Կառլ Մարիա Ֆրեյերր ֆոն Արութին Հայդենբուրգցի (գերմ.՝ Karl Maria Freiherr von Aretin auf Haidenburg, հուլիսի 4, 1796, Վեցլար, Լան Դիլ – ապրիլի 29, 1868, Մյունխեն, Բավարիա), հայազգի բարոն Բավարիայում, բավարիացի պատմաբան, քաղաքական գործիչ և դիվանագետ։ Արութինների բարոնական, ազնվական տոհմից, Քրիստափոր ֆոն Արութինի ավագ որդին։
Կառլ Մարիա ֆոն Արութինը Քրիստափոր ֆոն Արութինի ավագ որդին է։ Ծնվել է 1796 թվականի հուլիսի 4-ին Վեցլար քաղաքում։ Մասնակցել է Նապոլեոնյան պատերազմներին 1813-1815 թվականներին, որից հետո մտել է դիվանագիտական դաշտ, բայց ավելի ուշ ծառայել է բավարիական գլխավոր շտաբում ու զինվորական նախարարությունում։ Թողնելով ծառայությունը, նա հեռացել է իր կալվածք, բայց արխիվային հետազոտությունների հակվածությունը հուշել է նրան վերադառնալ Մյունխեն։ 1834 թվականին նա արտաքին գործերի նախարարություն դեսպանատանը ստանում է խորհրդականի պաշտոն, իսկ անձնական թագավորական ու պետական արխիվում՝ արխիվագետի պաշտոն։ Զբաղեցնելով այդ պաշտոնը նա հրատարակել է հետևյալ աշխատությունները, գրված իր կողմից խիստ կաթոլիկական ոգով. «Bayerns auswärtige Verhältnisse seit dem Anfang des XVI Jahrh.» (Պասս., 1839); «Geschichte des Herzogs und Kurfürsten Maximilian I» (Պասս., 1842) и «Wallenstein» (Ռեգենսբուրգ, 1846)։ 1847 թվականի մարտի վերջին Կառլ Մարիա ֆոն Արութինը թողնում է արխիվագետի պաշտոնը և նշանակվում է խորհրդական բավարիական դեսպանատանը Բեռլինում։ 1854 թվականին, Բավարիայի թագավորի պնդումներով՝ Բավարական ազգային թանգարանի կառուցման նախագծի իրականացման ծրագիրը վստահվում է Կառլ Մարիա ֆոն Արութինին։ Այդ գործունեության հետ կապված հրապարակվել է բավարիական թագավորական տան հնությունները և հուշարձանները՝ «Altertümer und Denkmale des bayr. Herscherhauses» (թողարկում. 1—9, Մյունխեն, 1855—71) աշխատությունը, որը նա ղեկավարում է մինչ մահ։ 1859 թվականից Կառլ Մարիա ֆոն Արութինը եղել է պետական խորհրդի ցմահ անդամ։ Մահացել է 1868 թվականի ապրիլի 29-ին Բեռլին քաղաքում, որտեղ նա այդ ժամանակ մաքսային խորհրդարանի պատգամավոր էր[1]:.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել
Արտաքին հղումներ
խմբագրել
.JPG)
.svg){kind=small}
Գերմանիա
