Լեոկադի Հերսան-Պենկուե

Լեոկադի Հերսան-Պենկուե; ֆր.՝ Léocadie Hersent-Penquer
Ծննդյան անուն	ֆր.՝ Alexandrine Françoise Éloïse Léocadie Hersent
Ծնվել է	փետրվարի 14, 1817
Ծննդավայր	Château de Kérouartz, Lannilis
Վախճանվել է	դեկտեմբերի 19, 1889 (72 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բրեստ
Գերեզման	Cimetière Saint-Martin de Brest
Գրական անուն	Mme Auguste Penquer
Մասնագիտություն	բանաստեղծուհի և գրող
Լեզու	ֆրանսերեն
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Անդամակցություն	Q3487612?
Ամուսին	Օգյուստ Սալա-Պենկեր և Victor Burle?
Ազգականներ	Մարի-Աննա Վիլլեթ
	Léocadie Hersent-Penquer Վիքիպահեստում

Լեոկադի Հերսան-Պենկուե (ֆր.՝ Léocadie Hersent-Penquer, փետրվարի 14, 1817(1817-02-14), Château de Kérouartz, Lannilis - դեկտեմբերի 19, 1889(1889-12-19), Բրեստ), ֆրանսիացի բանաստեղծ, գրող ու Ֆրանսիայի Բրեստ քաղաքում գտնվող կերպարվեստի թանգարանի համահիմնադիր։

Հերսան-Պենկուեն, որը հաճախ հայտնի է նաև որպես Լեոկադի Սալաուն-Պենկուե կամ տիկին Օգյուստ Սալաուն-Պենկուե, ծնվել է 1817 թվականի փետրվարի 1-ին բրետոնական ընտանիքում, որն ապրում էր հյուսիսարևմտյան Ֆրանսիայի Լանիլիս համայնքի մոտ գտնվող Քերուարց ամրոցում․ այնտեղ մի փողոց այսօր կրում է նրա անունը։ Հայրը բժիշկ Ժակ Հերսանն էր, իսկ մայրական կողմի պապիկը հավանաբար գեներալ Մարկ-Անտուան Քոբանը (1763-1813), որը մահացել է թոռնուհու ծնվելուց առաջ^[1]։

Վաղ տարիներ խմբագրել

1842 թվականին ամուսնացել է երկրորդ լեյտենենտ Վիկտոր Բուռլի հետ, սակայն յոթ տարի անց, 1849 թվականին այրիացել է 32 տարեկան հասակում^[2]։

1851 թվականի սեպտեմբերի 15-ին կրկին ամուսնացել է բժիշկ Օգյուստ Սալաուն-Պենկուեի (1809-1882) հետ ու հայտնի դարձել որպես Լեոկադի Հերսան-Պենկուե։ Բնակություն են հաստատել ամուսնու հայրենի Բրեստ քաղաքում և ունեցել երկու երեխա՝ Իվն ու Մարին, սակայն միայն դուստրն է չափահաս դարձել․ մահացել է 1933 թվականին^[2]։

Գրական կյանք խմբագրել

Բազմաթիվ առիթներով, հատկապես ձմռան ամիսներին, Հերսան-Պենկուեն այցելել է փարիզյան շատ սալոններ, որտեղ ի թիվս այլոց, հանդիպել է գրողներ Էրեդիային, Վիկտոր Հյուգոյին, Ալֆոնս դը Լամարթինին ու Շառլ Լըկոնտ դը Լիլին, որոնք բոլորը զգալի ազդեցություն են ունեցել նրա գրական ստեղծագործության վրա։ Հյուգոն ակտիվորեն աջակցել և խրախուսել է գրելու նրա ջանքերը։ Լըկոնտ դը Լիլը նրան ծանոթացրել է Պառնաս գրական խմբակի այլ անդամների հետ, ու շուտով նա և իր ամուսինը Փարիզի աշխույժ գրական շրջանակների մաս են դարձել^[2]։

