Վիքիպեդիա

Մարիան Անդերսոն

Մարիան Անդերսոն, (անգլ.՝ Marian Anderson, փետրվարի 21, 1897(1897-02-21)[1][2][3][…], Ֆիլադելֆիա, Փենսիլվանիա[3][4] - ապրիլի 8, 1993(1993-04-08)[2][3][5][…], Պորտլենդ, Օրեգոն[3]), Ֆիլադելֆիա, 20-րդ դարի ամերիկյան երգչուհի, վառ արտահայտված կոնտրալտո[15]։ 1925 թ. մեներգիչների Նյու Յորքի մրցույթում շահել է առաջին մրցանակ։ Համերգներ է տվել շատ երկարներում (ԽՍՀՄ-ում՝ 1935 թ.)։ Օպերային բեմ է բարձրացել 1955 թ.. երգել է Նյու Յորքի «Մետրոպոլիտեն օպերա» թատրոնում (եղել է այդ թատրոնում հանդես եկած առաջին սևամորթ երգչուհին)։ Բացառիկ հարուստ ու մեծածավալ կոնտրալտոն հնարավորություն է ընձեռել Անդերսոնին կատարելու տարբեր բնույթի և ոճի ստեղծագործություններ։ Երգացանկում ընդգրկել է Բախի, Շուբերտի, Վերդիի, Սեն-Սանսի, Բրամսի, Սիբելիուսի, Մալերի ստեղծագործություններ, ինչպես նաև աֆրոամերիկացիների հոգևոր երգեր (սպիրիչուելներ)։

Մարիան Անդերսոն
անգլ.՝ Marian Anderson
Դիմանկար
Ծնվել էփետրվարի 21, 1897(1897-02-21)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՖիլադելֆիա, Փենսիլվանիա[3][4]
Մահացել էապրիլի 8, 1993(1993-04-08)[2][3][5][…] (96 տարեկան)
Մահվան վայրՊորտլենդ, Օրեգոն[3]
ԳերեզմանEden Cemetery[6]
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
Ազգությունաֆրոամերիկացի
ԿրթությունSouth Philadelphia High School?
Մասնագիտությունօպերային երգչուհի
ԱմուսինOrpheus Hodge Fisher?
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԱրվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա
 Marian Anderson Վիքիպահեստում
Արտաքին ձայնաֆայլեր
Anderson performing Schubert's Ave Maria; "Oh mio Fernando" from Donizetti's La favorite; Spirituals: "The Gospel Train", "My Soul Is Anchored in the Lord", "Tramping", on the steps of the Lincoln Memorial in 1939

Պարգևներ

խմբագրել
  Արտաքին ձայնաֆայլեր
  Anderson performing Brahms' Alto Rhapsody with Pierre Monteux conducting the San Francisco Symphony in 1945
  • 1939: Սփինգարնի մեդալ[16]
  • 1963: Ազատաթյան նախագահական մեդալ[17]
  • 1973: Փենսիլվանիայի համալսարանի Գլի ակումբի մրցանակ վաստակի համար (University of Pennsylvania Glee Club Award of Merit)[18]
  • 1973: ԱՄՆ-ի Կանանց ազգային փառքի սրահ (National Women's Hall of Fame)[19]
  • 1977: Միավորված ազգերի կազմակերպության Խաղաղության մրցանակ (United Nations Peace Prize)[20]
  • 1977: Նյու Յորք քաղաքի կողմից՝ Հենդելի մեդալիոն (New York City – Handel Medallion)[20]
  • 1977: ԱՄՆ Կոնգրեսի ոսկե մեդալ (Congressional Gold Medal)[21]
  • 1978: Քեննեդու անվան կենտրոնի պարգև (Kennedy Center Honors)[22]
  • 1980: ԱՄՆ գանձարանի հուշանվերային ոսկե մեդալ (United States Treasury Department gold commemorative medal)[23]
  • 1984: Նյու Յորք քաղաքի Էլեոնոր Ռուզվելտի անվան՝ մարդու իրավունքների մրցանակ (Eleanor Roosevelt Human Rights Award of the City of New York)[24]
  • 1986: Արվեստների ազգային մեդալ (National Medal of Arts)[25]
  • 1991: «Գրեմմի» մրցանակ՝ ստեղծագործական ողջ կյանքի ընթացքում ձեռք բերած նվաճումների համար (Grammy Lifetime Achievement Award)[26]
  • Պատվավոր դոկտորի կոչումներ՝ շնորհված Հովարդ և Թեմփլ համալսարանների, Սմիթ քոլեջի կողմից[27]

