Մարտին Ֆիցժերալդ Լոուրենս (անգլ.՝ Martin Fitzgerald Lawrence, ապրիլի 16, 1965(1965-04-16)[2], Ֆրանկֆուրտ, Դարմշտադտի վարչական շրջան, Հեսսեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն), ամերիկյան դերասան է, պրոդյուսեր, ռեժիսոր և սցենարիստ։ Նա հանդիսատեսներին առավել հայտնի է «Կորցնելու ոչինչ չկա», «Ադամանդե ոստիկանը», «Վատ տղաները», «Մեծ մայրիկի տունը», «Ազգային անվտանգություն» ֆիլմերից։

Մարտին Լոուրենս
Մարտին Լոուրենս, 2013 թվական
Հասակը171 սմ[1]
Ծնվել էապրիլի 16, 1965(1965-04-16)[2] (58 տարեկան)
ԾննդավայրՖրանկֆուրտ, Դարմշտադտի վարչական շրջան, Հեսսեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն
ԿրթությունFriendly High School? և Eleanor Roosevelt High School?
Քաղաքացիություն ԱՄՆ և  Գերմանիա[3]
ԿրոնSalvita Decorte?[4]
Այլ անուն(ներ)Մարտին Ֆիցժերալդ Լոուրենս
Martin Fitzgerald Lawrence
Մասնագիտությունկատակերգու, կինոռեժիսոր, կինոպրոդյուսեր, հնչյունավորող, սցենարիստ, հեռուստատեսային դերասան և կինոդերասան
Ակտիվ շրջան1985–այժմ[1]
ԺանրերԿատակերգություն[1]
Ընտրանի"Մեծ մայրիկի տունը",
"Ադամանդե ոստիկանը",
"Վատ տղաները"
Ամուսին(ներ)Պատրիսիա Սաուտհոլ
(ամուսնալուծված)
(1 երեխա),
Շամիկա Գիբս
(ամուսնալուծված)
(2 երեխա),
Փեթ Սմիթ
(1 երեխա)[1]
Երեխա(ներ)4 երեխա

Կենսագրություն խմբագրել

Մարտին Լոուրենսը ծնվել է Մայնի Ֆրանկֆուրտում, Գերմանիա, որտեղ նրա հայրը՝ Ջոն Լոուրենսը, ծառայում էր ամերիկյան զինված ուժերում։ Նրանից հետո, երբ նրա ծնողները բաժանվում են 1973 թվականին, Մարտինը հազվադեպ է տեսնում հորը, որն այդ ժամանակ ոստիկան էր աշխատում։ Նրա մայրը՝ Հլորան, աշխատում էր մի քանի վայրերում, որպեսզի դրանով պահի իր ընտանիքը։ Մարտինը, ինչպես ենթադրում են, հանդիսանում է դերասաններ Չարլի Մերֆիի և Էդի Մերֆիի ազգականը և ունի հարազատ եղբայր՝ Ռեյ Պրոկտեր։

Մարտինի մոտ վաղ տարիներից են արտահայտվում կատակերգական ունակություններ։ Ինչպես հաստատում է անձամբ Լոուրենսը, նա միշտ կարողանում էր զվարճացնել իր մորը, ով ստիպված էր միայնակ մեծացնել վեց երեխաներին (հայրը լքել էր ընտանիքը և վերադարձել Գերմանիա)։ Արդեն դպրոցում նրան հաջողվում էր զվարճացնել և պահել հանդիսատեսի մեծ ուշադրությունը։ Այդ պատճառով, այն ժամանակ, երբ Մարտինը սկսում է ինքնուրույն կյանքը և ստանում է բարձրագույն կրթություն, նա վերջնականապես որոշում է դառնալ կատակերգական դերասան։ Նրա կարիերան սկսվում է Վաշինգտոնի գիշերային ակումբներում ելույթներից։ Պատմելով իր կյանքի այդ ժամանակաշրջանի մասին, դերասանն ասում է, որ այդ ելույթները նրան անհրաժեշտ էին, որպեսզի վստահություն ձեռք բերի իր նկատմամբ. եթե նա կարողանա զվարճացնել գիշերային ակումբի հաճախորդներին, ապա նա կստիպի ծիծաղել յուրաքանչյուրին։

