Իսկական մեղուներ

Իսկական մեղուներ
Դասակարգում
Թագավորություն	Կենդանիներ (Animalia)
Տիպ/Բաժին	Հոդվածոտանիներ (Arthropoda)
Ենթատիպ	Վեցոտանիներ (Hexapoda)
Դաս	Միջատներ (Insecta)
Կարգ	Թաղանթաթևեր (Hymenoptera)
Ինֆրակարգ	Aculeata
Վերնաընտանիք	Apoidea
Ընտանիք	Իսկական մեղուներ (Apidae) Latreille, 1802

Իսկական մեղուներ (լատին․՝ Apidae), թաղանթաթևավոր միջատների դասին պատկանող մեղուների ընտանիք։ Իր մեջ ներառում է մոտ 170 ցեղ և 5000 տեսակ։ Apidae ընտանիքին են պատկանում մեղրատու մեղուն, իշամեղուն, իսկ նոր կարգաբանությամբ նաև ներառում է մեղուների նախկին Anthophoridae (Nomadinae և Xylocopinae) և Ctenoplectridae ընտանիքի բոլոր ցեղերը։

Կենսաբանություն

Այս ընտանիքին են պատկանում միայնակ (օրինակ՝ մեղու-ատաղձագործներ՝ Xylocopa), հասարակական (օրինակ՝ իշամեղուներ՝ Bombus և մեղրատու մեղուներ՝ Apis) և մակաբույծ ձևերը։ Ըստ ներկայումս ընդունված կարգաբանության՝ այս ընտանիքի մեջ են մտնում բոլոր երկարալեզու մեղուները, բացի Megachilidae ընտանիքին պատկանող մեղուներից։ Բույն պատրաստող տեսակների էգերը ծաղկափոշին հավաքում են հետին ոտքերի վրա գտնվող մազիկներին։ Բները շինում են հողում, բնափայտում կամ ազատ շինություններում։ Իշամեղուները կարող են բույնը շինել չոր տերևների և խոտի տակ, մկնաբներում, ծառերի խոռոչներում և այլ ապաստաններում, մեղու-ատաղձագործները բնավորվում են չոր բնափայտում։ Apidae ընտանիքի որոշ տեսակներ վարում են մթնշաղային կենսակերպ։ Համարվում են ծաղկաբույսերի կարևորագույն փոշոտողներ և սննդային մեղրի մատակարարներ։

Նկարագիր

Միջին և խոշոր չափերի մեղուներ են։ Հավաքական մազիկները ստեղծում են այսպես կոչված զամբյուղիկ։

Տարածված են ամենուրեք, բացի Անտարկտիդայից։

Կարգաբանություն

Առանձնացվում է մոտ 30 կարգ, 170 ցեղ և ավելի քան 5000 տեսակ․

• Ենթաընտանիք Apinae

• Կարգ Ancylini (Ancyla — Tarsalia)
• Կարգ Anthophorini (750 տեսակ, 7 ցեղ)

• Amegilla Friese, 1897
• Anthophora Latreille, 1803
• Deltoptila LaBerge & Michener, 1963
• Elaphropoda Lieftinck, 1966
• Habrophorula Lieftinck, 1974
• Habropoda Smith, 1854
• Pachymelus Smith, 1879

• Կարգ Apini

• Apis Linnaeus, 1758

• Կարգ Bombini

• Bombus Latreille, 1802 (ներառյալ Psithyrus ենթացեղը)

• Կարգ Centridini (Centris — Epicharis)
• Կարգ Ctenoplectrini (Ctenoplectra, Ctenoplectra davidi)
• Կարգ Emphorini

• Alepidoscelis — Ancyloscelis — Diadasia — Diadasina — Meliphilopsis — Melitoma — Melitomella — Ptilothrix — Toromelissa

• Կարգ Ericrocidini (մոտ 10 ցեղ)

• Acanthopus — Aglaomelissa — Ctenioschelus — Epiclopus — Ericrocis — Hopliphora — Mesocheira — Mesonychium — Mesoplia

• Կարգ Eucerini (ավելի քան 30 ցեղ, ներառյալ՝ Eucera)
• Կարգ Euglossini
• Կարգ Exomalopsini

• Anthophorula — Chilimalopsis — Eremapis — Exomalopsis — Teratognatha

• Կարգ Isepeolini (Isepeolus — Melectoides)
• Կարգ Melectini (Melecta — Thyreus)
• Կարգ Meliponini (Melipona — Trigona)
• Կարգ Osirini (Osiris)
• Կարգ Protepeolini (Leiopodus)
• Կարգ Rhathymini (Nanorhathymus — Rhathymus)
• Կարգ Tapinotaspidini

• Arhysoceble — Caenonomada — Chalepogenus — Monoeca — Paratetrapedia — Tapinotaspis — Tapinotaspoides — Trigonopedia

• Կարգ Tetrapediini (Coelioxoides — Tetrapedia)

• Ենթաընտանիք Nomadinae

• Կարգ Ammobatini (8 ցեղ)

• Ammobates — Pasites — Parammobatodes...

• Կարգ Ammobatoidini

• Aethammobates — Ammobatoides — Holcopasites — Schmiedeknechtia 

• Կարգ Biastini

• Biastes — Neopasites — Rhopalolemma

• Կարգ Brachynomadini
• Կարգ Caenoprosopidini (Caenoprosopina — Caenoprosopis)
• Կարգ Epeolini (8 ցեղ)

• Doeringiella — Epeolus ... — Odyneropsis — Pseudepeolus — Rhinepeolus — Rhogepeolus — Thalestria — Triepeolus

• Կարգ Hexepeolini (Hexepeolus)
• Կարգ Neolarrini (Neolarra)
• Կարգ Nomadini

• Nomada Scopoli, 1770

• Կարգ Townsendiellini (Townsendiella)

• Ենթաընտանիք Xylocopinae

• Կարգ Allodapini (11 ցեղ)
• Կարգ Ceratinini (1 ցեղ)

• Ceratina Latreille, 1802

• Կարգ Manueliini (1 ցեղ)

• Manuelia Vachal, 1905

• Կարգ Xylocopini

• Proxylocopa Hedicke, 1938
• Xylocopa Latreille, 1802 (Xylocopa valga, Xylocopa violacea)

Սովորական տեսակներ

• Մեղրատու մեղուներ
• Իշամեղուներ

Գրականություն

• Панфилов Д. В. Определитель насекомых европейской части СССР, Apidae // Л., Наука, 1978. Т 3, стр. 508–519.
• Прощалыкин М. Ю. Сем. Apidae // Определитель насекомых Дальнего Востока России. — Санкт-Петербург. 1995. Том 4. Часть 5. С. 897–909.
• Brothers D.J. 1999. Phylogeny and evolution of wasps, ants and bees (Hymenoptera, Chrysidoidea, Vespoidea and Apoidea). Zoologica Scripta 28: 233–250.
• Michener, C.D. (1990). Classification of the Apidae (Hymenoptera). Univ. Kans. Sci. Bull. 54:75–164.
• Michener, C.D. (2000). The Bees of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore, MD.

Արտաքին հղումներ

• «Apidae (Australian Insect Families)». Hymenoptera (Ants, Bees, & Wasps) (անգլերեն). CSIRO Australia — Описание семейства. 2013. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
• Фотогалерея Արխիվացված 2016-03-03 Wayback Machine
• Apidae
• Список родов и синонимов
• BioLib
• waspweb.org

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իսկական մեղուներ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իսկական մեղուներ» հոդվածին։