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 The Grove Book of Opera Singers — OUP, 2008. — P. 13. — 626 p. — ISBN 978-0-19-533765-5
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Southern E. Biographical Dictionary of Afro-American and African Musicians — Greenwood Publishing Group, 1982.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Encyclopædia Britannica
  6. ↑ http://dla.library.upenn.edu/cocoon/dla/pacscl/ead.html?fq=repository_facet%3A%22Eden%20Cemetery%22&id=PACSCL_HSP_EC01&
  7. ↑ Encyclopædia Britannica
  8. ↑ https://www.womenofthehall.org/inductee/marian-anderson/
  9. ↑ http://cwhf.org/inductees/arts-humanities/marian-anderson
  10. ↑ https://www.hws.edu/about/history/elizabeth-blackwell/award/default.aspx
  11. ↑ https://www.arts.gov/honors/medals/marian-anderson
  12. ↑ https://walkoffame.com/marian-anderson/
  13. ↑ https://www.spelman.edu/docs/honorary-degrees/honorary-degree-recipients---1977-present---as-of-november-2022---revised-(012023).pdf?sfvrsn=f4347e51_2
  14. ↑ https://www.washingtonpost.com/archive/lifestyle/1977/05/25/honoring-the-journals-women-of-the-year/f77a4b09-b4de-4be6-a382-cfcb18db1e4f/
  15. ↑ Дж.Лаури-Вольпи "Вокальные параллели". — «МУЗЫКА» Ленинградское отделение, 1972.
  16. ↑ «NAACP | Spingarn Medal Winners: 1915 to today». NAACP. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  17. ↑ «Presidential Medal of Freedom». John F. Kennedy: Presidential Library and Museum. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  18. ↑ «Penn Glee Club: Awards». Penn Glee Club. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  19. ↑ National Women's Hall of Fame, Marion Anderson
  20. ↑ 20,0 20,1 Quindlen, Anna (1977 թ․ փետրվարի 28). «Marian Anderson Honored at 75 by Carnegie Hall Concert». The New York Times. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  21. ↑ «The Congressional Gold Medal for Singer Marian Anderson». United States House of Representative: History, Art & Archives. 1977 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2020 թ․ սեպտեմբերի 1-ին.
  22. ↑ «KENNEDY CENTER HONORS 1978 {HONOREES: FRED ASTAIRE, RICHARD RODGERS, GEORGE BALANCHINE, MARIAN ANDERSON, ARTHUR RUBENSTEIN} (TV)». www.paleycenter.org.
  23. ↑ «Gold Sale: A Modern Gold Rush». The Charlotte Observer. 1980 թ․ հուլիսի 21.
  24. ↑ «Eleanor Roosevelt's Human Rights Efforts Remembered with Award». Tyler Morning Telegraph. 1984 թ․ հուլիսի 26.
  25. ↑ «Marian Anderson». NEA (անգլերեն). 2013 թ․ ապրիլի 9.
  26. ↑ «Lifetime Achievement Award». GRAMMY.com (անգլերեն). 2010 թ․ հոկտեմբերի 18.
  27. ↑ «Marian Anderson History | Marian Anderson Campaign». www.wcsu.edu.

Գրականություն

խմբագրել
  • Marian Anderson. My Lord, What a Mornin’. — New York: The Viking Press, 1956. (автобиография)
  • Vehanen K. Marian Anderson, A Portrait. — New York; London: McGraw-Hill Book Company; Whittlesey House, 1941.
  • Albus H.J. The 'Deep River' Girl: The Life of Marian Anderson in Story Form. — Grand Rapids : W.B. Eerdmans Publishing Co, 1949.
  • Stevenson J. Marian Anderson: Singing to the World. — Chicago: Encyclopedia Britannica Press, 1963.
  • Newman S.P. Marian Anderson: Lady from Philadelphia. — Philadelphia: Westminster Press, 1966.
  • Tobias T. Marian Anderson. — New York: Ty Crowell Co, 1972.
  • Sims J.L. Marian Anderson: An Annotated Bibliography and Discography. — Connecticut: Greenwood Press, 1981.
  • Ferris J. What I Had Was Singing: The Story of Marian Anderson. — Minneapolis: Carolrhoda Books,1994.
  • Keiler A. Marian Anderson: A Singer’s Journey. — New York: Scribner, 2000.
  • Broadwater A. Marian Anderson: Singer and Humanitarian. — Berkeley Heights: Enslow Publishers, 2000.
  • Freedman R. The Voice that Challenged a Nation: Marian Anderson and the Struggle for Equal Rights. — New York: Clarion Books, 2004.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիան Անդերսոն» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 389)։  
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մարիան_Անդերսոն&oldid=9516367» էջից