Մեծ կինոյում Լոուրենսը նորամուտում է «Արա ինչպես կարգն է» («Do the Right Thing», ռեժիսոր Սպայկ Լի, 1989 թվական) ֆիլմում, որից հետո Հոլիվուդից սկսում են կանոնավոր առաջարկություններ գալ՝ «Տնային երեկույթ» («House Party», 1990 թվական), «Տնային երեկույթ 2» («House Party 2», 1991 թվական), «Կեղտոտ զրույցներ կեսգիշերին» («Talkin' Dirty After Dark», 1991 թվական) և «Բումերանգ» («Boomerang», 1992 թվական), որտեղ Լոուրենսը նկարահանվում է Էդի Մերֆիի հետ։ Սակայն դրանք ոչ մեծ, ավելի շուտ, էպիզոդիկ դերեր էին։

Հիմնական հանրաճանաչություն Լոուրենսին բերում են նրա մասնակցությունները հեռուստատեսաին շոուներում։ Առաջին իսկ հաղորդումները, որտեղ հայտնվում է Մարտին Լոուրենսը, նրան հանրաճանաչություն են բերում որպես յուրօրինակ կատակերգական դերասանի։ Ավելին, արդեն 1993 թվականին նա դառնում է «Մարտին» («Martin») սեփական հեռուստատեսային շոուի հաղորդավարը, որը հաջողությամբ հեռարձակվում էր «Fox-TV» մալուխային հեռոուստաալիքով։

Շոուի ընթացքում Մարտինը իրեն դրսևորւմ էր որպես շատ բազմադեմ կատակերգակ, ոչ միայն կատարելով հաղորդավարի գործունեությունը, այլ նաև խաղալով հերոսի մոր դերը, ինչը բառացիորեն հանդիսատեսին հիացմունք է պատճառում։ Եվ դա չնայած յուրահատուկ, կոպիտ հումորի, տեղ-տեղ տատանվելով գռեհկության սահմանին։ «Մարտին» շոուի հանրաճանաչության աճի մասին է վկայում նաև այն փաստը, որ նույնիսկ ամերիկյան գրաքննությունը, որը սկզբնապես թույլատրում էր ուղիղ եթերում «ass» բառի միայն մեկանգամյա օգտագործումը, շուտով Մարտին Լոուրենսին թույլատրում է օգտագործել այդ հայհոյանքը առանց սահմանափակման։ Այդ նույն 1993 թվականին «Մարտին» շոուն ճանաչվում է լավագույն հեռուստաշոուն Ամերիկայում և հետագա հինգ տարիների ընթացքում մնում է ամենահանրաճանաչը հեռուստադիտողների մոտ, թոփային տեղեր զբաղեցնելով վարկանիշներում։ Մարտին Լոուրենսի սրաթափանցությունը և սրամտությունը, որը թույլ է տալիս վեր բարձրանալ ստերեոտիպներից, բերում են նրան, որ 1994 թվականին նա ճանաչվում է ԱՄՆ-ի լավագույն կատակերգուն։

Ճիշտ է, այդ ամենը անհետևանք չի անցնում։ Սկսած 1994 թվականից, Մարտին Լոուրենսի անունը կանոնավորապես հիշատակվում է մամուլում բազմաթիվ սկանդալների պատճառով։ Ընդունելով հոգեմետ թմրանյութեր, դերասանը ժամանակ առ ժամանակ դառնում էր ուղղակի խելագար և իրեն թույլ էր տալիս վայրենի արարմունքներ։ Այսպես, 1994 թվականին, լպիրշ կատակների համար նրան հեռացնում են «Ուղիղ եթեր շաբաթ երեկոյան» հաղորդումից։ Այդ իրադարձությունը դառնում է սոսկ առաջին օղակը սկանդալների շղթայում։ Այնուհետև՝ ավելի շատ։ 1996 թվականին, զենքը ձեռքին հայտնվելով մարդաշատ խաչմերուկներից մեկում, նա կաղտոտ հայհոյում է և իրեն պահում է կարծես խելագար։ Իսկ երկու ամիս անց ձերբակալվում և դատապարտվում է ուղղիչ-աշխատանքային աշխատանքների առանց ազատության զրկման՝ օդանավակայանում զենքը օդանավ անցկացնելու փորձի համար։ Լոուրենսի շուրջ սկանդալներին ավելանում են նաև սեքսուալ ոտնձգությունների մեղադրանքները, կնոջ հետ աղմկալից ամուսնալուծությունը, կոպիտ արարքները նկարահանման հրապարակում, գիշերային ակումբի հաճախորդի վրա հարձակումը և բուժումը վերականգնողական կենտրոնում։

