Կոսովոյի թանգարան
Կոսովոյի թանգարան (ալբ․՝ Muzeu i Kosovës; սերբ.՝ Muzej Kosova / Музеј Косова), Կոսովոյի ազգային թանգարան, որը գտնվում է Պրիշտինա քաղաքում[2][3][4]։ Հիմնադրվել է 1949 թվականին և համարվում է Կոսովոյի խոշորագույն թանգարանը։ Թանգարանի շենքը կառուցվել է 1889 թվականին, որը նախագծվել է ավստրո-հունգարական շինարարության ոճին համապատասխան, և նրա իրական նպատակն է եղել Ավստրո-Հունգարական կայսրության ռազմական հրամանատարության շտաբի ստեղծումը։
Կոսովոյի թանգարան | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | պատմության հուշարձան, ազգային թանգարան և թանգարան |
| Երկիր |  Կոսովո[1] |
| Տեղագրություն | Պրիշտինա[1] |
| Հիմնադրվել է | 1949 |
| Կայք | muzeu-rks.org |
 | |
 | |
Թանգարանը համարվում է Կոսովոյի ամենավաղ շրջանի մշակութային ժառանգության հաստատություն, որը ստեղծվել է տարածաշրջանում շարժական ժառանգության պահպանման, վերականգնման և ցուցադրման նպատակով։ Այն գտնվում է հատուկ վայրում՝ քաղաքի հին կենտրոնում։
Պատմություն խմբագրել
1949 թվականին Կոսովոյի թանգարանում բացվեցին հնագիտության, ազգագրության և բնագիտության բաժիններ, որոնց 1959 թվականին ավելացավ ազգային ազատագրական պայքարի պատմության ուսումնասիրության բաժինը։ Թանգարանը ակտիվորեն մասնակցում է հնագիտական պեղումների և այլ գիտական աշխատանքների ֆինանսավորմանը։ 1956 թվականից սկսվեց հրատարակվել «Buletin i Muzeut të Kosovës» («Կոսովոյի թանգարանի տեղեկագիր») անվանումով ամենամյա ամսագիրը ալբաներեն լեզվով հոդվածներով (ամփոփումները՝ ֆրանսերեն, անգլերեն և գերմաներեն)[5]։
Թանգարանը բաղկացած է երեք մասից` Կոսովոյի թանգարան, Էմին Գժիկի Բնակելի համալիր, որտեղ ներկայացված է ազգագրական ցուցահանդեսը և Անկախության թանգարան։ Թանգարանը բաղկացած է չորս բաժիններից` հնագիտական, ազգագրական, պատմական և բնական։ Թանգարանի հիմնական շենքը բաղկացած է 3 սրահներից (պատկերասրահ) և դրանցից մեկը ծառայում է մշտական հնագիտական ցուցահանդեսների համար, բայց առանձին ցուցանմուշներ ներկայացված են նաև թանգարանի ներքին բակում, ինչպես նաև լապիդարիայում, համապատասխանաբար հնագիտական պուրակում, որը գտնվում է թանգարանի շենքի աջ կողմում։ Թանգարանի նկուղում գտնվում են հազարավոր գտածոների պահեստներ, հնագիտական նյութեր և դրանց բեկորներ, որոնք համակարգված ձևով պահվում են հատուկ պայմաններում, հատուկ ուշադրության և խնամքի ներքո։ Կոսովոյի թանգարանի շենքում, մասնավորապես երրորդ հարկում, համապատասխան աշխատանքային պայմաններ են ստեղծված Կոսովոյի հնագիտական ինստիտուտի կողմից իրականացվող հնագիտական և մասնագիտական հետազոտությունների կազմակերպման համար[6]։
Ազգաբանական թանգարան խմբագրել
Ազգաբանական թանգարանը համարվում է Կոսովոյի թանգարանի անբաժանելի մասը, որը գտնվում է չորս շենքերից բաղկացած հին բնակելի համալիրում, որոնցից երկուսը վերագրվում են 18-րդ դարին, մյուս երկուսը՝ 19-րդ դարին։ Բնակելի համալիրը կառուցվել է Գինոլլի ընտանիքի կամ Էմին Գիկի կողմից, որոնք հետագայում՝ 1958-1959 թվականներին, տեղափոխվեցին Թուրքիա։ Հետագայում այս բնակելի համալիրում բացվեց բնության թանգարանը։ 2006 թվականին այս բնակելի համալիրում տեղակայվեց Կոսովոյի թանգարանի մշտական ազգաբանական ցուցահանդեսը։
Ազգաբանական թանգարանի հայեցակարգը հիմնված է չորս թեմաների վրա, որոնք ներկայացնում են կյանքի ցիկլերը՝ սկսած սերբերի ծագումից, կյանքից մինչև մահ և հոգևոր ժառանգություն։
Քարե տունը կամ սինագոգը նույնպես համարվում է թանգարանի մի մասը, որը 1950-ական թվականներին Պրիշտինա քաղաքի հին մասից տեղափոխվեց բնակելի համալիր։ Այսօր այն ծառայում է որպես ժամանակակից արվեստի կենտրոն` Ստացիա[7]։
Հնագիտական պուրակ խմբագրել
Կոսովոյի թանգարանի հնագիտական պուրակի վիմագիր արձանագրությունները դարձել են Կոսովոյի հնագիտական ժառանգության բաց ցուցահանդեսի լրացուցիչ մասը։ Ճարտարապետական բեկորները, վիմագիր արձանագրությունները, զոհասեղաններն ու տապանաքարերը բացի հուղարկավորության դիցաբանական տեսարաններից ներկայացնում են այդ հողերի նախկին բնակիչներին՝ արտահայտելով Դարդանիայի հոգևոր և նյութական աշխարհը։
Կոսովոյի թանգարանի հնագիտական պուրակը նախագծվել է որպես վիմագիր արձանագրությունների, քարե հուշարձանների և հնագիտական նշանակության ճարտարապետական պատառիկների ցուցադրության վայր։ Պուրակը ծառայում է որպես հնության, և հին քաղաքակրթության հուշարձան, այնտեղ կազմակերպվում են մշակութային և կրթական միջոցառումներ երեխաների և երիտասարդների համար։
Պատկերասրահ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Wiki Loves Monuments monuments database — 2017.
- ↑ «National Museum, Prishtinë (Priština), Kosovo». National Geographic. Western Balkins Geotourism MapGuide: Land of Discovery. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 7-ին. Վերցված է 7 мая 2014-ին.
- ↑ «Kosovo Museum». TripAdvisor. Վերցված է 7 мая 2014-ին.
- ↑ «Kosovo Museum». Google+. Google. Վերցված է 7 мая 2014-ին.
- ↑ Riedlmayer, András (March–June 2000). Museums in Kosovo: a first postwar assessment. Bosnia Report. UK: Bosnian Institute. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 23 февраля 2013-ին.
- ↑ «Kosovo Museum – About». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 22-ին.
- ↑ «The Ethnological Museum». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 12-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 22-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոսովոյի թանգարան» հոդվածին։ |