Ծաղկաբեր
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ծաղկաշեն (այլ կիրառումներ)
Ծաղկաբեր, գյուղ Հայաստանի Լոռու մարզի Սպիտակ համայնքում[1]։
| Գյուղ | |||
|---|---|---|---|
| Ծաղկաբեր | |||
| Երկիր |  Հայաստան | ||
| Մարզ | Լոռու մարզ | ||
| Համայնք | Սպիտակ համայնք[1] | ||
| ԲԾՄ | 1750 մ | ||
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
| Բնակչություն | 1195[2] մարդ (2011) | ||
| Ազգային կազմ | Հայեր | ||
| Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
| Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Մարզկենտրոն Վանաձորից հեռու է 42 կմ հարավ-արևմուտք, ծովի մակարդակից 1750 մ բարձրության վրա։
Գյուղը նախկինում Ավդիբեկ անվան տակ ընդգրկված է եղել Երևանի նահանգի Ալեքսանդրապոլի գավառում[3]։ Գյուղը 1939 թ. մայիսի 4-ին վերանվանվել է Ծաղկաշեն, 1967 թ. հոկտեմբերի 21-ին` Ծաղկաբեր[4]։
Բնակչությունը զբաղվում է անասնապահությամբ, ճակնդեղի, հացահատիկի և կերային կուլտուրաների մշակությամբ։ Գյուղն ունի «Ժամ» ավերակ եկեղեցի, Սբ. Նարեկ, Սբ. Հովհաննես և Թուխ Մանուկ մատուռներ։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Գյուղը գտնվում է ծովի մակերևույթից 1750 մ բարձրության վրա, իսկ հողատարածքների գրեթե 60%-ից ավելին 2000 մ բարձրության վրա։ Կլիման ձմռանը ցրտաշունչ է, ամռանը՝ շոգ։ Հաճախակի են չորային, երաշտային տարիները, որոնց պատճառով շատ է տուժում գյուղատնտեսությամբ զբաղվող գյուղացին։ Գարնան վերջին ցրտահարությունները լինում են մինչև հունիսի 20-ը։ Ոռոգման ջուր չունենալու պատճառով համայնքը դժվարանում է կազմակերպել գյուղատնտեսական մթերքների արտադրությունը։ Հիմնականում զբաղվում են ցորենի, գարու, առվույտի, կարտոֆիլի, կաղամբի և այլ բանջարա-բոստանային կուլտուրաների մշակությամբ և անասնապահությամբ։
Գյուղն ունի միջնակարգ դպրոց, որի շենքը կառուցվել է 2001 թվականին։ Համայնքը չունի համայնքային կենտրոն. գյուղապետարանը և գրադարանը գործում են մանկապարտեզի շենքում։ Կա բուժ. կետ, որը վերանորոգման կարիք ունի, գործում է ժամանակավոր շինությունում։ Վանաձոր-Գյումրի մայրուղուց մինչև գյուղ տանող ճանապարհը հիմնանորոգման կարիք ունի։
Գյուղն ուներ մի գեղեցիկ, բայց Էջմիածնի հաշվառման մատյաններում երբեք չգրանցված եկեղեցի։ Երկրաշարժի արդյունքում եկեղեցին ավերվել է։ Գյուղի կողքին Ներկարար անունով մի լեռ կա։ Տարվա մեջ մեկ-երկու անգամ, գարնան վերջին կամ ամռան սկզբին, իրիկնադեմին արևը բարձրանում է Ներկարարի գագաթը և ծածկվում ամպերի մեջ։ Հենց այդ ժամանակ ամպերի քողը պատրվում է յոթ տեղից, և արևի յոթ ճառագայթախրձեր ծիածանի յոթ գույներով են ներկում Ծաղկաբերի ցորենի արտերը։
Բնակչություն խմբագրել
Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Ծաղկաբերի մշտական բնակչությունը կազմել է 1195, առկա բնակչությունը՝ 981 մարդ[2]։ 1831 թվականից ի վեր բնակիչները հայեր են[5], որոնց մի մասի նախնիները 1827-1828 թվականներին գաղթել են Մուշի և Բասենի գյուղերից[4]։ Ծաղկաբերի ազգաբնակչության փոփոխությունը[6].
| Տարի | 1831 | 1873 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 133 | 771[5] | 1332 | 1653 | 1732 | 1288 | 1530 | 1196 | 986[7] | 1343 | 1195[2] |
Հայտնի ծաղկաբերցիներ խմբագրել
- Մարտին Պետրոսյան
- Վալերիկ Վարդանյան
- Արտաշես Հունանայան
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Տեղեկություններ Սպիտակ համայնքի մասին Լոռու մարզի մարզպետարանի կայքում, (արխիվացված 02․07․2023 թվական)։
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2011 թ Հայաստանի մարդահամարի արդյունքները
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 1, էջ 34
- ↑ 4,0 4,1 «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 2, էջ 832
- ↑ 5,0 5,1 Զավեն Կորկոտյան, «Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931)»
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան, էջ 99» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ սեպտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2013 Նոյեմբերի 10-ին.
- ↑ «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», հտ. 5, էջ 712