Սակայն այդ ամենը չի խանգարում Մարտին Լոուրենսին հաջող նկարահանվել։ Տարօրինակ է, սակայն, լինելով ոստիկանության հսկողութան տակ, Լոուրենսը խաղում է ոստիկան Մարկուս Բարնետի դերը, Մայքլ Բեյի «Վատ տղաները» («Bad Boys», 1995 թվական) ֆիլմի գլխավոր դերերից մեկը։ Ֆիլմը արագ հիթ է դառնում, թույլ տալով մինչև վերջ բացահայտվելու Լուորենսի դերասանական տաղանդին։ Իսկ դրան հաջորդած «Կորցնելու ոչինչ չկա» («Nothing to Lose», 1997 թվական), «Ցմահ» («Life», 1999 թվական) և «Ադամանդե ոստիկանը» («Blue Streak», 1999 թվական) ֆիլմերը միայն ամրապնդում են հաջողությունը։ Այսօրվա դրությամբ Մարտին Լոուրենսի ֆիլմագրությունը կազմում է ավելի քան երկու տասնյակ ֆիլմեր, որոնց շարքում են «Մեծ մայրիկի տունը» («Big Momma's House», 2000 թվական), որից հետո դերասանի հոնորարները գերազանցում են 10 միլիոն դոլլարը, «Սև ասպետը» («Black Knight», 2001 թվական), «Ազգային անվտանգություն» («National Security», 2003 թվական), «Վատ տղաները 2» («Bad Boys II», 2003 թվական) և այլն։

Բացի դերասանական աշխատանքներից, Մարտին Լոուրենսը հայտնի է որպես տաղանդավոր ռեժիսոր և պրոդյուսեր։ Նրա «Փոքր սահման սիրո և ատելության միջև» («A Thin Line Between Love and Hate», 1996 թվական), «Մեծ մայրիկի տունը» («Big Momma's House», 2000 թվական) և «Մեծ մայրիկի տունը 2» («Big Momma's House 2», 2006 թվական), «Ի՞նչ կարող էր լինել ավելի վատ» («What's the Worst That Could Happen?», 2001 թվական), «Ազգային անվտանգություն» («National Security», 2003 թվական) ֆիլմերը ոչ միայն բերում են հսկայական եկամուտներ նրանց հեղինակներին, այլ նաև վայելում են անփոփոխ հաջողություն վարձույթում[5]։

2001 թվականին, ի նշան Լոուրենսի որպես դերասանի, ռեժիսորի և պրոդյուսերի ավանդի ճանաչման, նրա ձեռքերի և ոտքերի դրոշմները հավերժացվում են Հոլլիվուդյան ծառուղիում։

