Վիքիպեդիա

Ժան Պոլան

ֆրանսիացի գրող

Ժան Պոլան (ֆր.՝ Jean Paulhan, դեկտեմբերի 2, 1884(1884-12-02)[1][2][3][…], Նիմ[4] - հոկտեմբերի 9, 1968(1968-10-09)[1][5][2][…], Փարիզ), քսաներորդ դարի ֆրանսիացի գրող, էսսեիստ, հրատարակիչ, Ֆրանսիական ակադեմիայի անդամ (1963 թվականից)

Ժան Պոլան
ֆր.՝ Jean Paulhan
Ծնվել էդեկտեմբերի 2, 1884(1884-12-02)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՆիմ[4]
Վախճանվել էհոկտեմբերի 9, 1968(1968-10-09)[1][5][2][…] (83 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզ
ԳերեզմանԲանյոյի գերեզմանատուն
Գրական անունJean Guérin[6], Maast[6], Just[6] և Lomagne[6]
Մասնագիտությունհրատարակիչ, գրող, գրական քննադատ, լրագրող, հրապարակախոս և խմբագիր
Լեզուֆրանսերեն
Քաղաքացիություն Ֆրանսիա
Ուշագրավ աշխատանքներQ96777157?[7] և Q96777163?[8]
ԱնդամակցությունՖրանսիական ակադեմիա[9] և comité de lecture des éditions Gallimard?
ԱշխատավայրLa Nouvelle Revue française?[9] և Գալլիմար[9]
Պարգևներ
ԱմուսինGermaine Paulhan?, Anne Desclos? և Sala Paulhan?[10]
ԱզգականներFernand Thérond?[11]
 Jean Paulhan Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է ֆրանսիացի փիլիսոփա Ֆրեդերիկ Պոլանի ընտանիքում։ Փարիզում Սորբոնի համալսարանն ավարտելուց հետո 1907–1910 թվականներին գրականություն և մարմնամարզություն է դասավանդել Մոզամբիկի մայրաքաղաքում՝ Անտանանարիվուում։ Վերադառնալով Ֆրանսիա՝ ընդունվել է արևելյան լեզուների դպրոց, որտեղ խորությամբ ուսումնասիրել է մոզամբիկցիների լեզուն՝ մալագասերեն։ 1913 թվականին «Librairie orientaliste Paul Geuthner» հրատարակչությունը տպագրել է մոզամբիկյան ժողովրդական քնարերգության նմուշների ժողովածու՝ Ժան Պոլանի թարգմանությամբ, որն արժանացել է ժամանակի նշանավոր բանաստեղծների, այդ թվում՝ Գիյոմ Ապոլիների ուշադրությանը։ Պոլանը մասնակցել է Առաջին համաշխարհային պատերազմին՝ որպես զուավների գնդի սերժանտ, 1914 թվականի դեկտեմբերին վիրավորվել ու զորացրվել։ Հետպատերազմյան առաջին տարիներին մերձեցել է սյուրռեալիստների հետ, օժանդակել բանաստեղծ Ֆրանսիս Պոնժի գրական կարիերային (վերջինիս և նրա ծնողների հետ մտերմական սերտ հարաբերությունների մեջ էր)։ 1920 թվականին Պոլանը դարձել է «La Nouvelle Revue française» ամսագրի քարտուղար, հետագայում՝ 1925–1940 և 1946–1968 թվականներին եղել է այդ հեղինակավոր պարբերականի գլխավոր խմբագիրը։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին գտնվել է ընդհատակում։ Հետպատերազմյան շրջանում առանձնահատուկ ուշադրություն է նվիրել կոլաբորացիոնիստ (գերմանացի զավթիչների հետ համագործակցած) գրողների ստեղծագործություններին, մասնավորապես՝ հրատարակել է նրանց անվանի ներկայացուցիչներից մեկի՝ Լուի-Ֆերդինանդ Սելինի երկերը։

