Կամիլո Բոիտո
Կամիլո Բոիտո (իտալ.՝ Camillo Boito, հոկտեմբերի 30, 1836[1][2][3][…], Հռոմ, Պապական մարզ[4][5] - հունիսի 28, 1914[1][2][5], Միլան, Իտալիայի թագավորություն[4][5]), իտալացի ճարտարապետ, ինժեներ, արվեստաբան, արվեստի պատմաբան, վիպասան։ Կամիլլո Բոյտոն ունեցել է իր սիրելի ուսանողը և ժառանգը Էնրիկո Զանոնի:
Կամիլո Բոիտո | |
---|---|
Ծնվել է | հոկտեմբերի 30, 1836[1][2][3][…] |
Ծննդավայր | Հռոմ, Պապական մարզ[4][5] |
Մահացել է | հունիսի 28, 1914[1][2][5] (77 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Միլան, Իտալիայի թագավորություն[4][5] |
Կրթություն | Պադովայի համալսարան |
Աշխատավայր | Բրերա գեղարվեստի ակադեմիա, Միլանի պոլիտեխնիկական համալսարան և Պոլդի Պեցցոլիի թանգարան |
Ուշագրավ աշխատանքներ | Casa di Riposo per Musicisti? |
Անդամություն | Գեղարվեստի ակադեմիա |
Camillo Boito Վիքիպահեստում |
Կոմպոզիտոր Առիգո Բոիտոյի եղբայրը։
Կենսագրություն
խմբագրելԿամիլո Բոիտոն ծնվել է Հռոմում, իտալացի մանրանկարիչ Սիլվեստեր Բոիտոյի ընտանիքում։ Մայրը՝ Յոզեֆինա Ռադոլինսկան, ծագումով եղել է լեհ[6]։ Սովորել է Պադուայում, ապա ճարտարապետություն է ուսանել Վենետիկի գեղարվեստի ակադեմիայում։ Ուսումնառության տարիներին նրա վրա մեծ ազդեցություն է թողել Իտալիայի միջնադարյան արվեստը ուսումնասիրող ճարտարապետ Սելվատիկո Էստենսեն։ Մինչև 1856 թվականը դասավանդել է Վենետիկի գեղարվեստի դպրոցում, այնուհետև տեղափոխվել է Տոսկանա։
Վենետիկում ավստրիական տիրապետության դեմ նրա քարոզչությունը ստիպում է, որ հեռանա, չնայած այն հանգամանքին, որ ակադեմիայում պրոֆեսորի պաշտոնակից էր։ Ֆլորենցիայում սկսում է գրել lo Spettatore ամսագրի համար[7]։
1860 թվականին Բոիտոն դառնում է Միլանի Բրերա գեղարվեստի ակադեմիայի ճարտարապետության պրոֆեսոր։ Միլանում նա հրատարակել է մի շարք ամսագրեր, այդ թվում Politecnico, Perseveranza և Nuova antología:
Հին շենքերը վերականգնելու իր ծավալուն աշխատանքի ընթացքում նա փորձել է համաձայնության բերել ճարտարապետական վերականգնման վերաբերյալ իր ժամանակակիցների հակասող տեսակետները, մասնավորապես՝ Էժեն Էմանուել Վիոլե լը Դյուկի և Ջոն Ռասկինի։ Այդ հաշտության գաղափարները ներկայացվել են 1883 թվականին Հռոմի Ճարտարապետների և քաղաքացիական ինժեներների III խորհրդաժողովին, որը հայտնի է որպես "Prima Carta del Restauro" կամ վերականգնման կանոնադրություն։ Այս անդրանիկ կանոնադրությունը ներկայացնում էր պատմական հուշարձանների վերականգնման 8 կետեր՝
- Շենքի նոր և հին մասերի ոճի տարբերակում
- Նոր և հին շենքերի շինանյութերի տարբերակում
- Պատմական շենքում արգելել ձուլվածներ և դեկորատիվ տարրեր
- Վերականգնման ընթացքում պատմական շենքից հեռացված տարրերի ցուցահանդես մոտակայքում
- Պատմական շենքի վրա նոր գրություն, արձանագրություն (կամ պայմանական խորհրդանիշ)
- Հուշարձանին կցել կատարված վերականգնման աշխատանքի նկարագիրը
- Վերականգնման տարբեր փուլերի լուսանկարների առկայություն
- Վերականգնման աշխատանքի վիզուալ հանրածանոթություն
