Միշել Տեմեր

քաղաքական գործիչ, Բրազիլիայի նախագահ (2016-2018)

Միշել Միգել Էլիաս Տեմեր Լուլիա (բրազ.-պորտ.՝ Michel Miguel Elias Temer Lulia, սեպտեմբերի 23, 1940(1940-09-23)[2][3][4], Տիետե, Սան Պաուլու, Բրազիլիա), բրազիլացի քաղաքական գործիչ, իրավաբան և գրող, եղել է Բրազիլիայի 37-րդ նախագահը (2016 թվականի օգոստոսի 31-ից մինչև 2018 թվականի դեկտեմբերի 31-ը)։ Պաշտոնը ստանձնել է իր նախորդի՝ Դիլմա Ռուսեֆի պաշտոնանկությունից և պաշտոնից հեռացնելուց հետո։ Նա Բրազիլիայի 24-րդ փոխնախագահն էր 2011 թվականից և նախագահի պաշտոնակատարը 2016 թվականի մայիսի 12-ից, երբ Ռուսեֆի լիազորություններն ու պարտականությունները կասեցվեցին՝ մինչև պաշտոնանկության դատավարությունը[9]։

Միշել Տեմեր
բրազ.-պորտ.՝ Michel Temer
(37-րդ) Բրազիլիայի նախագահ
օգոստոսի 31, 2016 - դեկտեմբերի 31, 2018
Պաշտոնակատարում՝ մայիսի 12, 2016 – գոստոսի 31, 2016
Նախորդող Դիլմա Ռուսեֆ
Հաջորդող Ժաիր Բոլսոնարու
(24-րդ) Բրազիլիայի փոխնախագահ
հունվարի 1, 2011 - օգոստոսի 31, 2016
Նախորդող Ժոզե Ալենկար
Հաջորդող Համիլթոն Մոուրան
Պատգամավորների պալատի նախագահ
փետրվարի 2, 2009 - դեկտեմբերի 17, 2010
Նախորդող Արլինդո Կինալյա
Հաջորդող Մարկո Մայա
փետրվարի 5, 1997 - փետրվարի 14, 2001
Նախորդող Լուիս Էդուարդու Մագալյանս
Հաջորդող Էսիո Նևես
Բրազիլական դեմոկրատական շարժում կուսակցության նախագահ
սեպտեմբերի 9, 2001 - ապրիլի 5, 2016
Նախորդող Ջադեր Բարբալյո
Հաջորդող Ռոմերո Խուկա
Պատգամավորների պալատի անդամ
ապրիլի 6, 1994 - դեկտեմբերի 30, 2010
մարտի 16, 1987 - փետրվարի 1 1991
Սան Պաուլոյի Հասարակական անվտանգության քարտուղար
հունվարի 6, 1993 - նոյեմբերի 27, 1993
Նախորդող Պաուլո դե Տարսո Մենդոնսա
Հաջորդող Օդիր Պորտո
 
Կուսակցություն՝ Բրազիլական դեմոկրատական շարժում
Կրթություն՝ Pontifícia Universidade Católica de São Paulo?, Սան Պաուլոյի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ և Սան Պաուլուի համալսարան
Գիտական աստիճան՝ իրավաբանական գիտությունների դոկտոր
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, փաստաբան և բանաստեղծ
Դավանանք Հռոմի Կաթոլիկ եկեղեցի[1]
Ծննդյան օր սեպտեմբերի 23, 1940(1940-09-23)[2][3][4] (83 տարեկան)
Ծննդավայր Տիետե, Սան Պաուլու, Բրազիլիա
Քաղաքացիություն  Բրազիլիա
Ի ծնե անուն բրազ.-պորտ.՝ Michel Miguel Elias Temer Lulia[5]
Ամուսին Marcela Temer?[6][7] և Maria Célia de Toledo?[6][7]
Զավակներ Maristela Temer? և Michel Temer Filho?
 
