Լինդա Լինգլ

	Լինդա Լինգլ
Կուսակցություն՝	ԱՄՆ Հանրապետական կուսակցություն
Կրթություն՝	Կալիֆորնիայի նահանգային համալսարան (Նորթրիդջ) և Birmingham High School?
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ
Դավանանք	հուդայականություն
Ծննդյան օր	հունիսի 4, 1953 (70 տարեկան)
Ծննդավայր	Սենթ Լուիս, Միսսուրի, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Ինքնագիր
Linda Lingle

Լինդա Լինգլ, ի ծնե` Կատտեր (անգլ.՝ Linda Lingle (Cutter), հունիսի 4, 1953(1953-06-04), Սենթ Լուիս, Միսսուրի, ԱՄՆ), ԱՄՆ հանրապետական կուսակցությունը ներկայացնող ամերիկացի քաղաքական գործիչ։ 2002-2010 թվականներին եղել է Հավայիի նահանգապետ։ Նա եղել է առաջին կինը և առաջին հրեա կինը, որը զբաղեցրել է այս պաշտոնը։

Վաղ տարիներ, կրթություն և վաղ գործունեություն խմբագրել

Լինդա Կատտերը ծնվել է 1953 թվականին Սենթ Լուիսում (Միսսուրի) Միլդրեդ և Ռիչարդ Կատտերների ընտանիքում^[1]՝ լինելով երեք երեխաներից միջնեկը։ Կատտերները տեղափոխվել են Հարավային Կալիֆոռնիա, երբ Լինդան սովորում էր միջնակարգ դպրոցում, նրա ծնողները շուտով ամուսնալուծվել են^[2]։ Այդ ժամանակ աղջիկը 12 տարեկան է եղել։ Դրանից հետո որոշ ժամանակ նա ապրել է տատիկի և պապիկի, իսկ հետո հորեղբոր՝ Ջերալդ Կատտերի հետ, որը եղել է մեքենայի խանութի սեփականատեր^[1]։

1971 թվականին Շերման Օուքսի անվան ավագ դպրոցն ավարտելուց հետո Լինդան ընդունվել է Կալիֆոռնիայի նահանգային համալսարանի Նորթրիջի մասնաճյուղը^[1] և 1975 թվականին գերազանցությամբ ավարտել այն՝ ստանալով լրագրության որակավորում։ Ուսման ընթացքում նա ծանոթացել է Չարլզ Լինդլի հետ, որը դարձել է նրա առաջին ամուսինը^[2]։ Ամուսնությունը խզվել է մեկ տարի անց, բայց Լինդան պահել է ամուսնու ազգանունը^[1]։ Այդ ժամանակ նրա նախկին դեղագործ հայրը միացել է եղբոր մեքենայի բիզնեսին և մեկնել Հավայան կղզիներ, որտեղ նա բացել է ֆիրմայի մասնաճյուղ։ Լինդան նրա հետևից գնացել է Հավայան կղզիներ։ Նա նախ աշխատել է Հոնոլուլուում` որպես բեռնատարների վարորդների և հյուրանոցների բանվորների միության հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու, իսկ հետո տեղափոխվել է Մոլոկայ, որտեղ հիմնել է տեղական Molokai Free Press թերթը^[2]։

Տեղական քաղաքականություն խմբագրել

1980 թվականին Լինգլը հրաժարվել է լրագրության կարիերայից՝ քաղաքականություն վարելու համար։ Նա Մոլոկայի կողմից ընտրվել է Մաուիի շրջանի խորհրդում, որտեղ մնացել է տասը տարի՝ հաճախ որպես այդ մարմնի միակ հանրապետական։ 1985 թվականին նա կրկին ամուսնացել է փաստաբան Ուիլյամ Քրոքետի հետ, որն իրենից 26 տարով մեծ էր։ Այս ամուսնությունն ավարտվել է ամուսնալուծությամբ` տասը տարի անց^[1]։ Այս ամուսնության ժամանակ, ինչպես նախորդում, երեխաներ չեն եղել^[2]։

