Էդվարդ Միլիտոնյան

հայ նկարիչ, բանաստեղծ
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Միլիտոնյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Էդվարդ Գևորգի Միլիտոնյան (մայիսի 12, 1952(1952-05-12), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ բանաստեղծ, նկարիչ։ Հայաստանի գրողների միության անդամ 1977 թվականից։ Հայաստանի գրողների միության նախագահ (2013 թվական)։ ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (2012 թվական)[1]։

Էդվարդ Միլիտոնյան
Ծնվել էմայիսի 12, 1952(1952-05-12) (72 տարեկան)
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտությունբանաստեղծ և նկարիչ
Լեզուհայերեն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1974)
ԱնդամակցությունՀԳՄ
ԱշխատավայրԾիծեռնակ, Գարուն, Հայաստանի հանրային ռադիո, Հայաստանի պաշտպանության նախարարություն, ՀԳՄ և Հայաստանի մշակույթի նախարարություն
Պարգևներ
Էդվարդ Միլիտոնյան Վիքիդարանում
 Edward Militonyan Վիքիպահեստում

Կենսագրություն

խմբագրել

Միլիտոնյանը 1974 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետը։ Աշխատել է «Պիոներ», «Ծիծեռնակ», «Գարուն» ամսագրերում։ Հայաստանի գրողների միության անդամ է 1977 թվականից։ 1992 թ. նշանակվել է ՀՀ հեռուստառադիոյի պետվարչության պետի 1-ին տեղակալ, ապա՝ պետի պաշտոնակատար։ 1995 թվին նշանակվել է ՀՀ Տեղեկատվության և գրահրատարակչության նախարարության նախարարի 1-ին տեղակալ, Հայաստանի ռադիոյի տնօրեն։ Եղել է ՀՀ պաշտպանության նախարարության քարոզչության և հասարակական կապերի վարչության պետ, ՀՀ վարչապետի խորհրդական, միաժամանակ՝ ՀՀ կառավարության տեղեկատվության և հասարակության հետ կապերի վարչության պետ, ՀՀ կառավարությանն առընթեր տեղեկատվության և գրահրատարակչության վարչության պետ, ՀՀ մշակույթի և երիտասարդական հարցերի նախարարության գրահրատարակչական գործի գործակալության պետ։ 2010 թվականին նշանակվել է ՀՀ մշակույթի նախարարության վերանվանված գրահրատարակչական գործի կենտրոնի պետ։ Ազատվել է 2016 թվին։ 2004-ին ընտրվել է ՀԳՄ քարտուղար։ 2013 թվականից ՀԳՄ նախագահն է[2] և ՀՀ մշակույթի նախարարության Հրատարակչական գործի գործակալության պետը։

Հեղինակ է հայերեն և 26 այլ լեզուներով հրատարակված 88 գրքերի, ունի թարգմանական 3 գիրք։ Միլիտոնյանի գրքերի մի զգալի մաս տպագրվել է նրա ձևավորմամբ։ Հրապարակել է «Նկարչական ալբոմ» (2007)։ Նրա հեղինակած նախագծով հրատարակվել է 16 անթոլոգիա։

էդվարդ Միլիտոնյանի գեղանկարների ցուցահանդեսները բացվել են մեր երկրում և արտերկրում։Նկարչական աշխատանքների ցուցահանդեսները բացվել են Հայաստանում և արտերկրում[3]։

Հեղինակ է մի շարք ֆիլմերի։ «Երևան» ստուդիայի ֆոնդերում են «Եռաբլուր», «Վարդավառ» և «Տեառն ընդ առաջ» կինոնկարները։

Հեղինակել է հեռուստատեսային «Վերնատուն» հանդեսը։

Անդամ է Բուլղարիայի անկախ գրողների միության, Բելառուսի գրողների միության, Գրողների ինտերնացիոնալ ասոցիացիայի (ԱՄՆ, 2022)։

