Հաստածղրիդ լայնացած
| Հաստածղրիդ լայնացած | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Bradyporus dilatatus
|
Հաստածղրիդ լայնացած (լատին․՝ Bradyporus dilatatus), հաստածղրիդների ընտանիքին պատկանող միջատ, որը գրանցված է Հայաստանի Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն
խմբագրելՇատ խոշոր և ծանրաքաշ մարմնով ծղրիդ է, որի արուն ունի 55-65 մմ երկարություն, էգը՝ 41-70 մմ երկարություն, իսկ ձվադիրը՝ 11-13 մմ երկարություն։ Գունավորումը սև է՝ բրոնզագույն փայլով։ Առաջնամեջքի հետին մասը և փորիկի կողքերով ձգվող երկու երկայնակի զոլերը կանաչ են կամ կանաչագորշագույն։ Առաջնամեջքի եզրի տակ թաքնված վերնաթևերը խիստ թերզարգացած են[1]։
Տարածվածություն
խմբագրելՏարածված է Փոքր Ասիայում, Հյուսիսարևմտյան Իրանում և Հայաստանում՝ Շիրակի (Արփի լճի հարակից տափաստաններ, Ամասիա քաղաքի շրջակայք), Կոտայքի (Հրազդան քաղաք, Ֆոնտան և Գառնի գյուղերի շրջակայք) և Գեղարքունիքի (Սեմյոնովկա գյուղի շրջակայք) մարզերում[1]։
Էկոլոգիա
խմբագրելԱպրում է ճիմածածկով լեռնատափաստաններում, ծովի մակարդակից 1500-2100 մ բարձրություններում[1]։
Հաստածղրիդները բուսակեր են և բազմակեր։ Հուլիս-օգոստոս ամիսներին հանդիպող հասուն առանձնյակները սողում են ցերեկը՝ բացի ամենաշոգ ժամերից[1]։
Պահպանություն
խմբագրելԸնդհատված և ոչ մեծ արեալով հազվագյուտ տեսակ է, որը Բնության պահպանության միջազգային միության Կարմիր ցուցակում գրանցված է որպես խոցելի տեսակ[1]։
Հյուսիսային Հայաստանում տեղ-տեղ բազմաքանակ է։ Կենտրոնական Հայաստանում հանդիպում է հազվադեպ և համարվում է նվազող թվաքանակով տեսակ[1]։
Սպառնացող վտանգներից են՝ խոպան հողերի հերկումը և անասունների գերարածեցումը[1]։
Տեսակը պահպանվում է «Արփի լիճ» ազգային պարկում[1]։