Հրավարդ Հակոբյան

հայ արվեստաբան
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Հակոբյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Հրավարդ Հրաչյայի Հակոբյան (սեպտեմբերի 13, 1930(1930-09-13), Վաղարշապատ, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ արվեստաբան։ Արվեստագիտության դոկտոր (1985 թ.), պրոֆեսոր (1992 թ.)։ ՌԴ հումանիտար գիտությունների ակադեմիայի ակադեմիկոս (1997 թ.)։

Հրավարդ Հրաչյայի Հակոբյան
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 13, 1930 (94 տարեկան)
ԾննդավայրՎաղարշապատ Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն Հայկական ԽՍՀ
ՔաղաքացիությունԽորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Հայաստան Հայաստան
ԱզգությունՀայ
ԿրթությունՓանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի պետական քոլեջ և Երևանի պետական համալսարան
Գիտական աստիճանարվեստագիտության դոկտոր և պրոֆեսոր
Մասնագիտությունարվեստաբան
ԱմուսինԷսմերալդա Ավետիսյան
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԵրեխաներՀրաչյա Հակոբյան, Արա Հակոբյան

Կենսագրություն

խմբագրել

1952 թվականին ավարտել է Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանը, 1958 թվականին՝ ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետը։ 1959 թվականից աշխատում է Երևանի Մաշտոցի անվան Մատենադարանում, 1986-2008 թթ. եղել է միջնադարյան արվեստի բաժնի ղեկավարը, միաժամանակ, 1987 թվականից՝ Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական ինստիտուտում (կերպարվեստի դասավանդման մեթոդիկայի ամբիոնի վարիչ), 1988-2000, 2007-2008 թթ. Արվեստի պատմության, տեսության և մշակութաբանության ամբիոնի վարիչ, ապա՝ ամբիոնի պրոֆեսոր[1]։

Հակոբյանի աշխատությունները նվիրված են միջնադարյան հայ արվեստի, մասնավորապես մանրանկարչության պատմությանը։ Ուսումնասիրել է Հայաստանի հարավային շրջանների մանրանկարչության և որմնանկարչության հուշարձանները։ Զբաղվում է Արցախի և Ուտիքի մանրանկարչության արվեստի ուսումնասիրությամբ[2]։

Մրցանակներ

խմբագրել
  • ԼՂՀ Եղիշեի անվան մրցանակ (1996 թ.)
  • ՀՀ նախագահի շնորհակալագիր, 2003 թ.
  • ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ, 2005 թ.
  • Հայաստանի Հանրապետության պետական մրցանակի[3], 2009 թ.
  • Վ. Թեքեյան մշակութային միության «Ադամանդակուռ Արարատ» շքանշան
  • ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե մեդալ
  • ՀՊՄՀ-ի Խ. Աբովյանի անվան մեդալ
  • Արցախի պետական համալսարանի ոսկե մեդալ
 
Հրավարդ Հակոբյանի դիմանկարը, հեղինակ՝ Արա Հակոբյան

Աշխատություններ

խմբագրել
  • Վասպուրականի մանրանկարչությունը, Ա և Բ հատորները, Երևան, ՀԽՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1976:, Երևան, ՀԽՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, 1982։
  • Հայկական մանրանկարչություն. Վասպուրական, (հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն), Երևան, Սովետական գրող հրատարակչություն, 1978։
  • “Armenian Miniatures. of the 13 th and 14 th centuries”, (անգլերեն, ֆրանսերեն), (համահեղինակ), Leningrad, Aurora Art Publishers, 1984:
  • “Армянская миниатюра”, (համահեղինակ), Ереван, “Советакан грох”, 1987:
  • “Миниатюра Васпуракана XIII-XV вв.”, Ереван, Издательство АН Армянской ССР, 1989
  • Արցախ-Ուտիքի մանրանկարչությունը XIII-XIV դդ., Երևան, Խորհրդային գրող, 1989։
  • Արցախի միջնադարյան արվեստը, (հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն), Երևան, Պարբերական, 1991։
  • “Armenisches Berg-Karabach/Arzach”, (համահեղինակ), Berlin, Edition Hentrich, 1993:
  • Համաշխարհային և հայ արվեստի պատմություն, (ուղեցույց), Երևան, 1993։
  • Կերպարվեստը հայոց կրթարաններում, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ Գիտություն հրատարակչություն, 1996։
  • Ձեռագիր մատյանների պատկերազարդման արվեստը Վասպուրականում, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ Գիտություն հրատարակչություն, 1997։
  • Հայ արվեստի աշխարհում, Երևան, Նաիրի հրատարակչություն, 1998։
  • Հայերը և Իտալիան, Երևան, Նաիրի հրատարակչություն, 1999։
  • Հայոց տերունական սրբապատկերները, Երևան, Զանգակ-97 հրատարակչություն, 2003։
  • Համաշխարհային և հայ արվեստի պատմություն (ուղեցույց), (համահեղինակ), Երևան, Զանգակ-97 հրատարակչություն, 2005։
  • Հայերը և Իտալիան, Երևան, Զանգակ-97 հրատարակչություն, 2005։
  • “Армянская миниатюра”, (համահեղինակ), (ռուսերեն, անգլերեն, ֆրանսերեն), Ереван, Наири, 2007:
  • Նոր Ջուղա. Խոջայական ապարանքների գեղարվեստական հարդարանքը (XVII-XVII դդ.), (համահեղինակ), (հայերեն, անգլերեն), Երևան, 2007։
  • Հայ արվեստի պատմությու, (համահեղինակ), Երևան, Զանգակ-97 հրատարակչություն, 2009։
  • Հայ միջնադարյան կերպարվեստի պատմություն, (համահեղինակ), Երևան, Զանգակ-97 հրատարակչություն, 2012։
  • Արցախի մանրանկարչական արվեստը, (հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն), Երևան, Նաիրի հրատարակչություն, 2014։
  • Սոցիալիստական ռեալիզմը և խորհրդահայ կերպարվեստը, (համահեղինակ), (հայերեն, անգլերեն), Երևան, Տիգրան Մեծ հրատարակչություն, 2014:։ Նույնի վերահրատարակումը (ռուսերեն, անգլերեն), Մոսկվա, “За рубежом”, 2015:: Նույնի վերահրատարակումը (ռուսերեն, անգլերեն), Երևան, Տիգրան Մեծ, 2017։
  • Հայկական մանրանկարչություն. Ուսումնամեթոդական բնույթի ձեռնարկներ և ժողովրդական ավանդական մոտեցումը, (համահեղինակ), Երևան, Տիգրան Մեծ հրատարակչություն, 2019։
  • Հայկական մանրանկարչություն. Սկզբնավորումն և զարգացման ընթացքը, (համահեղինակ), (հայերեն, ռուսերեն, անգլերեն), Երևան, Տիգրան Մեծ հրատարակչություն, 2019։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «Հրավարդ Հրաչի Հակոբյան». aspu.am. Վերցված է 2018 թ․ հունվարի 24-ին.
  2. «Zarkfoundation - Հրավարդ Հակոբյան». zarkfoundation.com.
  3. Գրականության եւ արվեստի բնագավառում Հայաստանի Հանրապետության 2009 թվականի պետական մրցանակներ շնորհելու մասին
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։  
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրավարդ Հակոբյան» հոդվածին։