Դոկտոր Լասլո Բարդոշի դե Բարդոշ, (հունգ.՝ Dr. bárdosi Bárdossy László , դեկտեմբերի 10, 1890(1890-12-10)[1][2][3][…], Սոմբատհեյ, Վաշ երկրամաս, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրո-Հունգարիա[4] - հունվարի 10, 1946(1946-01-10)[1][2][3][…], Բուդապեշտ, Հունգարիա[4]), հունգարացի դիվանագետ, պետական և քաղաքական գործիչ։ 1941-1942 թվականներին եղել է Հունգարիայի վարչապետ։

Լասլո Բարդոշի
 
Կուսակցություն՝ Unity Party?
Կրթություն՝ Բուդապեշտի համալսարան (1912)
Մասնագիտություն՝ դիվանագետ, ոչ գեղարվեստական գրող և քաղաքական գործիչ
Ծննդյան օր դեկտեմբերի 10, 1890(1890-12-10)[1][2][3][…]
Ծննդավայր Սոմբատհեյ, Վաշ երկրամաս, Հունգարիայի թագավորություն, Ավստրո-Հունգարիա[4]
Վախճանի օր հունվարի 10, 1946(1946-01-10)[1][2][3][…] (55 տարեկան)
Վախճանի վայր Բուդապեշտ, Հունգարիա[4]
Դինաստիա Bárdossy family?
Քաղաքացիություն  Հունգարիա
 
Պարգևներ

Կենսագրություն խմբագրել

Լասլո Բարդոշին ծնվել է հարուստ ընտանիքում։ Իր կարիերան սկսել է կրոնի հարցերով նախարարությունից։ 1920 թվականին աշխատանքի է անցել արտաքին գործերի նախարարությունում, որտեղ 1924-1931 թվականներին ղեկավարել է մամուլի դեպարտամենտը։ 1931-1934 թվականներին աշխատել է Լոնդոնում Հունգարիայի դեսպանատանը։ 1934 թվականին նշանակվել է Հունգարիայի դեսպանը Ռումինիայում։ 1941 թվականի փետրվարին Բարդոշին նշանակվել է Հունգարիայի վարչապետ։

Բարդոշին ներքին քաղաքականության հարցերում եղել է ծայրահեղ աջ հայացքների կողմնակից՝ հետապնդման ենթարկելով կոմունիստներին և հրեաներին։ Բարդոշիի հրամանով 1941 թվականի օգոստոսին ընդունվել է «Հրեական երրորդ օրենքը», որը էականորեն սահմանափակում էր հրեաների գործունեությունը։ Բացի այդ արգելվում էր Հունգարիայի տարածքում հրեաներին սեռական հարաբերություն ունենալ ոչ հրեաների հետ։ Բարդոշին իրականացրել է նաև ոչ հունգարացիների արտաքսում երկրից, իսկ Նովի Սադում իրականացրել է հրեաների ջարդ։

1942 թվականի մարտի 7-ին ռեգենտ Խորտին Բարդոշիին ստիպեց հրաժարական տալ։ Այդպիսի որոշման պատճառները անհայտ են, սակայն պատմաբանները առաջ էին քաշում այն տեսակետը, որ Բարդոշին չէր կարողանում մերժել Երրորդ Ռայխի ղեկավարության հրամաններին, ինչպես նաև հունգարական նոր զորախմբերի ուղարկումը խորհրդային ռազմաճակատ։ Վարչապետի պաշտոնը լքելուց հետո, Բարդոշին գլխավորել է Միացյալ ֆաշիստական քրիստոնեական ազգային լիգան։

Նացիստական օկուպացիայի ժամանակ Հունգարիայում, սկսած 1944 թվականից, Բարդոշին և նրա ներկայացուցիչները համագործակցել են Դոմե Ստոյայիի պրոնացիստական կառավարության հետ, այնուհետև Ֆերենց Սալաշիի հետ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտից հետո Բարդոշին ձերբակալվել է և 1945 թվականի նոյեմբերին զինվորական տրիբունալի պահանջով դատապարտվել մահապատժի՝ նացիստներին համագործակցելու համար։ Գնդակահարվել է 1946 թվականին Բուդապեշտում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.)Grup Enciclopèdia, 1968.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #119144670 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  5. https://boe.es/datos/pdfs/BOE//1942/223/A05995-05995.pdf

Գրականություն խմբագրել

  • Clementis-Záhony Botond, «Bárdossy Reconsiderd: Hungary’s Entrance into World War II» In: Triumph in Adversity. New York, 1988.
  • Nandor F. Dreisziger: «A Dove? A Hawk? Perhaps a Sparrow: Bárdossy Defends his Wartime Record before the Americans, July 1945,» in Hungary Fifty Years Ago, N.F. Dreisziger ed. (Toronto and Budapest: special issue of the Hungarian Studies Review, Vol. XXII, Nos. 1-2, 1995), pp. 71–90.
  • Nandor F. Dreisziger: «Prime Minister László Bárdossy was Executed 50 Years Age as a 'War Criminal',» in Tárogató: the Journal of the Hungarian Cultural Society of Vancouver, Vol. XXIII, no. 11 (November 1996), pp. 56–57.
  • Nandor F. Dreisziger: Was László Bárdossy a War Criminal? Further Reflections, In: Hungary in the Age of Total War 1938—1948 (Bradenton: East European Monographs, distr. through Columbia University Press, 1998) pp. 311–320.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լասլո Բարդոշի» հոդվածին։