Վլադիմիր Պավլովիչ Կրանց (ռուս.՝ Владимир Павлович Кранц, փետրվարի 17, 1913(1913-02-17), Մոզդոկ, Mozdoksky Otdel, Թերեքի մարզ, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 20, 2003(2003-07-20), Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան), խորհրդային նկարիչ, գեղանկարիչ, բնանկարիչ, Սանկտ Պետերբուրգի նկարիչների միության անդամ (մինչև 1992 թվականը՝ ՌԽՖՍՀ նկարիչների միության Լենինգրադի կազմակերպություն)[1]։

Վլադիմիր Կրանց
Ծնվել էփետրվարի 17, 1913(1913-02-17)
ԾննդավայրՄոզդոկ, Mozdoksky Otdel, Թերեքի մարզ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էհուլիսի 20, 2003(2003-07-20) (90 տարեկան)
Մահվան վայրՍանկտ Պետերբուրգ, Ռուսաստան
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան
ԿրթությունՍանկտ Պետերբուրգի ճարտարապետության և քաղաքացիական ճարտարագիտության պետական համալսարան
Մասնագիտություննկարիչ
Ոճռեալիզմ
Ժանրբնանկար
Թեմաներգեղանկարչություն
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ նկարիչների միություն

Կենսագրություն խմբագրել

Վլադիմիր Կրանցը ծնվել է 1913 թվականի փետրվարի 17-ին Հյուսիսային Կովկասի Մոզդոկ քաղաքում՝ փոստային ծառայողի ընտանիքում։ Գեղանկարչության և նկարչության առաջին դասերն ստացել է տեղի ստուդիայում՝ նկարիչ Ա. Տուրբինի մոտ։ 1934 թվականին տեղափոխվել է Լենինգրադ, 1935 թվականին ընդունվել է Լենինգրադի կոմունալ շինարարության ինժեներների ինստիտուտի ճարտարապետական ֆակուլտետ, որն ավարտել է 1940 թվականին։ 1940-1941 թվականներին աշխատել է Լենիզոյում որպես նկարիչ-ձևավորող։

Հայրենական մեծ պատերազմի սկսվելուց հետո՝ 1941 թվականի հուլիսից մինչև դեկտեմբեր սովորել է Լենինգրադի ռազմաօդային ակադեմիայի ինժեներական դասընթացներում։ 1941 թվականի դեկտեմբերին ինժեներ-լեյտենանտի կոչումով որպես հրահանգիչ գործուղվել է Վոլչանի ավիամեխանիկների ռազմա-ավիացիոն դպրոց (Ստալինաբադ), որտեղ ծառայել է մինչև պատերազմի ավարտը։

1945 թվականի օգոստոսին զորացրվելուց հետո Վլադիմիր Կրանցը վերադարձել է Լենինգրադ, աշխատել է Լենիզոյում, 1947 թվականից սովորել է Ս․ Նևելշտեյնի համար։ 1958 թվականից Վլադիմիր Կրանցը մասնակցել է ցուցահանդեսների՝ ցուցադրելով իր աշխատանքները Լենինգրադի կերպարվեստի առաջատար վարպետների ստեղծագործությունների հետ միասին։ Ստեղծել է բնանկարներ, ժանրային նկարներ, նատյուրմորտներ։ 1970-ական թվականներին հռչակ է ձեռք բերել որպես լիրիկական բնանկարի վարպետ։ Նկարել է հիմնականում Լենինգրադի և նրա արվարձանների գեղատեսիլ շրջակայքը։ Նա ստեղծագործական ուղևորություններ է կատարել դեպի Ուրալ, Բայկալ, բազմիցս աշխատել է «Ակադեմիական ամառանոց» և Հին Լադոգա նկարիչների ստեղծագործական տներում, Պսկովի շրջանի Պուշկինյան վայրերում։ 1972 թվականին Վլադիմիր Կրանցն դարձել է Լենինգրադի նկարիչների միության անդամ։

Կրանցի ստեղծած նկարների թվում են՝ «Անձրևից հետո»[2] (1959), «Մարտյան ստվերներ»[3] (1964), «Կեչիներ», «Վոլխովում», «Էտյուդներում»[4] (բոլորը 1965), «Գարունը Վոլխովում»[5], «Մայիսի սկիզբ»[6] (երկուսն էլ 1966), «Հին Լադոգա»[7], «Ապրիլ»[8] (երկուսն էլ 1969), «Եղրևանի»[9] (1970), «Մայիս»[10] (1971), «Мстинская плотина»[11] (1975), «Գարնանային ժանյակներ»[12] (1976), «Սիրելի քաղաք»[13] (1977), «Գատչինայի այգում»[14], «Ապրիլ»[15] (երկուսն էլ 1978), «Երեկոն լճում»[16] (1980), «Հուլիս»[17] (1984), «Ձմեռային էտյուդ»[18] (1986), «Ուռենին ծաղկում է» (1987), «Սոխակի առավոտ» (ռուս.՝ «Соловьиное утро»)[19] (1993) «Պլյուսսա գետ» (1996) և այլն։

Վլադիմիր Կրանցի աշխատանքների անհատական ցուցահանդեսներ են անցկացվել Լենինգրադում (1967, 1977, 1991) և Սանկտ Պետերբուրգում (1992, 1995, 2002)։ 1970-1980-ական թվականներին Վլադիմիր Կրանցի ստեղծագործությունները լայնորեն ներկայացվել են Ճապոնիայում ժամանակակից խորհրդային գեղանկարչության ցուցահանդեսներում[20]։ 1989-1992 թվականներին նրա աշխատանքները հաջողությամբ մասնակցել են Ֆրանսիայում L' Ecole de Leningrad ռուսական գեղանկարչության ցուցահանդեսներին և աճուրդներին[21][22]։

