Հիդրօքսիքլորոքին
Հիդրքօսիքլորոքին՝ հակամալարիային դեղամիջոց, 4-ամինոխինոլինի ածանցյալ։ Աուտոիմունային հիվանդությունների ժամանակ ունի բավարար իմունաճնշիչ, մենահատուկ և ոչ մենահատուկ հակաբորբոքային ազդեցություն։
| Հիդրօքսիքլորոքին | |
|---|---|
 | |
| Քիմիական բանաձև | C₁₈H₂₆ClN₃O |
| Մոլային զանգված | 5,6E−25 կիլոգրամ[1] գ/մոլ |
| Դասակարգում | |
| CAS համար | 118-42-3 |
| PubChem | 3652 |
| EINECS համար | 204-249-8 |
| SMILES | CCN(CCCC(C)NC1=C2C=CC(=CC2=NC=C1)Cl)CCO |
| ЕС | 204-249-8 |
| ChEBI | 3526 |
| Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա) | |
Հիդրօքսիքլորոքինը մտնում է կենսական անհրաժեշտության և կարևորագույն դեղամիջոցների ցանկի մեջ։
Դեղաբանական ազդեցություն խմբագրել
Առաջացնում է էրիթրոցիտային պլազմոդիումների բոլոր տեսակի ոչնչացում, բացի դրանից ունի բուժական ազդեցություն շարակցական հյուսվածքի որոշ հիվանդությունների ժամանակ։ Ազդեցության մեխանիզմը մինչև վերջ դեռևս բացահայտված չէ։ Ենթադրվում է, որ հիդրօքսիքլորոքինի արդյունավետությունը կապված է նրա՝ որոշ ֆերմենտների ակտիվության վրա ազդեցության (ֆոսֆոլիպազ, ՆԱԴՖ-ցիտոքրոմ C-ռեդուկտազ,խոլինէսթերազ, պրոտեազ, հիդրոլազ), լիզոսոմների թաղանթի կայունացման, պրոստագլանդինների առաջացման ճնշման, քեմոտաքսիսի և ֆագոցիտոզի ճնշման և ինտերլեյկին-1-ի արտադրության վրա ազդեցության հետ։ Օժտված է իմունաճնշիչ և որոշակի հակաբորբոքային հատկություններով։
Ֆարմակոկինետիկա խմբագրել
Դեղը խմելուց հետո արագ և ամբողջովին ներծծվում է աղեստամոքսային համակարգի կողմից։ Միջմկանային ներարկումից հետո նույնպես արագ ներծծվում է ներարկման տեղից։ Օրգանիզմում բաշխվում է բոլոր հյուսվածքներում։ Մեծ խտությամբ կուտակվում է երիկամներում, լյարդում, թոքերում, փայծաղում, ինչպես նաև աչքերի և մաշկի մելանին պարունակող բջիջներում։ Քայքայվում է լյարդում՝ վերածվելով կենսաբանորեն ակտիվ և պասիվ ձևափոխությունների։ Շատ դանդաղ դուրս է բերվում օրգանիզմից մեզի միջոցով։
Ցուցումներ խմբագրել
Ռեվմատոիդ արթրիտ, քրոնիկ արթրիտ, դիսկոիդ և համակարգային կարմիր գայլախտ, արևի ճառագայթներից առաջացած կամ դրանց պատճառով խորացված մաշկային հիվանդություններ, մալարիա։
Հակացուցումներ խմբագրել
Ռետինոպաթիա, կերատոպաթիա, տեսողության խանգարումներ, հիդրօքսիքլորոքինի նկատմամբ զգայունություն։
- Հղիություն և կերակրում
Հիդրօքսիքլորոքինի օգտագործումը հղիության ընթացքում թույլատրվում է միայն այն դեպքում, երբ ենթադրվող օգուտը հղիին գերազանցում է պտղին հասցվող վնասին։ Կրծքով կերակրման ընթացքում դեղամիջոցի ընդունման դեպքում անհրաժեշտ է սահմանափակել կամ ընդհատել կերակրումը։
Հիդրօքսիքլորոքինը թափանցում է ընկերքի միջով և արտազատվում է կրծքի կաթի հետ։
Կողմնակի ազդեցություն խմբագրել
Մարսողական համակարգի կողմից՝ սրտխառնոց, փսխում, փորլուծություն, հյուծվածություն։
Նյարդային համակարգի կողմից՝ գլխացավ, թուլություն, նյարդային գրգռվածություն, նյարդա-մկանային բլոկադա, տոքսիկ փսիխոզ, տեսողության թուլացում, լուսավախություն։
Արյունաստեղծ համակարգի կողմից՝ սակավարյունություն, ագրանուլոցիտոզ, թրոմբոցիտոպենիա, նեյտրոպենիա։
Մաշկային երևույթներ՝ մաշկաբորբ, լորձաթաղանթների և մաշկի գունափոխություն, մազերի թափում։
Այլ՝ եղջերաթաղանթում գունանյութի անջատում։
Դեղաչափ խմբագրել
Մեծահասակների համար 2 գ հետևյալ սխեմայով՝ 1-ին օրը առաջին ընդունման դեպքում 800 մգ, այնուհետ 6-8 ժամ հետո՝ 400 մգ, 2-րդ և 3-րդ օրերին՝ 400 մգ։
Կախված հիվանդությունների ծագումից և տեսակից՝ հնարավոր է օրական դեղաչափը կազմի 400-600 մգ՝ մի քանի ընդունումով, հետագայում դեղաչափը կարող է նվազեցվել։
Երեխաների համար օրական դեղաչափը կազմում է 6,5 մգ/կգ։
Դեղերի հետ փոխազդեցությունը խմբագրել
Դիգօքսինի հետ միաժամանակյա ընդունման դեպքում նկատվում է վերջինիս խտության ավելացում արյան պլազմայում։
Ամինոգլիկոզիդային հակաբիոտիկները խթանում են հիդրօքսիքլորոքինի արգելակող ազդեցությունը նյարդային ազդակների տարածման վրա։
Հատուկ ցուցումներ խմբագրել
Զգուշությամբ օգտագործել լյարդի և երիկամների թերֆունկցիայի, աղեստամոքսային համակարգի հիվանդությունների, նյարդաբանական խանգարումների, արյունաստեղծման խախտման, փսորիազի, գլյուկոզ-6-ֆոսֆատդեհիդրոգենազի պակասորդի, խինինի նկատմամբ բարձր զգայունության դեպքում։
Բուժման կուրսը սկսելուց առաջ, ինչպես նաև օգտագործման ժամանակ ոչ ուշ,քան 6 ամիսը մեկ պետք է կատարել ակնաբանական ստուգում։
Հիդրօքսիքլորոքինը դեղահաբերի տեսքով ներառված է կյանքի համար կարևորագույն դեղամիջոցների ցանկում։