Հայնց Պիոնտեկ (գերմ.՝ Heinz Piontek. նոյեմբերի 15, 1925(1925-11-15)[1][2][3][…], Upper Silesia Province, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն - հոկտեմբերի 26, 2003(2003-10-26)[1][2][3][…], Ռոթալմյունսթեր, Պասաու, Ստորին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիա), գերմանացի գրող, վեպերի, պատմվածքների, բանաստեղծությունների հեղինակ։

Հայնց Պիոնտեկ
Ծնվել էնոյեմբերի 15, 1925(1925-11-15)[1][2][3][…]
ԾննդավայրUpper Silesia Province, Պրուսիայի ազատ պետություն, Վայմարյան Հանրապետություն
Վախճանվել էհոկտեմբերի 26, 2003(2003-10-26)[1][2][3][…] (77 տարեկան)
Վախճանի վայրՌոթալմյունսթեր, Պասաու, Ստորին Բավարիա, Բավարիա, Գերմանիա
Մասնագիտությունգրող և թարգմանիչ
Քաղաքացիություն Գերմանիա
Ժանրերվեպ և պոեզիա
ԱնդամակցությունԼեզվի և պոեզիայի գերմանական ակադեմիա և Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիա
Պարգևներ

Ծնունդով Լեռնային Սիլեզիայից է։ Մանկությունն ու պատանեկությունն անց է կացրել Կրոյցբուրգում (ներկայումս՝ Լեհաստանի Կլյուչբորկ քաղաքը), ինչի մասին հետագայում գրել է իր ինքնակենսագրական «Իմ կյանքի ժամանակը» (Zeit meines Lebens, 1984) վեպում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո բնակություն է հաստատել Մյունխենում, որտեղ բանվորություն է արել շինարարությունում ու քարհանքում, միաժամանակ ավարտել միջնակարգ դպրոցը (այդ տարիների դեպքերն ու ապրումներն արտացոլել է 1989 թվականին հրատարակած Stunde der Überlebenden հուշագրային վեպում)։ Սովորել է նաև Դանուբի Դիլինգեն քաղաքի փիլիսոփայության ու աստվածաբանության բարձրագույն դպրոցում, որտեղ գերմանագիտություն (գերմանիստիկա) է ուսումնասիրել[4]։

1948 թվականից Հայնց Պիոնտեկն իր ապրուստը հոգացել է գրական աշխատանքով։ Գրականություն մուտք է գործել որպես քնարերգու բանաստեղծ՝ Կարլ Կրոլովի, Վիլհելմ Լեմանի, Գեորգ Բրիտինգի նատուրալիստական-էքզիստենցիալիստական ավանդույթների հետևորդ[5], ընդ որում՝ մշտապես բանավիճել է փորձարարությամբ զբաղվող և քաղաքական պատվեր կատարող գրողների հետ։ Հետագայում անցնելով արձակի և թատերագրության՝ հեղինակել է չորս վեպ, բազմաթիվ պատմվածքներ, էսսեներ, մի շարք վիպակներ, թատերական ու ռադիոպիեսներ։ Բացի այդ, թարգմանել է անգլիացի դասական բանաստեղծ Ջոն Քիթսի երկերից, կազմել, խմբագրել ու հրատարակել մի քանի անթոլոգիա[6]։ Իսկ նրա պատմվածքներն ու բանաստեղծություններն էլ թարգմանվել ու տպագրվել են աշխարհի ժողովուրդների 24 լեզուներով, ամբողջական տեսքով կամ հատվածաբար տեղ գտել Գերմանիայում և այլուր լույս ընծայված բազմահատոր ու բազմատպաքանակ անթոլոգիաներում, ուսումնական ժողովածուներում։ 1960 թվականին Հայնց Պիոնտեկն ընտրվել է Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիայի, 1967 թվականին՝ լեզվի և գրականության գերմանական ակադեմիայի (Դարմշտադ), 1968 թվականին՝ Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության Պեն-ակումբի անդամ։ Գրական բեղուն գործունեության համար նա արժանացել է բազմաթիվ պարգևների, այդ թվում՝ Գեորգ Բյուխների անվան մրցանակի, որ ամենահեղինակավոր գրական մրցանակն է համարվում գերմանագիր գրողների շրջանում[7]։

