից, իսկ 1387 թվականին լավ հարաբերություններ հաստատվեցին Լեհաստանիի թագավորի հետ և այս տարածքները վերանվեցին Ռուսիա, իսկ Օսմանական կայսրության տարածքները գրավելուց հետո՝ Բոգդանիա։ Բացի դրանից՝ այդ ժամանակի թուրքական պատմական աղբյուրներում հիշատակվում է՝ Մոլդովայի կամ Բոգդանական Վալախիայի, Սև Բոգդանիա անվանումները։ Ավելի ուշ Բոգդանիայի մի մասը Պրուտ գետից արևմուտք անցավ Էֆլակի (Վալախիային), 1859 թվականին ձևավորվեց Ռումինական թագավորությունը։ Դրան ժամանակին միացավ Տրանսիլվանյան, որը օսմանցիները անվանում էին Էրդել։ Բոգդանիայի մի հատված, Պրուտ գետից արևմուտք բռնազավթել էր Ռուսական կայսրությունը, որը 1218 թվականին ստացավ Բեսարաբիա անվանումը։ Այսպիսով, որոշվեցին այժմյան Ռումինիայի և Մոլդովայի սահմանները։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Janowski, Maciej & Constantin, Iordachi & Trencsenyi, Balazs (2005). "Why bother about historical regions?: Debates over central Europe in Hungary, Poland and Romania". East Central Europe. 32 (1–2): 5–58. doi:10.1163/18763308-90001031.
  2. Klaus Peter Berger (1 January 2010). The Creeping Codification of the New Lex Mercatoria. Kluwer Law International B.V. pp. 132–. ISBN 978-90-411-3179-9
  3. Radu, Sageata (February 2015). "România – Ţară Central-Europeană". Revista Română de Geografie Politică. IV. 15-20. ISSN 2065-1619
  4. Where did the name Moldova come from? Archived 2010-01-27 at the Wayback Machine
  5. Etymology of Moldova Archived 2011-09-19 at the Wayback Machine