Բոիտոի ամենահայտնի վերականգնած աշխատանքներից են Մուրանոյի Santi Maria e Donato եկեղեցին և զանգակատունը։ 1856-1858 թվականներին աշխատել է Porta Ticinese-ի (Միլանի միջնադարյան դարպաս), 1899 թվականին՝ Պադուայի Սուրբ Անտոնիո եկեղեցու վրա։ Նախագծել է նաև Գալարատեի գերեզմանատունը։
Բոիտոյի ճարտարապետական նախագծերից են Գալարատեի հիվանդանոցը (Գալարատե, Իտալիա) և դպրոց Միլանում։ Միլանում նրա առավել հայտնի շենքը 1895-1899 թվականներին կառուցված «Casa di Riposo per Musicisti» է։ Շենքի կառուցումը ֆինանսավորել է կոմպոզիտոր Ջուզեպպե Վերդին. այն ծառայում է թոշակառու երաժիշտներին՝ որպես հանգստի տուն։ Շինության մատուռի նկուղում թաղված է կոմպոզիտորը։
1900-ական թվականների սկզբում Բոիտոն աջակցել է ստեղծելու պատմական հուշարձանները պաշտպանող իտալական օրենքները։
Մահը
խմբագրելԿամիլո Բոիտոն մահացել է Միլանում 1914 թվականին։
Գրական գործունեություն
խմբագրելԲոիտոն ունի մի քանի կարճ պատմվածքների ժողովածուներ։ Մոտ 1882 թվականին գրել է իր ամենահայտնի Senso վիպակը, որը էկրանավորվել է 1954 թվականին։ "Un Corpo" (անդրադառնում է սեռական անկմանը և դիապղծությանը) պատմվածքը հույն կոմպոզիտոր Կարալամպոս Գոյոսի կողմից վերամշակվել է օպերայի։
Մատենագիտություն
խմբագրել- Gustavo Giovannoni, BOITO, Camillo, in Enciclopedia Italiana, vol. 7, Roma, Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1930. URL consultato il 16 luglio 2014.
- Giuseppe Miano, BOITO, Camillo, in Dizionario biografico degli italiani, vol. 11, Roma, Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1969. URL consultato il 16 luglio 2014.
- Alberto Grimoldi (a cura di), Omaggio a Camillo Boito, Milano, FrancoAngeli, 1991, ISBN 88-204-6706-2.
- Camillo Boito, Senso. Nuove storielle vane, a cura di Chiara Cretella, Allori, Ravenna, 2005.
- Camillo Boito, Storielle vane, a cura di Chiara Cretella, Pendragon, Bologna, 2007, ISBN 88-8342-519-7.
- Chiara Cretella, Architetture effimere. Camillo Boito tra arte e letteratura, Dakota Press, Camerano, 2013, ISBN 88-97074-03-0.
- Camillo Boito, Santuario, a cura di Dafne Munro, Urban Apnea, 2015
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ricci G., Bellini A. Boito, Camillo // Grove Art Online / J. Turner — [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. — doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T009658
- ↑ 3,0 3,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 http://www.luchinovisconti.net/visconti_al/senso_a_palimpsest.htm
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Archivio Storico Ricordi — 1808.
- ↑ Dizionario degli Artisti Italiani Viventi: pittori, scultori, e Architetti., by Angelo de Gubernatis. Tipe dei Successori Le Monnier, 1889, page 62.
- ↑ De Gubernatis
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կամիլո Բոիտո» հոդվածին։ |