Պարգևներ խմբագրել

  • 1957: „Preis der Jungen Generation“, Literatur (Förderungspreis des Berliner Kunstpreises)
  • 1957: Անդրեաս Գրիֆիուսի անվան մրցանակ
  • 1958: Բավարիայի գեղարվեստի ակադեմիայի գրական մեծ մրցանակ
  • 1960: Stipendium der Deutsche Akademie Rom Villa Massimo
  • 1967: Förderpreis der Stadt München
  • 1971: Այխենդորֆի մրցանակ
  • 1971: Մյունխեն քաղաքի «Տուկան» մրցանակ
  • 1972: Alma-Johanna-Koenig-Preis
  • 1973: Kulturpreis der Landsmannschaft Schlesien
  • 1974: Ehrengabe des Kulturkreises im Bundesverband der Deutschen Industrie
  • 1976: Գեորգ Բյուխների անվան մրցանակ“
  • 1981: Werner-Egk-Preis
  • 1983: Oberschlesischer Kulturpreis des Landes Nordrhein-Westfalen
  • 1985: Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության «Վաստակի համար» 1-ին աստիճանի շքանշան
  • 1990: Großer Kulturpreis des Landes Niedersachsen
  • 1991: Սաքսոնիայի մշակութային «Սիլեզիա» պարգև
  • 1992: Bayerischer Verdienstorden
  • 1995: Literaturpreis der Freunde der Villa Massimo

Երկեր խմբագրել

  • Werke in sechs Bänden, München
    • 1. Früh im September, 1982
    • 2. Die Münchner Romane, 1981
    • 3. Feuer im Wind, 1985
    • 4. Farbige Schatten, 1984
    • 5. Schönheit: Partisanin, 1983
    • 6. Zeit meines Lebens, 1985
  • Werkauswahl, Würzburg
    • 1. Indianersommer, 1990
    • 2. Anhalten um eine Hand, 1990
  • „Ich höre mich tief in das Lautlose ein“, Frühe Lyrik und Prosa, 2011
  • Poesiealbum 326, 2016[8]

Առաջին հրատարակություններ

  • Die Furt, 1952
  • Die Rauchfahne, 1953
  • Vor Augen, 1955
  • Wassermarken, 1957
  • Buchstab, Zauberstab, 1959
  • Bäume im Wind. Bruder und Bruder, 1961
  • Mit einer Kranichfeder, 1962
  • Weißer Panther, 1962
  • Kastanien aus dem Feuer, 1963
  • Windrichtungen, 1963
  • Die Zwischenlandung, 1963
  • Randerscheinungen, 1965
  • Klartext, 1966
  • Die mittleren Jahre, 1967
  • Außenaufnahmen, 1968
  • Liebeserklärungen in Prosa, 1969
  • Männer, die Gedichte machen, 1970
  • Die Erzählungen, 1971
  • Tot oder lebendig, 1971
  • Klarheit schaffen, 1972
  • Helle Tage anderswo, 1973
  • Gesammelte Gedichte, 1975
  • Leben mit Wörtern, 1975
  • Dichterleben, 1976
  • Die Zeit der anderen Auslegung, 1976
  • Das Schweigen überbrücken, 1977
  • Wintertage, Sommernächte, 1977
  • Dunkelkammerspiel, 1978
  • Träumen, Wachen, Widerstehen, 1978
  • Wie sich Musik durchschlug, 1978
  • Das Handwerk des Lesens, 1979
  • Juttas Neffe, 1979
  • Vorkriegszeit, 1980
  • Was mich nicht losläßt, 1981
  • Erscheinungen, 1983
  • Zeit meines Lebens, 1984
  • Eh der Wind umsprang, 1985
  • Helldunkel, 1987
  • Stunde der Überlebenden, 1989
  • Morgenwache, 1991
  • Nach Markus, 1991
  • Goethe unterwegs in Schlesien: fast ein Roman, 1993
  • Zwiesprache, 1993
  • Neue Umlaufbahn, 1998

Բանաստեղծությունների ընտրանի

  • Wolken (Vögel sind sie, Albatrosse, mit langsamem Fittich)
  • Schwarzwaldserpentinen (Die Schotterkurven schneiden ins feuchte Fleisch des Tanns)
  • Das Mahl der Straßenwärter (Im Teerfaßschatten kauen sie gelassen)[9]

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. Cita libro |nome=Henry Burnand |cognome=Garland |nome2=Henry |cognome2=Garland |nome3=Mary |cognome3=Garland |titolo=The Oxford Companion to German Literature |anno=1986 |url=https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000garl |data=1997 |editore=Oxford University Press |capitolo=Piontek, Heinz |ISBN=978-0-19-815896-7
  5. Cita libro |nome=Raymond |cognome=Furness |nome2=Malcolm |cognome2=Humble |titolo=A Companion to Twentieth-Century German Literature |anno=1990 |url=https://archive.org/details/companiontotwent00ogra |data=2003|editore=Routledge |capitolo=Piontek, Heinz|ISBN=978-1-134-74764-1
  6. John Sandford, Piontek, Heinz, in Encyclopedia of Contemporary German Culture, Routledge, 2013, ISBN 978-0-41-526352-8.
  7. «Georg Büchner Preis». Deutsche Akademie für Sprache und Dichtung. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 2-ին.
  8. Heinz Piontek
  9. Die obigen drei Gedichte sind aus: Hans Bender (Hrsg.), Widerspiel. Deutsche Lyrik seit 1945, Carl Hanser Verlag, München 1962

Արտաքին հղումներ խմբագրել