Ինքնագիր
 
Պարգևներ
Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ Դանեբրոգի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ Grand Officer of the Order of Prince Henry[8] Քրիստոսի զինվորական շքանշանի մեծ խաչ[8] Ռիու Բրանկու շքանշան և Արժանիքների ազգային շքանշան

2016 թվականի օգոստոսի 31-ին Սենատի ձայները 61-20 հարաբերակցությամբ՝ Ռուսեֆին պաշտոնից հեռացնելու վերաբերյալ նշանակում էր, որ որ Տեմերը փոխարինեց նրան և զբաղեցրեց իր երկրորդ ժամկետի մնացած մասը։ Իր պաշտոնավարման առաջին ելույթում Տեմերը կոչ է արել ստեղծել «ազգային փրկության» կառավարություն և խնդրել բրազիլացի ժողովրդի վստահությունը[10]։ Նաև հայտարարել է կենսաթոշակային համակարգի և աշխատանքային օրենսդրությունը հիմնանորոգելու, ինչպես նաև պետական ծախսերը սահմանափակելու իր մտադրության մասին[11]։

2017 թվականի հարցումը ցույց է տվել, որ Տեմերի վարչակազմը ստացել է հանրության 7%-ի հավանությունը, ընդ որում հարցվածների 76%-ը կողմ է եղել Տեմերի հրաժարականին[12]։ Չնայած համատարած բողոքներին՝ Տեմերը հրաժարվել է հրաժարական տալ[13]։ 2018 թվականին Բրազիլիայի համընդհանուր ընտրություններում Տեմերը չառաջադրվեց նախագահի պաշտոնում և նրան հաջորդել է Ժաիր Բոլսոնարուն։

Վաղ կյանք և կրթություն խմբագրել

Միշել Տեմերը ծնվել է Սան Պաուլո նահանգի Տիետե քաղաքում, Տեմերը Նախուլ «Միգել» Էլիաս Տեմեր Լուլիայի և Մարչի Բարբար Լուլիայի որդին է՝ մարոնիական կաթոլիկ լիբանանցի ներգաղթյալներ, ովքեր Բրազիլիա են եկել 1925 թվականին[14][15]։ Նրա ծնողները երեք ավագ եղբայրների ու քույրերի հետ ներգաղթել են Բրազիլիա՝ հյուսիսային Լիբանանում գտնվող Բտաաբուրա փոքրիկ գյուղից՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի պատճառով սովից և անկայունությունից փրկվելու համար։ Բրազիլիայում նրա ծնողները ևս հինգ երեխա են ունեցել, իսկ Տեմերը նրանցից ամենափոքրն է։ Տեմերը վարժ չի տիրապետում արաբերենին, բայց կարողանում է տարբերել այդ լեզվով խոսակցության թեման[16][17][18]։

Մանուկ հասակում Տեմերը երազում էր դաշնակահար դառնալ։ Սակայն նրա քաղաքում դաշնամուրի ուսուցիչներ չկային[19]։ Դեռահաս տարիքում նա ցանկանում էր գրող դառնալ[20]։ Ավագ դպրոցի առաջին կուրսում քիմիայի և ֆիզիկայի դասերը ձախողելուց հետո նա հրաժարվեց «curso científico» դասընթացից, որն առաջնահերթություն էր տալիս ճշգրիտ գիտություններին և մաթեմատիկային։ 1957 թվականին նա տեղափոխվեց Սան Պաուլո՝ ավարտելու միջնակարգ դպրոցը «curso classico»-ում, որը կազմված էր հիմնականում հումանիտար գիտությունների և լեզուների առարկաներից։

1959 թվականին, ինչպես իր չորս ավագ եղբայրները, նա ընդունվեց Սան Պաուլոյի համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետը, որն ավարտեց 1963 թվականին[21]։ Ուսումնառության առաջին տարում նա մտել է քաղաքականություն՝ դառնալով դպրոցի ուսանողական միության գանձապահ։ 1962 թվականին Տեմերն առաջադրվել է միության նախագահի պաշտոնի համար, սակայն 82 ձայնի տարբերությամբ պարտվել է[21]։