Chants du Foyer վերնագրով նրա առաջին վեպի մասին գրախոսներից մեկն ասել է․ «Այնտեղ կարելի է աղջկա, երիտասարդ կնոջ և երիտասարդ մոր մտքեր գտնել՝ արտահայտված զգացմունքով և ներդաշնակությամբ։ Բացի մեծ հոգևոր հավատքից, այս գրքում կա բնության խորը զգացում»^[3]։

Ըստ նույն գրախոսի՝ նրա երկրորդ վեպը՝ Poetic Revelations, կրում է Վիկտոր Հյուգոյի ուղղակի ազդեցությունը։ Գրախոսը նրա ոճն ավելի լուրջ է համարել ու նշել, որ այն ավելի շատ շեշտադրում է գաղափարները, քան թե զգացմունքները։ Համեմատելով նրա առաջին գրքի հետ՝ նա եզրակացրել է. «Լեզուն ավելի ճկուն և տեսողական է, իսկ ներշնչանքը՝ ներդաշնակ ու փայլուն»^[3]։

Բրեստ վերադառնալով հետևել է Փարիզի սալոններում ձեռք բերած ավանդույթներին։ Ամուսնու՝ Օգյուստի հետ (որը Բրեստի քաղաքապետն էր 1871-1881 թվականների ընթացքում)^[2] 1875 թվականին հիմնադրել են արվեստի թանգարան (Musée des Beaux-Arts of Brest) ու կազմակերպել է դրա ֆինանսավորումը քաղաքապետարանից^[2]։

Նա և իր երկրորդ ամուսինը Բրեստի ակադեմիական ընկերության պատվավոր անդամներ են եղել, որը Լեոկադիին համարել է «Բրեստի մուսա»^[2]^[4]։

Վերջին տարիներ խմբագրել

Ֆրեդերիկ Օգյուստ Բարտոլդիի կողմից նախագծված Լեոկադիի և ամուսնու գերեզմանը

1882 թվականին ամուսնու՝ թոքաբորբից մահանալուց հետո^[2] Հերսան-Պենկուեն հանձնարարական է տվել բեղմնավոր քանդակագործ Ֆրեդերիկ Օգյուստ Բարտոլդիին (որը հայտնի էր դարձել Նյու Յորքի Ազատության արձանով) ամուսնուն նվիրված հուշարձան կառուցել, որտեղ իրեն նույնպես պետք է հուղարկավորեին։ Ավարտուն գրանիտե գերեզմանը կանգնեցվել է Բրեստի Սենթ Մարտինի գերեզմանատանը^[2]։

Ամուսնու մահից հետո հեռացել է հասարակական կյանքից և իր ժամանակը նվիրել իր երեխաներին և թոռներին^[2]։

Մահացել է իր ծննդյան 72-երորդ տարեդարձից յոթ շաբաթ առաջ՝ 1889 թվականի դեկտեմբերի 19-ին Բրեստում^[1]^[5]։ Նրա մասին գովեստով է արտահայտվել Բրեստի ակադեմիական ընկերության նախագահը, խոսել նրա բազմաթիվ գրական նվաճումների և լայն ազդեցության մասին ու նրան անվանել «բանաստեղծ՝ բառի ամենաազնիվ իմաստով»^[6]։

Աշխատանքների ընտրանի խմբագրել

Հերսան-Պենկուեն իր առաջին՝ միայնության մասին պոեմը գրել է 16 տարեկանում^[3]։

Նրա պոեմների ու պիեսների մեծ մասը հրատարակվել է Լեոկադի Հերսան-Պենկուե կամ Լեոկադի Սալաուն-Պենկուե անուններով, թեև այլ աշխատանքներ, ինչպիսիք են՝ Vélléda («որը փառաբանում է Բրետանին և քրիստոնեական գաղափարը»^[2]^[3]) 370 էջանոց էպոսը, Le Paradis retrouvé և այլք, որպես հեղինակ նշում են տիկին Օգյուստ Պենկուեին^[5]։

