Հազազ անատոլիական
| Հազազ անատոլիական | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Մորմածաղկավորներ (Solanales) |
| Ընտանիք | Մորմազգիներ (Solanaceae) |
| Ցեղ | Հազազ (Lycium) |
| Տեսակ | Հազազ անատոլիական (L. anatolicum) |
| Միջազգային անվանում | |
| Lycium anatolicum | |
Հազազ անատոլիական (լատին․՝ Lycium anatolicum), մորմազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս, որը գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
1 մ բարձրությամբ, փշոտ՝ կարճացած տերևակալած փշոտ ընձյուղներով և սակավաթիվ չտերևակալած փշերով թուփ է։ Տերևները նեղ էլիպսաձև են։ Պսակի խողովակը ներսում մերկ է, գլանաձև և զգալիորեն բաժակը գերազանցող։ Առէջաթելերը ծածկված են հազվադեպ մազերով։ Պտուղները մուգ գորշակարմիր են[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է Զանգեզուրի (Գորիսի շրջակայք) և Մեղրու (Ագարակ, Վահրավար) ֆլորիստիկական շրջաններում։ Տեսակն աճում է նաև Նախիջևանում և Անատոլիայում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 800-1400 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև չոր քարքարոտ լանջերին, ճանապարհների երկարությամբ և ֆրիգանանման բուսականության մեջ։ Ծաղկում է հունիս-հուլիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիս-օգոստոսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Հայտնի է 2 պոպուլյացիա։ Տարածման շրջանի մակերեսը 5000 կմ²-ից պակաս է, բնակության շրջանի մակերեսը՝ 500 կմ²-ից պակաս։ Աճում է ինտենսիվ յուրացվող տարածքներում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես հազվագյուտ տեսակ։ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկված չէ[1]։
Պահպանության միջոցառումներ չեն իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Մեղրու շրջանի Ագարակ ավանի շրջակայքում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հազազ անատոլիական» հոդվածին։ |