Ձմերուկ վայրի
| Ձմերուկ վայրի | |
 Ձմերուկ վայրի | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophytes) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Դդմածաղկավորներ (Cucurbitales) |
| Ընտանիք | Դդմազգիներ (Cucurbitaceae) |
| Տրիբա | Benincaseae |
| Ցեղ | Ձմերուկ (Citrullus) |
| Տեսակ | Ձմերուկ վայրի (C. colocynthis) |
| Միջազգային անվանում | |
| Citrullus colocynthis | |
Ձմերուկ վայրի (լատին․՝ Citrullus colocynthis), դդմազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն
խմբագրելՓռված կամ մագլցող ընձյուղներով, 1-2 մ երկարությամբ միամյա բույս է։ Տերևները խորդուբորդ են, հիմքում՝ սրտաձև և խոր-եռբաժան և փետրաձև բաժանված 1-2 մասերով։ Պսակը արտաքինից կանաչ է և խավոտ։ Պտուղի տրամագիծը 7-12 սմ է, բաց կանաչ, բազմասերմ, պտղամիսը չորոտ է[1]։
Տարածվածություն
խմբագրելՀայաստանում հանդիպում է միայն Մեղրու (Արաքս գետի ողողադաշտ Մեղրի քաղաքի մոտ) ֆլորիստիկական շրջանում։ Աճում է Առաջավոր և Միջին Ասիայում, Աֆրիկայում և Հնդկաստանում[1]։
էկոլոգիա
խմբագրելԱճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 600-700 մ բարձրությունների վրա, ժամանակավոր խոնավացող ավազագլաքարային գրունտերի վրա։ Ծաղկում է օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսներին, պտղաբերում՝ սեպտեմբեր-հոկտեմբերին[1]։
Պահպանություն
խմբագրելԿրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հավաքվել է մեկ անգամ՝ 1977 թվականին։ Տեսակին սպառնացող հիմնական սպառնալիքը տարածման և բնակության շրջանների փոքր մակերեսն է (10 կմ²-ից պակաս)։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES–ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանություն չի իրականացվում[1]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ձմերուկ վայրի» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ձմերուկ վայրի» հոդվածին։ |