Տեմերը չեզոք է մնացել մինչև 1964 թվականի պետական հեղաշրջումը[20]։ Ռազմական իշխանության սկզբնավորմամբ նա հեռացավ քաղաքականությունից։ 1974 թվականին նա ստացել է հանրային իրավունքի դոկտորի աստիճան Սան Պաուլոյի Հայրապետական կաթոլիկ համալսարանից (ՍՊ-ՀԿՀ)։

Տեմերը բազմիցս հաստատել է, որ ինքը կաթոլիկ է[22]։

Ակադեմիական կարիերա խմբագրել

 
Փոխնախագահ Տեմերը ստանում է «Դատական արժանիքների համար» մեդալ, 2013 թվականի հոկտեմբեր:

1968 թվականին Տեմերը սկսեց սահմանադրական իրավունք դասավանդել ՍՊ-ՀԿՀ-ում, որտեղ նա նաև դասավանդում էր քաղաքացիական իրավունք, եղել է ասպիրանտուրայի բաժնի և Բրազիլիայի սահմանադրական իրավունքի ինստիտուտի տնօրեն, ինչպես նաև Սահմանադրական իրավունքի Իբերա-Ամերիկյան ինստիտուտի անդամ։

Հրատարակություններ խմբագրել

Տեմերը սահմանադրական իրավունքի չորս հիմնական աշխատություններ է հրատարակել։ Նրա ամենահայտնի գիրքը «սահմանադրական իրավունքի տարրեր»-ն է, որը հրատարակվել է 1982 թվականին և վաճառվել է ավելի քան 240,000 օրինակով[23]։ Գրքում հիմնական ուշադրությունը տրված է բրազիլական պետության կազմակերպման, հատկապես իշխանությունների տարանջատման վրա։

Նրա 2006 թվականի «Ժողովրդավարություն և քաղաքացիություն» գիրքը ընդգծեց օրենքի արդիականությունը և ներառեց նրա ելույթներից մի քանիսը որպես դաշնային պատգամավոր։ Իր աշխատություններում նա իրեն դրսևորել է որպես պառլամենտարիզմի և քաղաքական հետկանչման համակարգի կողմնակից՝ ընդդիմանալով տնտեսական ինտերվենցիաներին և հարկերի բարձրացմանը[24]։

Սակայն նա իրեն գրող համարեց միայն 2013 թվականին, երբ հրատարակեց «Անանուն մտերմություն» բանաստեղծությունների ժողովածուն։ Այն բաղկացած է 120 բանաստեղծություններից, որոնցից շատերը գրվել են անձեռոցիկների վրա Սան Պաուլո-Բրազիլիա թռիչքի ժամանակ[24]։ Տեմերն ասել է, որ բանաստեղծություններ գրելն օգնել է իրեն վերականգնվել «օրենսդրական քաղաքականության ամուլ ասպարեզից»[25]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Առողջական վիճակ խմբագրել

