Մարիա Յակովլևնա Բայկո (մարտի 2, 1931(1931-03-02), Jabłonica Ruska, Gmina Dydnia, Brzozów County, Լեհաստան - նոյեմբերի 18, 2020(2020-11-18), Լվով, Ուկրաինա), խորհրդային երգչուհի (մեցցո-սոպրանո

Մարիա Բայկո
Ծնվել էմարտի 2, 1931(1931-03-02)
ԾննդավայրJabłonica Ruska, Gmina Dydnia, Brzozów County, Լեհաստան
Մահացել էնոյեմբերի 18, 2020(2020-11-18) (89 տարեկան)
Մահվան վայրԼվով, Ուկրաինա
ԳերեզմանԼիչակիվ գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ուկրաինա
ԿրթությունԼվովի Նիկոլա Լիսենկոյի անվան ազգային երաժշտական ​​ակադեմիա
Մասնագիտություներգչուհի և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրԼվովի Նիկոլա Լիսենկոյի անվան ազգային երաժշտական ​​ակադեմիա
ԱմուսինVasiliy Odrekhovskiy?
Պարգևներ և
մրցանակներ
«Պատվո նշան» շքանշան
Ուկրաինական ԽՍՀ ժողովրդական արտիստ
Օլգա իշխանուհու III աստիճանի շքանշան[1] և «Ուկրաինայի անկախության 20-ամյակի» հոբելյանական մեդալ[2]
ԱնդամությունBaiko Sisters?
ԵրեխաներVolodymyr Odrekhivskyi? և Q117750257?

Կենսագրություն խմբագրել

Մարիա Բայկոն ծնվել է 1931 թվականի մարտի 2-ին Յաբլոնիցա գյուղում։ Ելույթ է ունեցել Բայկո քույրերի եռյակում՝ իր քույրերի՝ Դանիիլայի և Նինայի հետ։

Երգացանկում ընդգրկվել են ուկրաինական ժողովրդական երգեր, ռոմանսներ Ն. Լիսենկո, Ս. Լյուդկևիչ, Ա. Կոս-Անատոլսկի, Բ. Ֆիլց, Վ. Բարվինսկի։

Մենահամերգով հանդես է եկել Տերնոպոլում (1990), մասնակցել է Ս. Կրուշելնիցկայայի անվան երգիչների (1990-1998), Տերնոպոլի «Լեմկովշչինա» ընկերության ստեղծմանը (1990), Լեմկովյան մշակույթի փառատոների Մոնաստիրիսկա քաղաքում (1991, 2001-2002) և Բերեժանսկի շրջանի Գուտիսկո գյուղում (1999), Վ. Վիխրուշչի հիշատակի երեկոյին (2002)։ Լվովի Նիկոլայ Լիսենկոյի անվան պետական կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր է։

Գիտական կարիերա խմբագրել

1982 թվականին դարձել է Լվովի Նիկոլայ Լիսենկոյի անվան պետական կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր (ներկայում՝ Նիկոլայ Լիսենկոյի անվան բարձրագույն երաժշտական ինստիտուտ)։

Գիտական աշխատանքները նվիրված են ուկրաինական երգին և նրա ստեղծողներին։ Աշխատում է ինքնակենսագրական գրքի վրա։

Պետական մրցանակներ խմբագրել

  • ՈՒԽՍՀ Տարաս Շևչենկոյի անվան ազգային մրցանակ (1976) – համերգային ծրագրերի համար (1973-1975),
  • «Ուկրաինայի անկախության 20 տարի» հոբելյանական մեդալ (19 օգոստոսի, 2011)[3],
  • Իշխանուհի Օլգայի III աստիճանի շքանշան (2008)[4],
  • «Պատվո նշան» շքանշան (24 նոյեմբերի, 1960)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Աղբյուրներ խմբագրել

  • «Немає щасливіших людей, аніж ті, що кохаються в музиці» //Курій Юлія, «Експрес», № 131 (5488), 25 листопада 2011-2.12-2010, с. 11

Գրականություն խմբագրել

  • В. Барна, І. Дуда. Байко // Тернопільський енциклопедичний словник: у 4 т. / редкол.: Г. Яворський та ін. — Тернопіль: Видавничо-поліграфічний комбінат «Збруч», 2004. — Т. 1: А — Й. — 696 с. — ISBN 966-528-197-6.
  • Бабюк Л. Присвячується Д. Січинському // Музика. — 1986. — № 1;
  • Білинська М. Чудовий спів і акомпанемент. Концерт М. Байко і Я. Матюхи // Жовтень. — 1987. — № 4;
  • її ж. Чудовий ансамбль [Творчий звіт М. Байко і Т. Лаголи] // Вільна Україна. — 1966. — 20 листоп.;
  • її ж. Звітують педагоги консерваторії [М. Байко та Т. Лагола] // КіЖ. — 1968. — 26 груд.;
  • її ж. Пісні Франкового краю співає Марія Байко. Анотація // Всесоюз. студия грамзаписи «Мелодия». — М., 1983;
  • Павлишин С. Марія Байко / Супровід, текст до CD укр. та англ. МОР-ми. — Л., 2003;
  • Мисько-Пасічник Р. «Гей, лети, павутиння» // Митці Львівщини. Календар знаменних і пам’ятних дат на 2006 рік. — Л., 2006.