Մահացել է 2003 թվականի հուլիսի 20-ին Սանկտ Պետերբուրգում։

Վլադիմիր Կրանցի ստեղծագործությունները գտնվում են թանգարաններում և մասնավոր հավաքածուներում Ռուսաստանում[23], ԱՄՆ-ում, Ճապոնիայում, Գերմանիայում, Նորվեգիայում, Բելգիայում[24] և այլ երկրներում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Справочник членов Союза художников СССР. Том 1. — М.: Советский художник, 1979. — С. 559.
  2. Выставка произведений ленинградских художников 1960 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1961. — С.23.
  3. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002. — С.39.
  4. Каталог весенней выставки произведений ленинградских художников 1965 года. — Л.: Художник РСФСР, 1970. — С.18.
  5. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002. — С.47.
  6. Осенняя выставка произведений ленинградских художников. 1968 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1971. — С.10.
  7. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002. — С.57.
  8. Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1969 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1970. — С.12.
  9. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Аврора-Дизайн, 2001. — С.58.
  10. Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1971 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1972. — С.10.
  11. Наш современник. Зональная выставка произведений ленинградских художников 1975 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1980. — С.17.
  12. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002. — С.19.
  13. Выставка произведений ленинградских художников, посвящённая 60-летию Великого Октября. — Л.: Художник РСФСР, 1982. — С.16.
  14. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002. — С.27.
  15. Осенняя выставка произведений ленинградских художников. 1978 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1983. — С.10.
  16. Зональная выставка произведений ленинградских художников 1980 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1983. — С.15.
  17. Иванов С. В. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. — Санкт-Петербург: НП-Принт, 2007. — С.260.
  18. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Аврора-Дизайн, 2001. — С.48.
  19. Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002. — С.49.
  20. Exhibition of modern Soviet Painting. 1983. Gekkoso Gallery. Catalogue. — Tokyo, 1983. — Р.18.
  21. ECOLE DE SAINT-PETERSBOURG : catalogue / ARCOLE / Etude Gros-Delettrez. — Paris: Drouot Richelieu, 27 Janvier, 1992. — INDEX 17 à 23.
  22. L' Ecole de Saint-Petersbourg. Auction Catalogue. — Paris: Drouot Richelieu, 13 Mars 1992.
  23. Иванов С. В. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. — Санкт-Петербург: НП-Принт, 2007. — С.6—7.
  24. Peintures Russes — РУССКИЕ ХУДОЖНИКИ : catalogue / s.a. Servarts n.v. / Palais Des Beaux-Arts. — Bruxelles: Servarts s.a., 17 Fevrier, 1993. — 64 p. — Р. 30—31.

Աղբյուրներ խմբագրել

  • Центральный Государственный Архив литературы и искусства. СПб. Ф.78. Оп.10. Д.239.
  • В. П. Кранц. Пейзажи Старой Ладоги (1963—1967). — Л.: ЛОХФ РСФСР, 1968.
  • Губарев А., Дмитренко А. В простом, казалось бы, мотиве … // Вечерний Ленинград, 1971, 5 января.
  • Весенняя выставка произведений ленинградских художников 1971 года. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1972. — С.10.
  • Выставка произведений художников — ветеранов Великой Отечественной войны. — Л.: ЛОСХ РСФСР, 1978. — С.4.
  • Справочник членов Союза художников СССР. Том 1. — М.: Советский художник, 1979. — С.559.
  • Exhibition of modern Soviet Painting. 1983. Gekkoso Gallery. Catalogue. — Tokyo, 1983. — Р.18.
  • Выставка произведений художников — ветеранов Великой Отечественной войны. Каталог. — Л.: Художник РСФСР, 1990. — С.10.
  • Справочник членов Ленинградской организации Союза художников РСФСР. -Л.: Художник РСФСР, 1987. — С.65.
  • ECOLE DE SAINT-PETERSBOURG : catalogue / ARCOLE / Etude Gros-Delettrez. — Paris: Drouot Richelieu, 27 Janvier, 1992.
  • L' Ecole de Saint-Petersbourg. Auction Catalogue. — Paris: Drouot Richelieu, 13 Mars 1992.
  • Peintures Russes — РУССКИЕ ХУДОЖНИКИ : catalogue / s.a. Servarts n.v. / Palais Des Beaux-Arts. — Bruxelles: Servarts s.a., 17 Fevrier, 1993. — 64 p.
  • Владимир Кранц. Живопись. Выставка произведений. Каталог. — Санкт-Петербург: Мемориальный музей Н. А. Некрасова, 1995.
  • Живопись 1940—1990 годов. Ленинградская школа. Выставка произведений. — Санкт-Петербург: Мемориальный музей Н. А. Некрасова, 1996. — С.3.
  • Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Аврора-Дизайн, 2001.
  • Владимир Кранц. — Санкт-Петербург: Искусство России, 2002.
  • Иванов С. В. Неизвестный соцреализм. Ленинградская школа. — Санкт-Петербург: НП-Принт, 2007. — С. 363, 393, 395—400, 404—407, 439, 446. ISBN 5-901724-21-6, ISBN 978-5-901724-21-7.
  • Академическая дача. Каталог выставки. — Санкт-Петербург: Санкт-Петербургский Союз художников, 2009. — С.4,18.

Արտաքին հղումներ խմբագրել