Պոլանին՝ որպես մարդու և հեղինակի, կարող է բնութագրել նաև նրա կենսագրության հետևյալ դրվագը. 1955 թվականի հունվարին նա, ընկերակցելով բանաստեղծուհի Էդիտ Բուասոնին ու բանաստեղծ Անրի Միշոյին, մասնակցել է մեսկալին կոչվող հալյուցինածին թմրանյութի փորձարկումներին, որոնց ավարտից հետո նրանք առանձին գրքերով հրատարակել են իրենց ստացած տպավորությունների մասին շարադրանքները։ Պոլանը լույս է ընծայել Rapport sur une expérience-ը, Էդիտ Բուասոնը՝ Mescaline-ը (La NRF, 1955), իսկ Անրի Միշոն՝ «Խղճուկ հրաշք» ժողովածուն (Éditions du Rocher, 1956)[12]։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Բանաստեղծություններից ու չափածո թարգմանություններից զատ՝ Պոլանը գրել է արձակ գործեր, սակայն առավելապես հռչակվել է որպես գրականության, կերպարվեստի, բանաստեղծության լեզվի մասին էսսեների հեղինակ։ Այդ առումով հիշարժան են հատկապես նրա «Տարբի ծաղիկները, կամ՝ Ահաբեկչությունը գրականության մեջ» (1941), «Պոեզիայի ակունքն ու բանալին» (1944) աշխատությունները, անվանի նկարիչ Ժորժ Բրաքի կյանքի ու ստեղծագործության մասին գիրքը... Մեծ հետաքրքրություն է առաջացնում Պոլանի մեծածավալ ու մեծարժեք նամականին. նա նամակներ է գրել ու ստացել իր ժամանակի Ֆրանսիայի գրեթե բոլոր անվանի գրողներից ու բանաստեղծներից, հիրավի ուշագրավ նամակներ, որոնց զգալի մասը դեռևս մնում է անտիպ։

Երկեր խմբագրել

  • 1912 Les Hain-Tenys Merinas.
  • 1917 Le guerrier appliqué.
  • 1921 Jacob Cow le Pirate, ou Si les mots sont des signes.
  • 1921 Le pont traversé.
  • 1925 Expérience du proverbe.
  • 1927 La guérison sévère.
  • 1929 Sur un défaut de la pensée critique.
  • 1930 Les Hain-Tenys, poésie obscure.
  • 1930 Entretiens sur des faits-divers.
  • 1940 L'Aveuglette.
  • 1941 Les fleurs de Tarbes ou La terreur dans les Lettres.[13]
  • 1943 Jacques Decour.
  • 1943 Aytre qui perd l'habitude.
  • 1944 Clef de la poésie, qui permet de distinguer le vrai du faux en toute observation, ou Doctrine touchant la rime, le rythme, le vers, le poète et la poésie.
  • 1945 F.F. ou Le Critique.
  • 1946 Sept causes célèbres.
  • 1946 La Métromanie, ou Les dessous de la capitale.
  • 1946 Braque le Patron.
  • 1947 Lettre aux membres du C.N.E.
  • 1947 Sept nouvelles causes célèbres.
  • 1947 Guide d'un petit voyage en Suisse
  • 1947 Dernière lettre.
  • 1948 Le berger d’Écosse.
  • 1948 De la paille et du grain.
  • 1949 Fautrier l'Enragé.
  • 1949 Petit-Livre-à-déchirer.
  • 1950 Trois causes célèbres.
  • 1950 Les causes célèbres
  • 1950 Lettre au médecin.
  • 1951 Les Gardiens.
  • 1951 Le Marquis de Sade et sa complice ou Les revanches de la Pudeur.
  • 1951 Petite préface à toute critique.
  • 1952 Lettre aux directeurs de la Résistance.
  • 1953 La preuve par l'étymologie.
  • 1955 Les paroles transparentes. Ժորժ Բրաքի փորագրանկարներով
  • 1958 Le Clair et l'Obscur.
  • 1958 G. Braque
  • 1958 De mauvais sujets. Մարկ Շագալի նկարազարդումներով
  • 1959 Karskaya. есе
  • 1961 Lettres
  • 1962 L'art informel
  • 1966 Progrès en amour assez lents
  • 1986 Choix de lettres I, 1917–1936. La littérature est une fête
  • 1990 La vie est pleine de choses redoutables (հետմահու հրատարակություն)