Նկարչական աշխատանքների ցուցահանդեսները բացվել են Հայաստանում և արտերկրում[3]։

Պարգևներ

խմբագրել
  • ՀՀ մշակույթի նախարարության Ոսկե մեդալ, 2016 թվական[4]
  • «Է» բանաստեղծությունների ժողովածուն արժանացել է ՀՀ պետական մրցանակի, 2013 թվական[5]
  • «Ալմա Աթայում տպագրված «Օձեղեն տունը» (ռուսերեն) գիրքն արժանացել է ԱՊՀ երկրների գրքարվեստի մրցույթի 2-րդ մրցանակի, 2012 թվական
  • «Հայոց արևակենտրոն կնիքը» գիրքն արժանացել է «Հայը 21-րդ դարասկզբին» մրցանակաբաշխության մրցանակի, 2007 թվական
  • «Վահագն Վիշապաքաղի արկածները» գրքի համար արժանացել է ՀՀ նախագահի մրցանակի, 2005 թվական
  • «Կենաց ծառ» բանաստեղծությունների ռուսերեն ժողովածուն Մոսկվայում արժանացել է Մաքսիմ Գորկու անվան մրցանակի, 1987 թվական
  • Տարվա լավագույն առաջին գրքի մրցանակ, 1977 թվական
  • Լենինյան կոմերիտմիության մրցանակ (մանկական գրքի համար), 1980 թվական
  • Վլադիմիր Մայակովսկու անվան մրցանակ՝ Վրաստան, համամիութենական, 1981 թվական
  • Մաքսիմ Գորկու անվան համամիութենական լավագույն առաջին գրքերի (ռուսերեն) մրցույթի դափնեկիր, 1987 թվական
  • Հայաստանի գրողների միության Ստեփան Զորյանի անվան մրցանակ, 1987 թվական
  • ՀԳՄ տարվա լավագույն մանկական գրքի մրցանակ, 2002 թվական
  • Համահայկական մանկապատանեկան գրականության մրցույթի Առաջին մրցանակ՝ «Չիպո կրիայի և Արեգ տղային տարօրինակ պատմությունը» գրքին, որը թարգմանվեց 5 լեզվով և հրատարակվեց արտերկրներում, 2005 թվական
  • Ռուսաստանի հայերի միության հայտարարած մրցանակաբաշխության 2-րդ մրցանակ, 2007 թվական
  • Լեհաստանի գրողների միության Կլեմենս Յանիսկու մրցանակ, 2016 թվական
  • Եվրասիական «Աշխարհին էներգիա» գրական ֆորումի մրցանակ, 2018 թվական
  • Լեհաստանի գրողների միության Թադեուշ Միսիսնսկու անվան Ֆենիքս մրցանակ, 2018 թվական
  • Լեհաստանի Պոզնանի գրողների միության գրական մրցանակ, 2019 թվական
  • Վրաստանի Իլյա Ճավճավաձեի անվան հիմնադրամի Իլյա Ճավճավաձեի մրցանակ, 2022 թվական
  • Վրաստանի գրողների միության Տիգրան Տաբիձեի անվան մրցանակ, 2022 թվական։

