Խուան Խոսե Ռոսոն

իսպանացի քաղաքական գործիչ

Խուան Խոսե Ռոսոն Պերես (սեպտեմբերի 25, 1932(1932-09-25)[1][2][3], Becerreá, Լուգո, Գալիսիա, Իսպանիա[1][2] - օգոստոսի 18, 1986(1986-08-18)[4], Մադրիդ, Իսպանիա), իսպանացի քաղաքական գործիչ և Ժողովրդավարական կենտրոնի միություն անդամ։ Աշխատել է որպես ներքին գործերի նախարար 1980 թվականից մինչև 1982 թվականը։

Խուան Խոսե Ռոսոն
 
Կուսակցություն՝ Դեմոկրատական կենտրոնի միություն
Կրթություն՝ Մադրիդի Կոմպլուտենսե համալսարան
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և դպրոցի ուսուցիչ
Ծննդյան օր սեպտեմբերի 25, 1932(1932-09-25)[1][2][3]
Ծննդավայր Becerreá, Լուգո, Գալիսիա, Իսպանիա[1][2]
Վախճանի օր օգոստոսի 18, 1986(1986-08-18)[4] (53 տարեկան)
Վախճանի վայր Մադրիդ, Իսպանիա
Թաղված Mingorrubio Cemetery[5]
Քաղաքացիություն  Իսպանիա
Հայր Eulogio Rosón López?
 
Պարգևներ
Կառլոս III-ի շքանշանի Մեծ խաչի ասպետ և Սիսներոսի շքանշանի Մեծ խաչ

Վաղ կյանք և կրթություն Խմբագրել

Ռոսոնը ծնվել է 1932 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Բեգերայում, Լուգո նահանգ[6]։ Նրա ընտանիքը եղել է ծագումով Գալիսիայից։ Նրա եղբայրը՝ Անտոնիոն (մահացել է 1986 թվականին) աշխատել է որպես Գալիցիայի խորհրդարանի նախագահ, մյուսը՝ գեներալ Լուիս Ռոսոնը, ողջ է մնել 1984 թվականի նոյեմբերին ԷՏԱ-յի կողմից իրականացված մահափորձից։

Խուանը Մադրիդի համալսարանի համալսարանից ստացել է քաղաքագիտության և տնտեսագիտության բակալավրի աստիճան[7]։ Նաև սովորել է ինտերվենցիայի ռազմական դպրոցում և ստացել ռազմական վերահսկիչի կոչում[7]։

Կարիերա Խմբագրել

Ռոսոնը դասավանդել է իսպանական ռադիոյի տնօրինությանը կից դպրոցում (RTVE)[6]: Զբաղեցրել է Կրթության ազգային տնօրենի, համալսարանական հետազոտությունների միության (SEU) գլխավոր քարտուղարի, EFE-ի տնօրենի եւ ազգային միության նախագահի պաշտոնները[6]:Ավելի ուշ նա դարձավ RTVE-ի գլխավոր տնօրենը 1960-ականներին[8]։ Այնուհետև 1970-ականների վերջին նշանակվել է Մադրիդի նահանգապետ[9]։

Նա ներքին գործերի նախարար է նշանակվել 1980 թվականի մայիսի 2-ին՝ այդ պաշտոնում փոխարինելով Անտոնիո Իբանյես Ֆրեյրեին[10][11]։ Նրա հիմնական նախաձեռնությունը հետախուզական ծառայությունների, ոստիկանության և անվտանգության ուժերի դերի բարելավումն էր հակաահաբեկչական ջանքերի համար միասնական հրամանատարության ներքո ահաբեկչությունների դեմ պայքարում[12][13]։ Այդ ջանքերի արդյունքում հարձակումների հետևանքով զոհվածների թիվը 1981 թվականին կրճատվել է մինչև 38, իսկ 1982 թվականին՝ 44[14]:

Պաշտոնավարել է մինչ 1982 թվականի դեկտեմբերի 3-ը՝ երկու վարչապետների՝ Ադոլֆո Սուարեսի և Լեոպոլդո Կալվո Սոտելոյի կառավարություններում աշխատելուց հետո[15]։ Նրան հաջորդել է Խոսե Բարրիոնուևոն՝ որպես ներքին գործերի նախարար[10]։ Ռոսոնը խորհուրդ է տվել Ֆելիպե Գոնսալեսին Բարիոնուևոյին նշանակել ներքին գործերի նախարար[16]։

Հետագա տարիներ և մահ Խմբագրել

1982 թվականի հոկտեմբերին կայացած խորհրդարանական ընտրություններում պարտությունից հետո Ռոսոնը հեռացել է քաղաքականությունից և զբաղվել է բիզնեսով[15]։ Ապրել է Ալիկանտում, 1982 թվականին նրա մոտ հայտնաբերել են թոքերի քաղցկեղ[15]։

Մահացել է 1986 թվականի օգոստոսի 19-ին Մադրիդի կլինիկայում սրտի կաթվածից[15]։ Նա թաղվել է Մադրիդի էլ Պարդո գերեզմանատանը օգոստոսի 20-ին[15]։

Ծանոթագրություններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Iniciativas?_piref73_2148295_73_1335437_1335437.next_page=/wc/servidorCGI&CMD=VERLST&BASE=DIPH&FMT=DIPHXD1S.fmt&DOCS=1-1&DOCORDER=FIFO&OPDEF=Y&NUM1=&DES1=&QUERY=%28100150%29.NDIP.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 http://www.congreso.es/portal/page/portal/Congreso/Congreso/Iniciativas?_piref73_2148295_73_1335437_1335437.next_page=/wc/servidorCGI&CMD=VERLST&BASE=DIPH&FMT=DIPHXD1S.fmt&DOCS=2-2&DOCORDER=FIFO&OPDEF=Y&NUM1=&DES1=&QUERY=%28100150%29.NDIP.
  3. 3,0 3,1 Diccionario biográfico español (իսպ.)Real Academia de la Historia, 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 http://dbe.rah.es/biografias/5227/juan-jose-roson-perez
  5. https://www.madridiario.es/noticia/423156/distritos/la-ultima-morada-de-los-franquistas-ilustres.html
  6. 6,0 6,1 6,2 «Juan José Rosón Pérez»։ Fundacion Transicion (Spanish)։ Վերցված է 5 September 2013 
  7. 7,0 7,1 «Juan José Rosón Pérez»։ Fundacion Transicion (Spanish)։ Վերցված է 5 September 2013 
  8. Josep Maria Baget Herms։ «The Legacy of Franco’s Television»։ Formats։ Արխիվացված է օրիգինալից 4 March 2016-ին։ Վերցված է 5 September 2013 
  9. Jesus Duva (8 February 2012)։ «The week democracy nearly fell»։ El Pais։ Վերցված է 5 September 2013 
  10. 10,0 10,1 «Spanish ministries»։ Rulers։ Վերցված է 5 September 2013 
  11. José María Maravall, Adam Przeworski (2003)։ Democracy and the Rule of Law։ Cambridge, England: Cambridge University Press։ էջ 287։ Արխիվացված է օրիգինալից 28 September 2013-ին։ Վերցված է 20 December 2013  – via Questia (subscription required)
  12. Diego Muro (2010)։ «Counter-terrorist strategies in Western Europe» (Working Paper)։ European University Institute։ Վերցված է 5 September 2013 
  13. Diego Muro (2010)։ «Counter-terrorist strategies in Western Europe» (Working Paper)։ European University Institute։ Վերցված է 5 September 2013 
  14. Javier Tusell (15 April 2008)։ Spain: From Dictatorship to Democracy, 1939 to the Present։ John Wiley & Sons։ էջ 487։ ISBN 978-0-470-76648-4։ Վերցված է 5 September 2013 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 «Fallece el ex Ministro del Interior Juan José Roson tras combatir cuatro años contra una enfermedad incurable»։ El Pais։ 19 August 1986։ Վերցված է 5 September 2013 
  16. Paddy Woodworth (2001)։ Dirty War, Clean Hands: ETA, the GAL and Spanish Democracy։ Cork University Press։ էջ 66։ ISBN 978-1-85918-276-5։ Վերցված է 5 September 2013