Ֆիլմագրություն խմբագրել

Դերակատարումներ խմբագրել

Թիվ Ֆիլմի անուն Բնօրինակի անվանումը Դերը Ժանրը Ռեժիսոր Խաղընկերներ
1985-1988 Հիմա ի՞նչ է պատահել What's Happening Now! Մորիս Վարֆիելդ Կատակերգություն,
Սերիալ
Թոնի Սինգլթերի
և այլք
1989 Մի քիչ տարօրինակ է A Little Bit Strange Սիդնեյ Մասթերսոն Կատակերգություն
1989 Արա ինչպես կարգն է Do the Right Thing Ցի Դրամա Սլայկ Լի
1989 Տնային երեկույթ House Party Bilal Դրամա,
Մելոդրամա,
Կատակերգություն
Ռեջինալդ Հալդին
1990 Համերը, Սլամերը և Սլայդը Hammer, Slammer, & Slade Վիլլի Կատակերգություն Մայքլ Շուլց
1990 Կիդ-Ն-Փլեյ Kid 'n' Play Ուիզ / Հարբի (հնչյունավորում) Մուլտֆիլմ
Կատակերգություն
Կարեն Պետերսոն
1991 Տնային երեկույթ 2 House Party 2 Բիլալ Դրամա,
Մելոդրամա,
Կատակերգություն
Ջորջ Ջեքսոն,
Դագ ՄաքԳենրի
1991 Անձնական ժամանակ Private Times Կատակերգություն Ստեն Լետեն
1991 Կեղտոտ զրույցներ կեսգիշերին Talkin' Dirty After Dark Թերի Կատակերգություն Թեփեր Կարև
1992 Բումերանգ Boomerang Թայլեր Կատակերգություն,
Մելոդրամա
Ռեջինալդ Հադլին Էդի Մերֆի,
Հոլի Բերի
1992-1997 Մարտին Martin Մարտին Փեյն Կատակերգություն,
Դրամա,
Մելոդրամա
Գերեթ Քեյթ,
Թոնի Սինգլթերի,
Չաք Վինսոն,
և այլք
1995 Վատ տղաները Bad Boys Մարկուս Բերնե Կատակերգություն,
Մարտական,
Թրիլեր,
Քրեական
Մայքլ Բեյ Ուիլ Սմիթ,
Թեա Լեոնի
1996 Փոքր սահման սիրո և ատելության միջև A Thin Line Between Love and Hate Դարնել Կատակերգություն,
Մելոդրամա,
Թրիլեր
Մարտին Լոուրենս
1997 Կորցնելու ոչինչ չկա Nothing to Lose Թերենս Փոլ Դեվիդսոն Կատակերգություն,
Մարտական,
Քրեական
Սթիվ Օդեկերկ Թիմ Ռոբինս
1999 Ցմահ Life Կլաուդ Բենքս Կատակերգություն,
Դրամա,
Քրեական
Թեդ Դեմմե Էդի Մերֆի,
Էնթոնի Անդերսոն
1999 Ադամանդե ոստիկանը Blue Streak Մայլս Լոգան Կատակերգություն,
Քրեական,
Թրիլեր,
Մարտական
Լես Մեյֆիլդ Լյուկ Ուիլսոն
2000 Մեծ մայրիկի տունը Big Momma's House Մալկոլմ Թերներ / Մեծ Մայրիկ Կատակերգություն Ռաջա Գոնսել Նիա Լոնգ,
Փոլ Ջամատի
2001 Ի՞նչ կարող էր լինել ավելի վատ What's the Worst That Could Happen? Քևին Քաֆերի Կատակերգություն,
Քրեական
Սեմ Ուայզման Դենի Դե Վիտո
2001 Սև ասպետը Black Knight Ջամալ Վոլկեր, Սկայուոլկեր Կատակերգություն,
Ֆենտեզի,
Արկածային
Ջիլ Ջանգեր Մարշա Թոմասոն
2003 Ազգային անվտանգություն National Security Էրլ Մոնտգոմերի Կատակերգություն,
Մարտական,
Թրիլեր,
Քրեական
Դենիս Դուգան Սթիվ Զան,
Էրիկ Ռոբերտս
2003 Վատ տղաները 2 Bad Boys II Դետեկտիվ Մարկուս Բերնե Մարտական,
Թրիլեր,
Քրեական
Մայքլ Բեյ Ուիլ Սմիթ,
Գեբրիել Յունիոն,
Ջորդի Մոլյա,
Պետեր Ստորմարե
2005 Հետ ցատկ Rebound Ռոյ Մաքկորմիկ Կատակերգություն,
Ընտանեկան,
Սպորտային
Սթիվ Կար
2006 Մեծ մայրիկի տունը 2 Big Momma's House 2 Մալկոլմ Թերներ / Մեծ Մայրիկ Կատակերգություն,
Մարտական
Ջոն Ուայթսթել Նիա Լոնգ
2006 Որսաշրջան Open Season Բուգ (ձայն) Կատակերգություն,
Մուլտֆիլմ,
Ընտանեկան,
Արկածային
Ռոջեր Ալերս,
Ջիլ Կալտոն,
Էնթոնի Սթաչի
Էշթոն Քաթչեր
2006 Բուգը և Էլիոթը. Կեսգիշերային թխվածքային փախուստ Boog and Elliot's Midnight Bun Run Բուգ (ձայն) Մուլտֆիլմ,
Կարճամետրաժ
Ջիլ Կալտոն,
Էնթոնի Սթաչի
Էշթոն Քաթչեր
2007 Իրական վարազներ Wild Hogs Բոբի Դևիս Կատակերգություն,
Մարտական
Ուոլթ Բեկեր Ջոն Տրավոլտա
2008 Բարի գալուստ տուն, Ռոսկո Ջենկինս Welcome Home, Roscoe Jenkins Ռոսկո Ջենկինս Կատակերգություն,
Մելոդրամա
Մալկոլմ Դ. Լի
2008 Հայրիկի աղջիկը College Road Trip Ջեյմս Կատակերգություն,
Դրամա,
Ընտանեկան
Ռոջեր Քեմբլ
2010 Մահ թաղման ժամանակ Death at a Funeral Ռայան Կատակերգություն Նիլ Լաբուտ Քրիս Ռոք,
Լյուկ Ուիլսոն,
Դենի Գլովեր,
Զոի Սալդանա
2011 Մեծ մայրիկները. Տղան ինչպես հայրը Big Mommas։ Like Father, Like Son Մալկոլմ Թերներ / Մեծ Մայրիկ Կատակերգություն Ջոն Ուայթսթել
2012 Մարտին Լոուրենսի անանուն նախագիծը Untitled Martin Lawrence Project Ռեյ Բարկեր Կատակերգություն Ֆրեդ Սևիջ
Վատ տղաները 3 Bad Boys 3 Դետեկտիվ Մարկուս Բերնե Մարտական,
Թրիլեր,
Քրեական
Մայքլ Բեյ Ուիլ Սմիթ