Երկերի մատենագիտություն

խմբագրել
  • Լուսինեն հայելու մեջ (բանաստեղծ.), Եր., 1976, 40 էջ։
  • Երեք խնձոր (բանաստեղծ.), Եր., 1977, 48 էջ։
  • Ամպե որսորդը (բանաստեղծ.), Եր., 1979, 36 էջ։
  • Հիշատակի զանգեր, Երևան, 1979, 148 էջ։
  • Молодые поэты Закавказья. Эд. Милитонян; “Молодая гвардия”, 1981։
  • Գնելը դրսում, Գնելը ներսում, Երևան, 1982, 108 էջ։
  • Ծաղիկ ծովային, Երևան, 1984, 128 էջ։
  • Հայաստան (բանաստեղծ.), Եր. 1985, 20 էջ։
  • Древо жизни։ Стихи, Կենաց ծառը /բանաստեղծ. Ռուսերեն/, Ер., 1985։
  • Մուշեղն ամեն տեղ, Երևան, 1986, 129 էջ։
  • Урок реки /Стихи/, Москва, 1987։
  • Արևի ժամացույց, Երևան, 1988, 264 էջ։
  • Զարմանքների տոնավաճառ, (բանաստեղծ.), Եր., 1988, 64 էջ։
  • Շաքարավազ արքայազնը /հեքիաթներ և պատմվածքներ/, Եր., 1990, 83 էջ։
  • Վիշապի տարի, Երևան, 1991, 320 էջ։
  • Արգիշտի արքայի աչքերը (պատմվածքներ, էսսեներ), Երևան, 1994, 224 էջ։
  • Բադի լամբադան /բանաստեղծություններ/, Եր., 1994, 28 էջ։
  • Ընտանեկան համերգ, Երևան, 1996, 96 էջ։
  • Նոր թվարկություն, Երևան, 1996, 128 էջ։
  • Այծի թվաբանությունը, Եր., 1999, 39 էջ։
  • Մատնահետք, Երևան, 2000, 160 էջ։
  • Տեղեկատու կատուն /բանաստեղծ./, Եր., 2001, 55 էջ։
  • Այս պահին, Երևան, 2003, 192 էջ։
  • Ձիու քայլ /պիեսներ /, Եր., 2003, 48 էջ։
  • Վահագն Վիշապաքաղի արկածները (արձակ), Երևան, 2003, 132 էջ։
  • Ինչի՞ց է սկսվում շունը /պատմվածք/, Եր., 2004, 15 էջ։
  • Հնարամիտ բադի ճամփորդությունը, Երևան, 2004, 128 էջ։
  • Ձիու քայլ (դրամատուրգիա), Երևան, 2004, 48 էջ։
  • Приключения Драконоборца Ваагна։ /Роман /, Ереван, 2004։
  • Պատմության շախմատ /պոեմ/, Եր., 2005, 26 էջ։
  • Տուր ինձ / գերմաներեն /, Եր., 2005։
  • Օդեղեն տունը, Воздушный дом /ռուսերեն, մանկական բանաստեղծ./, Եր., 2005, 18 էջ։
  • Վահագն Վիշապաքաղի արկածները (ֆրանս.), Եր., 2005,
  • Լացն ու ծիծաղը (պատմվածքներ, էսսեներ, պիես), Երևան, 2006, 220 էջ։
  • Ձեզ շնիկ եմ նվիրում /Մանկական բանաստեղծ./, Եր., 2006, 19 էջ։
  • Ցասման հաց (բանաստեղծություններ), Երևան, 2006, 200 էջ։
  • Путешествие находчивого утенка Бад-Бадала /Повесть /, Ер., 2006։
  • Վահագն Վիշապաքաղի արկածները (անգլերեն), Եր., 2006։
  • Արեգ տղայի և Չիպո կրիայի տարօրինակ պատմությունը /Պատմական վիպակ/, Եր., 2007, 72 էջ։
  • Արցախական /բանաստեղծություններ/, Եր., 2007, 40 էջ։
  • Լուսինը թեյի բաժակում, Երևան, 2007, 128 էջ։
  • Պոլիս-2007 /պոեմ/, Եր., 2007, 15 էջ։
  • Открывая друг друга, «Արեգ տղայի և Չիպո կրիայի տարօրինակ պատմությունը» /ռուսերեն/, Մոսկվա, 2007։
  • Едим кьм дрг, «Արեգ տղայի և Չիպո կրիայի տարօրինակ պատմությունը» /բուլղարերեն/, Սոֆիա, 2007։
  • Freundschaften Gescbicbten, die verdinden, «Արեգ տղայի և Չիպո կրիայի տարօրինակ պատմությունը» /գերմաներեն/, Մյունխեն, 2007։
  • Тилден-дилге, «Արեգ տղայի և Չիպո կրիայի տարօրինակ պատմությունը» /ղրղզերեն/, Բիշքեկ, 2007։
  • Սիրո մայրցամաք, Երևան, 2007, 124 էջ։
  • Ինչի՞ց է սկսվում շունը /պատմվածք/, Եր., 2008, 16 էջ։
  • Հայոց արևակենտրոն կնիքը (վեպ), Երևան, 2008, 256 էջ։
  • Չիպոն /մանկական վիպակ/, Եր., 2008։
  • Երազանք ասպետի արշավանքը (վիպակ), Երևան, 2009, 100 էջ։
  • Վահագն Վիշապաքաղի արկածները / ռուսերեն /, Եր., 2009։
  • Արքայադուստր Թարսինեն, Երևան, 2010, 160 էջ։
  • Կատուն և ուրվականը (վիպակ), Երևան, 2012, 96 էջ։
  • Օդեղեն տունը /ռուսերեն/, Ղազախստան, Ալմաթի, 2012։
  • Պատմության շախմատ, շախմատի պատմություն /շախմատային պոեզիա, արձակ, զրույց, պիես, խնդիրներ և էտյուդներ/, Եր., 2012, 104 էջ։
  • Սատանի կամուրջը (վիպակ), Երևան, 2012, 144 էջ։
  • Բանաստեղծություններ, Եր., 2013։
  • Приключения Драконоборца Ваагна /Повести /, Ереван, 2013։
