Վիքիպեդիա

Կլարա Վեստհոֆ

Կլարա Վեստհոֆ (գերմ.՝ Clara Westhoff, աղջկական անունը՝ Կլարա Հենրիետե Սոֆի Վեստհոֆ, հայտնի նաև որպես Կլարա Ռիլկե Վեստհոֆ, նոյեմբերի 21, 1878(1878-11-21)[1][2][3][…] կամ սեպտեմբերի 21, 1878(1878-09-21)[4], Բրեմեն, Գերմանական կայսրություն - մարտի 9, 1954(1954-03-09)[1][2][3][…], Fischerhude, Գերմանիա), գերմանացի նկարիչ և քանդակագործ։

Կլարա Վեստհոֆ
Ծնվել էնոյեմբերի 21, 1878(1878-11-21)[1][2][3][…] կամ սեպտեմբերի 21, 1878(1878-09-21)[4]
ԾննդավայրԲրեմեն, Գերմանական կայսրություն
Վախճանվել էմարտի 9, 1954(1954-03-09)[1][2][3][…] (75 տարեկան)
Մահվան վայրFischerhude, Գերմանիա
Քաղաքացիություն Գերմանիա
ԿրթությունԿոլարոսսիի ակադեմիա
Մասնագիտությունքանդակագործ և նկարչուհի
ԱմուսինՌայներ Մարիա Ռիլկե
ԶավակներՌութ Սիբեր-Ռիլկե
 Clara Westhoff Վիքիպահեստում

Գերմանացի բանաստեղծ Ռայներ Մարիա Ռիլկեի կինը[5]։

Կենսագրություն Խմբագրել

Կլարա Վեստհոֆը ծնվել է վաճառականի ընտանիքում, հայրը՝ Հենրիխ Վեստհոֆ (1840-1905), մայրը՝ Յոհաննա Վեստհոֆ (1856-1941), ունեցել է երկու եղբայր։ Կլարան 17 տարեկան հասակում տեղափոխվել է Մյունխեն, որտեղ նկարել է սովորել Ֆրիդրիխ Ֆեհրի և Լյուդվիգ Շմիդ-Ռոյտեի անվան գեղարվեստի դպրոցում։ 1898 թվականին նա նկարչության և մոդելավորման դասեր է ստացել Ֆրից Մակենզենի մոտ՝ Վորպսվեդեի նկարիչների գաղությում։ Վորպսվեդեում նա ընկերացել է Օտտո Մոդերզոնի և Պաուլա Մոդերզոն-Բեկերի հետ, ունեցած ջերմ հարաբերությունները պահպանել է ողջ կյանքի ընթացքում։ 1900 թվականին Կլարան հանդիպում է իր ապագա ամուսնուն՝ բանաստեղծ Ռայներ Մարիա Ռիլկեին։ 1899 թվականին նա շարունակել է ուսումը Լայպցիգում՝ Կարլ Սեֆների և Մաքս Կլինգերի հետ, իսկ 1900 թվականին Փարիզում՝ Օգյուստ Ռոդենի հետ, նաև հաճախել է Ժյուլիանի ակադեմիա[6]։

Ստեղծագործական գործունեություն Խմբագրել

 
Նկարիչ Պաուլա Մոդերզոն-Բեկերի կիսանդրին, Բրեմեն: Կլարա Վեստհոֆ, 1908 թ.:

Կլարա Վեստհոֆը համարվում է Գերմանիայում կին քանդակագործների մեջ առաջին ռահվիրաներից մեկը։ Նա քանդակներ է ստեղծել ողջ կյանքի ընթացքում։ Միշտ ֆինանսական կարիքների մեջ է եղել, ստիպված կատարել է մեծ քանակությամբ պատվերներ. այսպիսով գրեթե կապվել է դիմանկարի ժանրին[7]։ Բայց լինելով որպես անկախ նկարիչ, նա ինքն իրեն որպես քանդակագործ է որակել և ամրապնդել իր կոչումը։

1925 թվականին Վեստհոֆը անցում է կատարել գեղանկարչությանը, հետևաբար, իր քանդակագործական աշխատանքներին զուգահեռ, նա ստեղծել է ոչ պակաս զգալի նկարչական ստեղծագործություններ։ Նրա մահից անմիջապես հետո, ինչպես 1950-ական թվականների բազմաթիվ արվեստագետ կանայք, նա մոռացության է մատնվել։ Նրա ստեղծագործությունները պահվել են մասնավոր հավաքածուներում կամ տարբեր՝ հանրությանը սակավ հասանելի հավաքածուներում։

Կլարա Վեստհոֆի համապարփակ կենսագրությունից, հետազոտող Մարինա Զաուերը 1986 թվականին վերականգնել է նրա ստեղծագործական գործունեության պատմությունը՝ ազատելով նկարիչին Ռիլկեի կնոջ և Պաուլա Մոդերզոնի ընկերուհու կլիշեներից։

Անձնական կյանք Խմբագրել

 
Ռայներ Մարիա Ռիլկե և Կլարա Վեստհոֆ, 1901թ.

