Լոս Ալերսեսի ազգային պարկ
Լոս Ալերսես ազգային պարկ (իսպ.՝ Parque Nacional Los Alerces), ազգային պարկ, որը գտնվում է Արգենտինայի Չուբուտ պրովինցիայում։ Մտնում է Անդինո-Նորպատագոնիկա կենսոլորտային արգելավայրի կազմում։ Այգու տարածքը 259 570 հա է։ Արգելոցի տարածքում գտնվում են` Ֆուտալաուֆեն, Վերդե, Կրուգեր, Ռիվադավիա, Մենենդեզ լճերը և Արայանե գետը։ 2017 թվականին ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում[1]։
 | |
| * | |
|---|---|
| ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգություն
| |
| Տիպ | |
| Չափանիշներ | |
| Ցանկ | ՅՈՒՆԵՍԿՕ֊ի ցանկ |
| Աշխարհամաս** | |
| Ընդգրկման պատմություն | |
| Ընդգրկում | (անհայտ նստաշրջան) |
| * Անվանումը պաշտոնական անգլերեն ցանկում ** Երկրամասը ըստ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի դասակարգման | |
Համաշխարհային  ժառանգություն
| |
Պատմություն խմբագրել
Լոս Ալերսես ազգային պարկը հիմնադրվել է 1937 թվականի մայիսի 11-ին։ Այգու ստեղծման գլխավոր պատճառը դարձել է անտառների շուրջ ստեղծված աղետալի իրավիճակը ՝ ֆիցրոյա ծառի (իսպանական ալերսե) գերակշռությամբ, որը հայտնվել է անհետացման եզրին[2]։
Լոս Ալերսես ազգային պարկը գտնվում է Վալդիվյան անտառների էկոլոգիական տարածաշրջանում, որոնց հիմքը կազմում են ալերսի ծառերը ՝ հսկայական փշատերևներ, որոնք 20-րդ դարում գրեթե ոչնչացվել են անվերահսկելի հատումների պատճառով։
Մենենդես լճի ափին աճում են մինչև 75 մետր բարձրությամբ ծառեր, որոնց տարիքը մինչև 4000 տարի է։ Բացի այդ, ազգային պարկի տարածքում կան սրածայր լումաներ, Maytenus boaria, Austrocedrus chilensis, Lomatia hirsuta, Nothofagus antarctica, Nothofagus pumilio, Aristotelia chilensis և այլն։
Լոս Ալերսեսի ազգային պարկում այնպիսի թռչունների տեսակներ կան, ինչպիսիք են ՝ Scelorchilus rubecula, Campephilus magellanicus, Colaptes pitius, Andean Condor, passerine owl, Enicognathus ferrugineus, Geranoaetus polyosoma, ընդհանուր caracara, Patagioenas araucana, Turdus և այլն։ Ջրամբարները մեծ քանակությամբ ձկներ ունեն ՝ ներառյալ սաղմոնը և իշխանը։ Կաթնասունների շարքում կան պումա, տուկո-տուկո, պուդու, չիլիական կատու, հարավաֆրիկյան եղջերու, Լոնտրա սադրիչ և այլն։
Ազգային պարկի գոյության համար լուրջ խնդիր է կենդանիների և բույսերի ինվազիվ տեսակները։ Ավելի քան 3000 տարի այն տարածքում, որտեղ այժմ գտնվում է ազգային պարկը, մարդիկ էին ապրում, որոնց ժառանգները Թեուլչե ցեղի հնդիկներն են։ Այդ պատճառով այգու տարածքում կարելի է հանդիպել նրանց զենքերի մնացորդներին, նետերի ծայրեր, ասեղներ, սպասքի պարագաներ և այլ պարագաների մնացորդներ։ Քարանձավների պատերին պահպանվել են ժայռապատկերների նմուշներ։ Այգին ունի ավելի քան 20 զբոսաշջային երթուղի։
Ազգային պարկի ամենամոտ բնակավայրը Villa Futalaufquen է։ Այնտեղ գտնվում է այգու վարչությունը, թանգարան, տեղեկատվական կենտրոն, ճամբարային հանգստի վայրեր և սննդի օբյեկտներ։ Պուրակին ամենամոտ օդանավակայանը գտնվում է Էսկալ քաղաքում, այգուց 38 կմ հեռավորության վրա։
2015 թվականի մարտին ազգային պարկը տուժել է խոշոր անտառային հրդեհներից, որոնց ժամանակ ոչնչացվել է մոտ 1500 հա անտառ[3]։ 2016 թվականի հունվարի հրդեհի ժամանակ ոչնչացվել է 1700 հա անտառ։ Երկու դեպքում հրդեհի առաջացման պատճառը հրկիզումն էր[4]։
Պատկերասրահ խմբագրել
-
2620 տարեկան ալերսե ծառ -
Կրյուգեր լիճ -
Մենենդես լիճ -
Վերդե լիճ
.jpg)
_01.JPG)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ UNESCO World Heritage Centre. «Los Alerces National Park» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
- ↑ «Decreto n.° 105 433» (PDF).
- ↑ Clarín.com. «En Los Alerces ya se quemaron 1.650 hectáreas y el fuego sigue fuera de control» (իսպաներեն). www.clarin.com. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
- ↑ «Controlan el incendio Los Alerces y detuvieron a un sospechoso de haberlo iniciado». www.telam.com.ar. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Լոս Ալերսես ազգային պարկը SIB կայքում(իսպ.)
- Լոս Ալերսես ազգային պարկըԱրգենտինայի ազգային պարկերի վարչության կայքում (իսպ.)
- Լոս Ալերսես ազգային պարկ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կայքում(անգլ.),(ֆր.),(նիդեր.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լոս Ալերսեսի ազգային պարկ» հոդվածին։ |