1990 թվականին Մաուիի հանրապետական քաղաքապետ Հաննիբալ Տավարեսը երկու պաշտոնավարումից հետո պաշտոնաթող է եղել։ Լինգլը Մաուիի նախկին քաղաքապետի և Հավայան կղզիների ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Էլմեր Կառվալյոյի հետ պաշտոնի համար պայքարում անակնկալ հաղթանակ է տարել՝ 37 տարեկանում դառնալով Մաուիի ամենաերիտասարդ քաղաքապետը և այս պաշտոնում առաջին կինը^[3]։ 1994 թվականին Լինգլը ընտրվել է քաղաքապետ՝ հաղթելով դեմոկրատական կուսակցության թեկնածու և Գորո Օկամայի շրջանային խորհրդական^[4]։ Քաղաքապետի պաշտոնում նա հասել է զգալի աճի զբոսաշրջության ոլորտում և գործազրկության նվազեցման, ինչը պետության լճացման տնտեսության ֆոնին հայտնի է դարձել որպես «Մաուիի հրաշք»^[1]։

Նահանգի քաղաքականություն խմբագրել

Լինգլի երկրորդ և վերջին լիազորությունները Մաուիի քաղաքապետի պաշտոնում ավարտվել է 1998 թվականին։ Դրանից երկու տարի առաջ նա սկսել էր նախընտրական արշավը՝ Հավայան կղզիների նահանգապետի պաշտոնը ստանձնելու համար։ Նրան դեմ է եղել այդ ժամանակվա նահանգապետ դեմոկրատ Բեն Կեյտենոն, որը պահպանել է իր դիրքերը 5000 ձայնի տարբերությամբ (1 տոկոս^[2]): Ընտրություններից մի քանի ամիս անց Լինգլը պաշտոնապես դարձել է Հավայան հանրապետական կուսակցության ղեկավար, իսկ 2000 թվականին նրա կուսակցությունը նահանգի ներկայացուցիչների պալատում պատգամավորների թիվը 12-ից հասցրել է 19-ի^[1], որն այդ պահին կուսակցության ամենամեծ խմբակցությունն էր։ Հավայան կղզիներն ստացել է նահանգի կարգավիճակ։ Նահանգում կուսակցության անդամների թիվն այդ ընթացքում աճել է 4 հազարով^[3]։

2002 թվականին՝ նահանգապետի հաջորդ ընտրությունների ժամանակ, Լինգլը զգալիորեն ավելի հաջող քարոզարշավ է անցկացրել, քան իր դեմոկրատ մրցակից Մեյզի Հիրանոն՝ հաղթելով 17.000 ձայնով^[1]՝ դառնալով նահանգի առաջին կին նահանգապետը և երկրորդ հրեա նահանգապետը՝ Միացյալ Նահանգների ողջ պատմության ընթացքում^[2]։

Լինգլի նախընտրական օրակարգում ներառված են եղել տնտեսական աճի և հակակոռուպցիոն թեմաներ։ Նրա պաշտոնավարման ամենահավակնոտ նախագիծը, սակայն, հանրակրթական համակարգի բարեփոխումների ծրագիրն էր, որը հնարավոր չի եղել ամբողջությամբ իրականացնել դեմոկրատների կողմից վերահսկվող օրենսդիր ժողովի դիմադրության պատճառով^[2]։ Լինգլը նույնպես կարևոր դեր է խաղացել կղզեխմբի կղզիները կապող լաստանավային գիծ ստեղծող օրենքի ընդունման գործում. այս նախագիծը բազմաթիվ հակառակորդներ է ունեցել, այն կարող էր բացասական ազդեցություն ունենալ Հավայան կղզիների էկոլոգիայի վրա, բայց լաստանավի համար պայքարի ընթացքում կառավարչին հաջողվել է լուծել բազմաթիվ խնդիրներ^[5]։

Ընդհանուր առմամբ Լինգլը Հավայան կղզիներում իր նահանգապետական պաշտոնավարման առաջին ժամկետում զգալի ժողովրդականություն է վայելել և 2006 թվականին մեծ առավելությամբ հաղթել է հաջորդ նահանգապետի ընտրություններում՝ ստանալով ձայների 63%-ը։ Սա նրան թույլ է տվել շարունակել նահանգապետի պաշտոնը մինչև 2010 թվականը։ 2008 թվականին Հանրապետական կուսակցության Ազգային համագումարում նա խոսել է Սառա Պալինի օգտին, որը հետագայում պատրվակ է հանդիսացել դեմոկրատների կողմից քաղաքական հարձակումների համար։ Նրա պաշտոնավարման երկրորդ ժամկետի ավարտին Հավայան կղզիներում հասարակական կարծիքի հարցումներում նրա վարկանիշը նվազել է^[6]։