  • Է, Երևան, 2013, 336 էջ։
  • Բարձերով կռիվ (մանկական բանաստեղծություններ), Երևան, 2014, 192 էջ։
  • Իմ հրաշք, իմ կախարդական ֆուտբոլը (պատմվածքներ), Երևան, 2014, 141 էջ։
  • Ցեղասպանված գրողների անթոլոգիա /գերմաներեն/: Կազմող, նախաբանի և նախագծի հեղինակ dz Ziethen verlag, Գերմանիա, 2015։
  • Որոնումներ (լեհերեն), Վարշավա, 2015։
  • Շիրազի վարդեր /պարսկերեն/, Թեհրան, 2015։
  • Повiтряный дiм /մանկական բանաստեղծություններ ուկրաիներեն/ Կիև, 2015։
  • Ճանապարհորդ գժերը /մանկական վիպակ/, Եր., 2016։
  • Кот и привидения /ռուսերեն/, Եր., 2016։
  • Չի լինում չի լինում /յոթ հեքիաթ/, Եր., 2016։
  • Հնարամիտ բադի ճամփորդությունը /պարսկերեն/, Թեհրան, 2017։
  • Մարդն ու կրկեսը /բանաստեղծություններ վրացերեն/, Թբիլիսի, 2017։
  • Մի բուռ խոսք /բանաստեղծություններ/, Եր., 2017։
  • Սկանդինավյան կրուիզ /վիպակ, բանաստեղծություններ /, Եր., 2017։
  • Քարկապ /պատմվածքներ, պիեսներ/, Եր., 2017։
  • Թեհրան /բանաստեղծություններ/, Եր. 2017թ.
  • Հնարամիտ բադի ճամփորդությունը (պարսկերեն)։
  • Քթաշխարհի հերոս Արարը (պատանեկան արձակ), Եր., 2018։
  • Քթաշխարհի հերոս Արարը (ռուսերեն), Եր., 2018։
  • Քթաշխարհի հերոս Արարը (անգլերեն), Եր., 2019։
  • Ապրողների և մեռյալների թագավորը /արձակ/, Եր., 2020։
  • Այբբենարան, Եր., 2020։
  • Ժամանակի գիր /բանաստեղծություններ/, Եր., 2021։
  • Աներևույթ շղթա (արձակ), Եր., 2021։
  • Երկերի ժողովածու 16 հատորով /1-ին հատոր/, Եր., 2021։
  • Բառերի արևելքը (արաբերեն բանաստեղծ.), Դամասկոս, 2022։
  • Երկերի ժողովածու 16 հատորով /2-րդ հատոր/, Եր., 2022։
  • Երկերի ժողովածու 16 հատորով /3-րդ հատոր/, Եր., 2022։
  • Հրեղեն ասքի մոգը (բանաստ.), Եր., 2022։
  • Բանք ռուսաց, փոխկանչ հայեցի (հայերեն-ռուսերեն, բանաստեղծական էսսեներ), Եր., 2022։
  • Մեր տան կրկեսը (մանկական բանաստեղծ.), Եր., 2022։
  • Եղեռնազոհ գրողների 5 անթոլոգիա (գերմաներեն, ռուսերեն, ֆրանսերեն, անգլերեն, հայերեն)։ Նախագծի հեղինակ։ Եր., 2015։
  • Եղեռնազոհ գրողների անթոլոգիա (գերմաներեն)։ Նախագծի հեղինակ։ Մայդեբուրգ, 2015։
  • Ներշնչանքի թռչուն» (Ռուսաստանի մասին հայերեն,)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2020։
  • Իրանի Արևը (հայերեն)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2022։
  • Ֆրանսիայի մոգական ուժը (հայերեն)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2022։
  • Բազմաձայն երկիր Վրաստանը (հայերեն)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2022։
  • Ես եմ հիմա (Չարենցին նվիրված անթոլոգիա)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2022։
  • Օդապարիկ արևը (մանկական անթոլոգիա)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2022։
  • Արձակ դաշտեր (ժամանակակից արձակի անթոլոգիա)։ Նախագծի հեղինակ։ Եր., 2022։
  • Սրտագիր (ժամանակակից պոեզիայի անթոլոգիա)։ Նախագծի հեղինակ։ Եր., 2022։
  • Պապ ու տատի թոռները (մանկական)։ Նախագծի հեղինակ և կազմող։ Եր., 2022։
  • «Տեղեկատու կատու» (մյուզիքլ, հայերեն)։ Երաժշտ.՝ Հասմիկ Արշակյանի, լիբրետո՝ Էդ. Միլիտոնյան։

Թարգմանություններ

խմբագրել
  Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Ջանի Ռոդարի։ «Իտալական երգ /Թարգմ.՝ Գ. Բաղդասարյան, Ա. Շեկոյան, Էդ. Միլիտոնյան․- Երևան։ Ծիծեռնակ, 2004․- 42 էջ։
  • Բաղաթեր Արաբուլի։ «Ուրիշ երկինք»․- Երևան։ Վան Արյան, 2019.- 42 էջ։
  • Տրայան Պոպ Տրայան։ «Շրջանցիկ ճանապարհ»․- Երևան։ Վան Արյան, 2023․- 61 էջ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Արտաքին հղումներ

խմբագրել
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդվարդ Միլիտոնյան» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Էդվարդ Միլիտոնյան» հոդվածին։