Նամականի խմբագրել

  • 226 lettres de Jean Paulhan, Contribution à l'étude du mouvement littéraire en France 1963–1967
  • Choix de lettres I, 1917–1936, La littérature est une fête (1986)
  • Choix de lettres II, 1937–1945, Traité des jours sombres (1992)
  • Choix de lettres III, 1946–1968, Le Don des langues (1996)
  • Catherine Pozzi & Jean Paulhan, Correspondance 1926–1934, Éditions Claire Paulhan, 1999.
  • Michel Leiris & Jean Paulhan, Correspondance 1926–1962, Éditions Claire Paulhan, 2000.
  • François Mauriac & Jean Paulhan, Correspondance 1925–1967, Éditions Claire Paulhan, 2001.
  • Paul Eluard & Jean Paulhan, Correspondance 1919–1944, Éditions Claire Paulhan, 2003.
  • Lettres de Madagascar, 1907–1910, éditions Claire Paulhan (2007)
  • Correspondance Jean Paulhan-Roger Caillois, annotée par Odile Felgine et Claude Pérez, Gallimard, Paris, 1991
  • Correspondance avec André Pieyre de Mandiargues, Gallimard (2009)
  • Correspondance avec Paul Éluard, 1919–1944, édition établie par Odile Felgine et Claude Pérez, édit. Claire Paulhan, Paris, 2003
  • Correspondance avec Valery Larbaud. 1920–1957, édition établie et annotée par Jean-Philippe Segonds, Paris, Gallimard, (2010).
  • Correspondance avec Armand M Petitjean. 1934–1968, Gallimard (2011)
  • Correspondance avec Georges Perros, 1951–1957, Calligrammes (1987)
  • Jean Paulhan & Georges Perros, Correspondance 1953–1967, Éditions Claire Paulhan, 2009.
  • Jean Paulhan, Armand Petitjean, Correspondance 1934–1968, Gallimard, 2011.
  • Marc Bernard & Jean Paulhan, Correspondance 1928–1968, Éditions Claire Paulhan, 2013.
  • Jean-Richard Bloch & Jean Paulhan, Correspondance 1926–1940, Éditions Claire Paulhan, 2014.

Երկերի ժողովածու խմբագրել

  • Œuvres complètes. Hg. Bernard Baillaud. Gallimard, Paris 2006-.

Պարգևներ խմբագրել

Ժան Պոլանը արժանացել է բազմաթիվ պարգևների[14], այդ թվում՝

Նրան շնորհվել է՝

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  3. ↑ 3,0 3,1 Roglo — 1997. — ed. size: 9000000
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Ֆրանսիական ակադեմիա (ֆր.) — 1635.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 RKDartists (նիդերլ.)
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  7. ↑ Bibliothèque nationale de France Record #11918814w // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.
  8. ↑ Bibliothèque nationale de France Record #11918814w // BnF catalogue général (ֆր.) — Paris: BnF.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 9,7 Académie française (ֆր.)
  10. ↑ https://gw.geneanet.org/garric?lang=fr&n=paulhan&oc=0&p=jean
  11. ↑ https://theses.hal.science/tel-01104576/document — P. 115.
  12. ↑ Edith Boissonnas, Henri Michaux, Jean Paulhan, Mescaline 55, éd. Muriel Pic avec la participation de Simon Miaz, Paris, Éditions Claire Paulhan, 2014. У цьому виданні представлено свідчення всіх трох учасників експериментів з мескаліном, а також подано вибране листування між ними.
  13. ↑ Paulhans berühmteste Schrift
  14. ↑ http://www.academie-francaise.fr/les-immortels/jean-paulhan%7Cobra=www.academie-francaise.fr%7Cacessodata=2019-09-15}}(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժան Պոլան» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ժան_Պոլան&oldid=9481696» էջից