Պրոդյուսեր խմբագրել

Թիվ Ֆիլմի անուն Բնօրինակի անվանումը
1992-1997 Մարտին Martin
1994 Մարտին Լոուրենս. Դու այնքան խելացնոր ես You So Crazy
1996 Փոքր սահման սիրո և ատելության միջև A Thin Line Between Love and Hate
2000 Մեծ մայրիկի տունը Big Momma's House
2001 Ի՞նչ կարող էր լինել ավելի վատ What's the Worst That Could Happen?
2001 Սև ասպետը Black Knight
2002 Մարտին Լոուրենս. Ապրում ենք Martin Lawrence Live։ Runteldat
2003 Ազգային անվտանգություն National Security
2005 Հետ ցատկ Rebound
2006 Մեծ Մայրիկի տունը 2 Big Momma's House 2

Սցենարիստ խմբագրել

Թիվ Ֆիլմի անուն Բնօրինակի անվանումը
1989-1992 Մեկ գիշեր կանգնած (сериал) One Night Stand
1992-1997 Մարտին Martin
1994 Մարտին Լոուրենս. Դու այնքան խելացնոր ես You So Crazy
1996 Փոքր սահման սիրո և ատելության միջև A Thin Line Between Love and Hate
2002 Մարտին Լոուրենս. Ապրում ենք Martin Lawrence Live։ Runteldat

Ռեժիսոր խմբագրել

Թիվ Ֆիլմի անուն Բնօրինակի անվանումը
1996 Փոքր սահման սիրո և ատելության միջև A Thin Line Between Love and Hate

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «kinopoisk». Վերցված է 2015 Նոյեմբերի 26-ին.
  2. 2,0 2,1 GeneaStar
  3. https://constitutioncenter.org/blog/10-famous-people-who-could-face-citizenship-issues-as-candidates
  4. https://hollowverse.com/martin-lawrence/
  5. Big Momma's House 3: once, twice, three times a fake lady