Պատմվածքներ և բանաստեղծություններ խմբագրել

Les chants du foyer. 1862
Les révélations poétiques. 1864
À propos des arbres du Luxembourg. 1866
Vélléda. 1868
Le Paradis retrouvé. 1869^[7]
La payse. 1888
Mes nuits. 1891 (հրատարակվել է հետմահու)

Պիեսներ խմբագրել

Marcelline. 1870
Syndoryx. Le barde de Penmarc'h. 1870
L'œillet rose. 1874

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 Rousse, Joseph (1895). La poésie bretonne au XIXe siécle: Ouvrage ornè de 23 portraits (ֆրանսերեն). P. Lethielleux. էջեր 261.
↑ ^2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 «Brest : Léocadie Hersent-Penquer, muse bretonne». actu.fr (ֆրանսերեն). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 «Alphonse Séché, Les Muses françaises». www.biblisem.net. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
↑ Société académique de Brest (1879). Bulletin de la Société académique de Brest: Reconnue d'utilité publique ... (French). University of Michigan. impr. A. Kaigre. էջեր xxxviii.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ ^5,0 ^5,1 «BnF Catalogue général». catalogue.bnf.fr (ֆրանսերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.
↑ Société académique de Brest (1890). Bulletin de la Société académique de Brest: Reconnue d'utilité publique --- (août 1880) (French). University of Michigan. impr. A. Kaigre. էջ 342.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ «Le Parnasse contemporain/1869/Le Paradis retrouvé - Wikisource». fr.wikisource.org (ֆրանսերեն). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Édouard Langeron, "(Œuvres posthumes de Léocadie Auguste Salaün-Penquer). Mes nuits : veuve, chrétienne, grand'mère", 1891, (in French): Léocadie August Salaün-Penquer: https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k54387369/f12.image.r=Kerouartz.langFR
La Société d'Études de Brest et du Léon (in French): https://www.cahiersdeliroise.org/les-cahiers-de-l-iroise/ann%C3%A9es-2010/2010/
WikiBrest: http://www.wiki-brest.net/index.php/L%C3%A9ocadie_Salaun-Penquer,_femme_de_lettres (in French)
Bulletin de la Société académique de Brest: Reconnue d'utilité publique --- (August 1880), (in French) page 6, https://archive.org/stream/bulletindelasoc04bresgoog#page/n93/mode/2up/search/L%C3%A9ocadie+

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լեոկադի Հերսան-Պենկուե» հոդվածին։

[:0-1] 1,0 ^1,1 Rousse, Joseph (1895). La poésie bretonne au XIXe siécle: Ouvrage ornè de 23 portraits (ֆրանսերեն). P. Lethielleux. էջեր 261.

[:4-2] 2,00 ^2,01 ^2,02 ^2,03 ^2,04 ^2,05 ^2,06 ^2,07 ^2,08 ^2,09 «Brest : Léocadie Hersent-Penquer, muse bretonne». actu.fr (ֆրանսերեն). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.

[:2-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 «Alphonse Séché, Les Muses françaises». www.biblisem.net. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 10-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)

[4] Société académique de Brest (1879). Bulletin de la Société académique de Brest: Reconnue d'utilité publique ... (French). University of Michigan. impr. A. Kaigre. էջեր xxxviii.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[:1-5] 5,0 ^5,1 «BnF Catalogue général». catalogue.bnf.fr (ֆրանսերեն). Վերցված է 2020 թ․ մարտի 18-ին.

[6] Société académique de Brest (1890). Bulletin de la Société académique de Brest: Reconnue d'utilité publique --- (août 1880) (French). University of Michigan. impr. A. Kaigre. էջ 342.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[:6-7] «Le Parnasse contemporain/1869/Le Paradis retrouvé - Wikisource». fr.wikisource.org (ֆրանսերեն). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]