Հետագա գործունեություն խմբագրել

2010 թվականին նա ավարտել է իր նահանգապետական պաշտոնավարման երկրորդ ժամկետը։ 2011 թվականին Լինգլը Հավայան կղզիներից հայտարարել է ԱՄՆ Սենատի թափուր տեղի համար իր թեկնածության մասին^[6]։ Դեմոկրատական կուսակցությունից, ինչպես նահանգապետի ընտրություններում (դրանից 10 տարի առաջ), նրան հակադրվել է Հիրոնոն, և այս անգամ դեմոկրատ թեկնածուն, որին սատարել է նախագահ Բարաք Օբաման, հաղթանակ է տարել՝ դառնալով իր նահանգի առաջին կին սենատորը^[7]։

2015 թվականի սկզբին Լինգլը նշանակվել է Իլինոյսի նահանգապետ Բրյուս Ռաուների գլխավոր խորհրդական^[8]՝ այս պաշտոնում ծառայելով մինչ 2016 թվականի հուլիս^[9]։ 2017 թվականի հունիսին նախկին նահանգապետը միացել է Հավայան համալսարանի հոգաբարձուների խորհրդին^[10]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Dan Boylan. «Governor Linda Lingle». Midweek.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 19-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Robert D. Johnson. «The Encyclopedia of Jewish Women: Linda Lingle». Jewish Women's Archive. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 19-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 Lynda Arakawa. «Linda Lingle: 4 years perfecting her pitch». The Honolulu Advertiser (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 10-ին.
↑ Gary T. Kubota (2004 թ․ մայիսի 29). «Maui honors councilman's legacy». Honolulu Star-Bulletin (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 19-ին.
↑ Michael Stein (May-June 2008). «10 Most Intriguing People. Linda Lingle». Maui No Ka 'Oi Magazine (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 7-ին.
↑ ^6,0 ^6,1 Aaron Blake (2011 թ․ հոկտեմբերի 11). «Former governor Linda Lingle to run for Senate in Hawaii». The Washington Post (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.
↑ «Mazie Hirono becomes Hawaii's first female Senator». USA Today (անգլերեն). 2012 թ․ նոյեմբերի 6. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.
↑ «Rauner Imports Former Hawaii Governor To Be Top Aide». CBS Chicago. 2015 թ․ հունվարի 22. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 10-ին.
↑ «Ex-Hawaii Gov. Linda Lingle says aloha to Rauner administration». Chicago Sun-Times (անգլերեն). 2016 թ․ հուլիսի 1. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.
↑ «Hawai'i Pacific University Board of Trustees Announces Chairman of the Board and New Board Member». Hawaii Pacific University (անգլերեն). 2016 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

«A Conversation with the Governor» Maui No Ka 'Oi Magazine Vol.7 No.1 (Ապրիլ, 2003)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լինդա Լինգլ» հոդվածին։

[Midweek-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 ^1,7 Dan Boylan. «Governor Linda Lingle». Midweek.com (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 19-ին.

[JWA-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Robert D. Johnson. «The Encyclopedia of Jewish Women: Linda Lingle». Jewish Women's Archive. Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 19-ին.

[Advertiser-3] 3,0 ^3,1 Lynda Arakawa. «Linda Lingle: 4 years perfecting her pitch». The Honolulu Advertiser (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 10-ին.

[4] Gary T. Kubota (2004 թ․ մայիսի 29). «Maui honors councilman's legacy». Honolulu Star-Bulletin (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ մայիսի 19-ին.

[Intriguing-5] Michael Stein (May-June 2008). «10 Most Intriguing People. Linda Lingle». Maui No Ka 'Oi Magazine (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 7-ին.

[WaPo-6] 6,0 ^6,1 Aaron Blake (2011 թ․ հոկտեմբերի 11). «Former governor Linda Lingle to run for Senate in Hawaii». The Washington Post (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.

[7] «Mazie Hirono becomes Hawaii's first female Senator». USA Today (անգլերեն). 2012 թ․ նոյեմբերի 6. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.

[8] «Rauner Imports Former Hawaii Governor To Be Top Aide». CBS Chicago. 2015 թ․ հունվարի 22. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 10-ին.

[9] «Ex-Hawaii Gov. Linda Lingle says aloha to Rauner administration». Chicago Sun-Times (անգլերեն). 2016 թ․ հուլիսի 1. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.

[10] «Hawai'i Pacific University Board of Trustees Announces Chairman of the Board and New Board Member». Hawaii Pacific University (անգլերեն). 2016 թ․ հունիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 11-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 11-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]