2017 թվականի վերջին երկու ամիսների ընթացքում Տեմերը երեք անգամ վիրահատվում է[26]։ Հոկտեմբերի 27-ին նա շագանակագեղձի վիրահատություն է տանում[26]։ Ըստ նախագահի մամուլի ծառայության՝ վիրահատությունն անցել էր առանց բարդությունների[26]։ Նրա մոտ ախտորոշվել էր շագանակագեղձի բարորակ գերաճ[26]։ Դեկտեմբերի 30-ին բժիշկները Բրազիլիայի նախագահ Միշել Տեմերի մոտ ախտորոշում են միզուղիների վարակ[26]։ Նախագահը հետազոտվում է Բրազիլիայի մայրաքաղաքի նախագահական նստավայրում՝ Ժաբուրու պալատում, որտեղ Տեմերն ապրում էր կնոջ և որդու հետ[26]։ Ավելի վաղ Տեմերը ստիպված է լինում չեղարկել հանգստյան օրերին Ռիո դե Ժանեյրո նշանակված այցը[26]։ Նա մտադիր էր Ամանորը դիմավորել Ռեստինգա դա Մարամբայա ռազմածովային բազայում, սակայն դրա տարածքում բացակայող բժշկական ենթակառուցվածքի պատճառով հրաժարվում այդ մտքից[26]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. http://londres.itamaraty.gov.br/en-us/president_michel_temer.xml
  2. 2,0 2,1 Cardenas N. Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  5. 5,0 5,1 http://www.fgv.br/cpdoc/acervo/dicionarios/verbete-biografico/michel-miguel-elias-temer-lulia
  6. 6,0 6,1 https://gcn.net.br/noticias/318480/franca/2018/4/m
  7. 7,0 7,1 https://noticias.uol.com.br/politica/ultimas-noticias/2016/05/12/jovem-temer-ganhava-correio-elegante-e-fazia-mais-politica-do-que-estudava.htm
  8. 8,0 8,1 Ordens Honoríficas Portuguesas
  9. Watts, Jonathan (2016 թ․ մայիսի 12). «Dilma Rousseff suspended as senate votes to impeach Brazilian president». The Guardian (անգլերեն). ISSN 0261-3077. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  10. «Brazil impeachment: New leader Temer calls for trust». BBC News. British Broadcasting Corporation. 2016 թ․ մայիսի 13. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 13-ին.
  11. Magalhaes, Luciana; Jelmayer, Rogerio (2016 թ․ օգոստոսի 31). «Michel Temer Seeks New Start as Brazil's President». The Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 3-ին.
  12. Phillips, Dom (2017 թ․ հունիսի 26). «President Michel Temer of Brazil Is Charged With Corruption». The New York Times. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 23-ին.
  13. Romero, Simon (2017 թ․ մայիսի 26). «Their Government in Chaos, Brazilians Fear the Joke Is on Them». The New York Times. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 28-ին.
  14. «Biografia – Michel Temer, presidente da República». Portal do Planalto (պորտուգալերեն). 2016 թ․ մայիսի 12.
  15. Arias, Juan (2015 թ․ ապրիլի 10). «O cardeal Temer». El País Brasil (պորտուգալերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  16. Daniel, Isaura (2013 թ․ մարտի 25). «Os planos de Michel Temer para o mundo árabe». ANBA.com.br. Agência de Notícias Brasil-Árabe. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
  17. «Conciliador, 'charmosão' e 'mordomo de filme de consternação': afinal, quem é Michel Temer». Entretenimento bit. 2016 թ․ մարտի 30. Վերցված է 2016 թ․ ապրիլի 26-ին.
  18. Bercito, Diogo (2015 թ․ հունիսի 14). «Origem de políticos brasileiros, Líbano tem rua com nome de Michel Temer». Folha de S.Paulo (պորտուգալերեն). Grupo Folha. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 2-ին.
  19. Ceolin, Adriano; Motta, Severino. «Agora com Dilma, Temer quase foi vice de Serra». Último Segundo. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 22-ին.
  20. 20,0 20,1 Rodas, Sérgio. «Se houver impeachment, Michel Temer será 22º advogado a presidir o Brasil». Consultor Jurídico (բրազիլական պորտուգալերեն). Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 22-ին.
  21. 21,0 21,1 Cappelletti, Milton. «Michel Temer, o paciente. Quem é o sucessor de Dilma Rousseff». Observador (եվրոպական պորտուգալերեն). Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 23-ին.
  22. «Vilarejo libanês do 'filho Michel Temer' segue igreja ortodoxa grega». Folha de S.Paulo. Grupo Folha. 2016 թ․ մայիսի 8. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 2-ին.
  23. Guimarães, Thiago (2016 թ․ մարտի 31). «Conheça Temer, poeta chamado de 'charmosão' e de professor 'bonzinho'». Folha de S.Paulo (պորտուգալերեն). Grupo Folha. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 23-ին.
  24. 24,0 24,1 «Livros revelam posições de Temer, que também se arriscou na poesia». Consultor Jurídico (բրազիլական պորտուգալերեն). Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 23-ին.
  25. «Michel Temer lança livro de poesia em São Paulo». www.faditu.com.br (բրազիլական պորտուգալերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 1-ին. Վերցված է 2017 թ․ հունվարի 23-ին.
  26. 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 26,7 «Globo. Բրազիլիայի նախագահի մոտ միզուղիների վարակ են ախտորոշել». news.am. Վերցված է 2023 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.