Իր ապագա ամուսնու՝ բանաստեղծ Ռայներ Մարիա Ռիլկեի հետ Կլարան հանդիպել է 1900 թվականին Վորպսվեդեի արվեստի գաղութում։ 1901 թվականի ապրիլի 28-ին նրանք ամուսնանացել են և տեղափոխվել Վորպսվեդե գյուղ։ Այնտեղ, Ռիլկեն տուն է գնել, որի ինտերիերը նախագծել է իր ընկեր՝ նկարիչ Հենրիխ Ֆոգելերը։ 1901 թվականի դեկտեմբերին ծնվել է Ռիլկեի և Կլարայի դուստրը՝ Ռուֆը։

1902 թվականին Ռիլկեն հեռացել է Կլարայից, բայց նրանց միջև բարեկամական հարաբերությունները պահպանվել են մինչև կյանքի վերջ։ Վերջնական բաժանումը տեղի է ունեցել 1912 թվականին[8]։ Կլարա Վեսթհոֆ-Ռիլկեին տարիներ է պահանջվել բաժանման ցավը հաղթահարելու, հավասարակշռությունը վերականգնելու և դստեր համար բավարար ֆինանսական կայունություն ապահովելու համար։ Ֆինանսական խնդիրները ծանր բեռ են եղել իր գեղարվեստական աշխատանքների համար ողջ կյանքի ընթացքում[9]։

1919 թվականին Վեստհոֆը դստեր հետ տեղափոխվել է Ֆիշերհուդե, որտեղ նրանք ապրել են մինչև Կլարայի մահը։ Հետագայում, Կլարայի տունը՝ արհեստանոցի հետ միասին դարձել է «Սրճարան Ռիլկե» (Café Rilke), որն այսօր էլ գոյություն ունի։

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Clara Rilke-Westhoff (նիդերլ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 FemBio database (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  4. ↑ 4,0 4,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  5. ↑ Benezit Dictionary of Artists
  6. ↑ (fr) Musée d'Orsay Archived 2020-08-02 at the Wayback Machine.
  7. ↑ Frau im Schatten
  8. ↑ Deutsche Biographie - Rilke-Westhoff, Clara
  9. ↑ Clara Westhoff-Rilke

Գրականություն Խմբագրել

  • Isolde Braune: „… als Mensch im Beruf“. Die Bildhauerin Clara Rilke-Westhoff (1878–1954). In: Angela Dinghaus (Hrsg.): Frauenwelten. Biographisch-historische Skizzen aus Niedersachsen. Hildesheim / Zürich / New York 1993, S. 304–312.
  • Helga Fuhrmann: Rilke-Westhoff, Clara Henriette Sophie, geb. Westhoff. In: Frauen Geschichte(n). Bremer Frauenmuseum (Hrsg.). Edition Falkenberg, Bremen 2016, ISBN 978-3-95494-095-0.
  • Eberhard Lutze: Rilke gen. Rilke-Westhoff, Clara Henriette Sophie geb. Westhoff. In: Die Historische Gesellschaft Bremen und das Staatsarchiv Bremen (Hrsg.): Bremische Biographie 1912–1962. Bremen 1969, S. 409 Sp. 1 bis 410 Sp. 1.
  • Gunna Wendt: Clara und Paula. Das Leben von Clara Rilke-Westhoff und Paula Modersohn-Becker. Europa Verlag, Hamburg 2002, ISBN 3-203-84031-6.
  • Eduard Hindelang (Hrsg.) Die Bildhauerin Clara Rilke-Westhoff (1878–1954). Langenargen/Sigmaringen 1988. Erschienen zu der Ausstellung „Die Bildhauerin Clara Rilke-Westhoff (1878–1954).“ Veröffentlicht mit der Unterstützung des Regierungspräsidium Tübingen, des Landratsamtes Bodenseekreis u. a.
  • Marina Sauer: Die Bildhauerin Clara Rilke-Westhoff: 1878–1954. Leben und Werk. Mit Oeuvre-Katalog. Hauschild, Bremen 1986, ISBN 978-3-920699-72-1.
  • Karl-Robert Schütze: Refugium nach einem unsteten Leben. Nachforschungen zum Haus der Clara Rilke-Westhoff in Fischerhude. In: Zwischen Elbe und Weser, 23 (2004), Nr. 1, S. 4–8.
  • Marina Bohlmann-Modersohn: Clara Rilke-Westhoff: eine Biografie. btb, München 2015, ISBN 978-3-442-75432-8.
  • Rolf Vollmann: Als Rilke sich in Paula und Clara verliebte. In: Die Zeit, Nr. 34/2003

Արտաքին հղումներ Խմբագրել

  Կլարա Վեստհոֆ Վիքիպահեստում
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Կլարա_Վեստհոֆ&oldid=8080824» էջից