Հունգարա-մեքսիկական հարաբերություններ
Հունգարա-մեքսիկական հարաբերություններ, երկկողմ դիվանագիտական հարաբերություններ Հունգարիայի և Մեքսիկայի միջև։
 | |
 Մեքսիկա |
 Հունգարիա |
Պատմություն խմբագրել
Հունգարիայի և Մեքսիկայի Թագավորության միջև առաջին պաշտոնական շփումը տեղի է ունեցել Հաբսբուրգների դինաստիայի Մաքսիմիլիան I-ի օրոք, որը 1864-1867 թվականներին ղեկավարել է Մեքսիկայում[1][2]։ Մաքսիմիլիանոս I-ի նստավայրը գտնվում էր Չապուլտեպեկյան պալատում, որն այժմ թանգարան է, որտեղ ներկայացված են Ավստրո-Հունգարիայի 1860-ական թվականների կահույքն ու գեղարվեստական աշխատանքները[3]։
1867 թվականին Ավստրո-Հունգարիան խզեց դիվանագիտական հարաբերությունները Մեքսիկայի հետ Մաքսիմիլիան I կայսեր սպանությունից հետո։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո Ավստրո-Հունգարիան փլուզվեց, և Հունգարիան 1918 թվականին դարձավ անկախ պետություն։ 1925 թվականին Մեքսիկան դիվանագիտական ներկայացուցչություն է բացել Իտալիայում, որը ներկայացնում էր երկրի շահերը նաև Հունգարիայում[4]։ Մեքսիկայում երկրի շահերը ներկայացնող առաջին հունգարացի դիվանագետը եղել է Լասլո Սեչենին՝ Վաշինգտոնում տեղակայված դիվանագիտական ներկայացուցչության ղեկավարը։ 1925 թվականին Լասլո Սեչենին այցելեց Մեքսիկա[5]։
1941 թվականին Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Մեքսիկան խզեց դիվանագիտական հարաբերությունները Հունգարիայի հետ, որոնք վերականգնվեցին 1974 թվականի մայիսի 14-ին։ 1976 թվականի սեպտեմբերին Մեքսիկան դեսպանատուն բացեց Բուդապեշտում[4]։ 2009 թվականի մայիսին երկրները նշել են դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 35 տարին[6]։
Առևտուր խմբագրել
1960-ական և 1970-ական թվականների ընթացքում հունգարական արտահանումը Լատինական Ամերիկա կազմում էր երկրի արտահանման ընդհանուր ծավալի 6 %-ը, հիմնականում արտահանվում էին արդյունաբերական ապրանքներ և դեղեր։ 1980-ականներին և 1990-ականներին Հունգարիայի արտահանումն այդ երկրներ խիստ նվազել է։ 1990 թվականին Հունգարիայի և Մեքսիկայի միջև ապրանքաշրջանառության ծավալը կազմել է 5 միլիոն ԱՄՆ դոլար[7]։ 1997 թվականի ապրիլին Հունգարիայի նախագահ Արփադ Գենցը կարևորեց երկու երկրների միջև երկկողմ առևտուրը, որը չորս անգամ ավելացել է մինչև 22,8 միլիոն ԱՄՆ դոլար, որից հունգարական արտահանումը կազմել է 6,1 միլիոն ԱՄՆ դոլար[8]։
Այլ տվյալներով՝ 1996 թվականին Հունգարիայի հիմնական արտահանումը Մեքսիկա կազմել է արդյունաբերական սարքավորումներ, մատակարարումների ընդհանուր ծավալը կազմել է շուրջ 7 միլիոն ԱՄՆ դոլար, մինչդեռ Մեքսիկայից ներմուծումը կազմել է 29 միլիոն ԱՄՆ դոլար[9]։ 2004 թվականին Մեքսիկայում Հունգարիայի դեսպանը հայտարարել էր, որ ակնկալում է, որ երկու երկրների միջև հարաբերություններն ավելի կամրապնդվեն Եվրոպական միությանը Հունգարիայի անդամակցությունից հետո։ Նա նշել է, որ Մեքսիկան արդեն կարևորությամբ երկրորդ լատինամերիկյան առևտրային գործընկերն է Հունգարիայում[10]։ 2017 թվականին երկու երկրների միջև ապրանքաշրջանառության ծավալը կազմել է 1,6 միլիարդ ԱՄՆ դոլար[11]։
Դիվանագիտական ներկայացուցչություններ խմբագրել
- Հունգարիան դեսպանատուն ունի Մեխիկոյում[12]։
- Մեքսիկան դեսպանատուն ունի Բուդապեշտում[13]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ History of diplomatic relations between Mexico and Hungary (in Spanish)
- ↑ Joan Haslip The crown of Mexico: Maximilian and his Empress Carlota. — Holt, Rinehart and Winston[en], 1971. — ISBN 0-03-086572-7
- ↑ «Museo Nacionale de Historia» (իսպաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ 4,0 4,1 Relations between Mexico and Hungary (in Spanish)
- ↑ «HUNGARY: Mexican Relations». Time Inc. 1925 թ․ հունիսի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 19-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ «MÉXICO Y HUNGRÍA CELEBRAN EL XXXV ANIVERSARIO DEL RESTABLECIMIENTO DE RELACIONES DIPLOMÁTICAS» (իսպաներեն). Diplomacy Monitor. 2009 թ․ մայիսի 19. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 10-ին.
- ↑ «Short review of the economic and trade relationships between Hungary and Latin America (1990-2004)». GestioPolis. 2009 թ․ փետրվարի 16. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ «Hungary Seeks Closer Ties with Latin America». PERMANENT MISSION OF THE REPUBLIC OF HUNGARY TO THE UNITED NATIONS. 1997 թ․ մայիսի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 6-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ «State Visit by the President of Hungary». Presidency of the Republic of Mexico. 1997 թ․ ապրիլի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ «Mexico to form tighter relations with Hungary». Internet Securities. 2004 թ․ ապրիլի 13. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 12-ին.
- ↑ «Mexican Ministry of the Economy: Hungary (in Spanish)». Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
- ↑ Embassy of Hungary in Mexico
- ↑ Embassy of Mexico in Hungary